DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
10. Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 163-169
10. Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları Ders Kitabı Cevapları, 10.Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları ders Kitabı Cevap Anahtarı Zambak Yayınları, 10.Sınıf Zambak Yayınları Türk Edebiyat Ders Kitabı Cevapları, 10. Sınıf Zambak Yayınları Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevap Anahtarı bul, 10. Sınıf Zambak Yayınları Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları, 10.Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları Ders Kitabı Cevap Anahtarı çöz, Zambak Yayınları 10.Sınıf Türk Edebiyatı Dersi Ders Kitabı Cevap Anahtarı ödev, Zambak Yayınları 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları, Zambak Yayınları 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevap Anahtarı, 10. Sınıf Zambak Yayınları Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları, Zambak Yayınları 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevap Anahtarı bul, 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları, Zambak Yayınları 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevap Anahtarı çöz, 10.Sınıf Zambak Yayınları Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevap Anahtarı ödev
10. Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları DERS Kitabı Cevapları Tüm Sayfalar. Sitemizde 10. Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları Ders Kitabı Cevapları Tüm Sayfalar cevaplarını bulabilirsiniz. Öncelikle siz kendiniz yapmayı deneyin. Burdaki amacımız size yapamadığınız sorularda, yada aklınıza takılan, yerlerde yardımcı olmaktır. Lütfen burdan kontol ediniz, burdan bakıp aynısını yazmak öğrenmeniz açıısndan faydalı olmayacaktır. 2014-2015 Eğitim öğretim yılı.
10. Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları DERS Kitabı Cevapları Tüm Sayfalar. Sitemizde 10. Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları Ders Kitabı Cevapları Tüm Sayfalar cevaplarını bulabilirsiniz. Öncelikle siz kendiniz yapmayı deneyin. Burdaki amacımız size yapamadığınız sorularda, yada aklınıza takılan, yerlerde yardımcı olmaktır. Lütfen burdan kontol ediniz, burdan bakıp aynısını yazmak öğrenmeniz açıısndan faydalı olmayacaktır. 2014-2015 Eğitim öğretim yılı.
Altta yer alan cevaplarla kendi cevaplarınızı karşılaştırarak sorularla,çözümlerle ilgili fikir elde edebilirsiniz.Siz değerli öğrenci arkadaşlarımıza derslerinde yardımcı olmak adına çalışma kitabı cevapları ve ders kitabı cevapların sunuyoruz. Sitemizde çalışma kitabı cevaplarının yanı sıra derslerin kitabı cevapları da bulunmaktadır. Ek olarak birden çok yayın evinin bu kitapları yayınlaması nedeniyle kitaplar sizin kullandıklarınız ile farklılık gösterebilir. Bu sebeple farklı bir yayının kitap cevaplarını sitemizden arayarak bulabilirsiniz. Bütün Yayınların cevapları sitemizde bulunmaktadır.
Altta yer alan cevaplarla kendi cevaplarınızı karşılaştırarak sorularla,çözümlerle ilgili fikir elde edebilirsiniz.Siz değerli öğrenci arkadaşlarımıza derslerinde yardımcı olmak adına çalışma kitabı cevapları ve ders kitabı cevapların sunuyoruz. Sitemizde çalışma kitabı cevaplarının yanı sıra derslerin kitabı cevapları da bulunmaktadır. Ek olarak birden çok yayın evinin bu kitapları yayınlaması nedeniyle kitaplar sizin kullandıklarınız ile farklılık gösterebilir. Bu sebeple farklı bir yayının kitap cevaplarını sitemizden arayarak bulabilirsiniz. Bütün Yayınların cevapları sitemizde bulunmaktadır.
* Not: Cevap Kağıtları, Çözdüğünüz Soruları Kontrol Etmeniz Amacıyla Eklenmiştir.
* Not: Cevap Kağıtları, Çözdüğünüz Soruları Kontrol Etmeniz Amacıyla Eklenmiştir.
B. Olay Çevresinde Oluşan Edebî Metinler
Kerem ile Aslı Hikayesi
1. Anlatmaya Bağlı Edebî Metinler
B. Olay Çevresinde Oluşan Edebî Metinler
Kerem ile Aslı Hikayesi
1. Anlatmaya Bağlı Edebî Metinler
HAZIRLIK
1. Geçmiş yıllardaki bilgilerinizden hareketle anlatmaya bağlı edebî metinler kavramından ne anladığınızı açıklayınız.
1. Bu metinler, bir olay veya durum çevresinde yer, zaman, kişi belirtilerek ve bir plan dâhilinde olayların okuyucunun veya dinleyicinin zihninde canlandırılacak şekilde ifade edilmesiyle oluşur. Anlatmaya bağlı edebî metinler masal, destan, halk hikâyesi, mesnevî, manzum hikâye, hikâye ve romandır.
2. Halk hikâyelerine, mesnevilere örnekler bulunuz ve bunları sınıfa getiriniz.
3. Halk hikâyelerinin sözlü kültürdeki yerini ve önemini belirten yazılar bularak sınıf panosuna asınız.
HALK HİKÂYESİ
- Edebiyatımızda önemli bir yeri olan halk hikayeleri olağanüstü özelliklerin olduğu metinlerdir.
- Bir ozan tarafından icra edilir. İcra edilirken saz eşliğinde söylenir.
- Nesir ve nazım karışık olarak kullanılır. Olayların anlatımı nesir şeklinde anlatılır., karşılıklı konuşmalar ve duyguların anlatımı nazım biçimindedir. Nazım şeklinde anlatılan yerlerde saz da kullanılır.
- Âşıklar, hikayeyi anlatırken taklit yaparak, jest ve mimiklerle anlatımlarını canlandırırlar.
- Yazarı belli olamayan ürünlerdir ve nesilden nesile aktarılarak ortaya konur.
- Halk hikâyelerinde kahramanlar bey, tüccar, kadı, bey kızı, fakir delikanlı, eşkıya gibi halktan kişilerdir.
- Tıpkı masallar gibi giriş ve bitiş tekerlemeleri vardır.
- Masallara göre zaman ve mekan daha belirgindir.
- Halk hikâyesinin ilk örnekleri 16.yüzyıldan itibaren görülmüştür.
- Âşık Garip, Kerem ile Aslı, Emrah ile Selvi, Elif ile Mahmut, Arzu ile Kanber, Tahir ile Zühre, Köroğlu, Ferhat ile Şirin en ünlü halk hikâyeleridir.Bu halk hikayelerine bakıldığında bunların çoğunun aşk ve kahramanlık hikayesi olduğu göze çarpmaktadır.
NOT: Destan döneminden halk hikayesine geçişi sağlayan ilk ürünümüz Dede Korkut Hikayeleri’dir.
Halk hikâyeleri; Türk, Arap ve İran-Hint Kaynaklı olmak üzere üç grupta toplanır:
Kaynağı Türk olan hikâyeler: Dede Korkut Hikâyeleri, Kerem ile Aslı, Âşık Garip, Emrah ile Selvihan vb.
Kaynağı Arap olan hikâyeler: Yûsuf u Züleyhâ, Leyla ile Mecnun vb.
Kaynağı Hint-İran olan hikâyeler: Ferhat ile Şirin, Kelile ve Dimne vb.
4. Halk hikâyeciliği kültürümüzün zengin olmasının sebepleri nelerdir? Açıklayınız.
4. Halk hikâyesi, “âşık” adı verilen saz şairlerinin anlattıkları hikâyelerdir. Bu çeşit hikâyeler, yerleşik hayata (şehir, kasaba, köy hayatına) geçildikten sonra, destanların gördüğü işi görmek üzere oluşmaya başlamış ve zamanla, destanların yerini almıştır. Destanlarda bir topluluğun ve o topluluk başındaki hükümdarın meydana gelişi, topluluk içindeki çeşitli birliklerin kendi aralarında çarpışarak tek bir yönetim altında birleşmeleri, daha sonra dış ülkeleri ele geçirmeleri, bu arada doğa ve doğa-üstü kuvvetlerle uğraşmaları v.b. anlatılır. Yerleşik hayat başladıktan sonra ortaya çıkan halk hikâyelerinde ise, şehir, aile ve toplum için çatışmalar konu olarak alınır. Destanlardaki soylu kişilere karşılık, halk hikâyelerinde tüccarlar, zanaatçılar, sanatçılar, halktan kişiler, din adamaları v.b., olayların baş kişisi olur. Bu hikâyelerde de doğa-üstü kuvvetlere (Hızır vb.) ve olağan-üstü olaylara (hayvanların, derelerin vb konuşması, işe karışması, hikâye kişisinin Tanrıya duasıyla herhangi bir engelin ortadan kalkması vb.) geniş ölçüde yer verilir.
5. Aşağıdaki konularla ilgili bir sunum hazırlayınız.
a. Halk hikâyeleri ve mesnevilerin yapısı, teması ve edebî değeri
a. 3.soruda cevaplanmıştır.
b. Halk hikâyelerinin konusundan hareketle film yapılıp yapılamayacağı
b. Film yapılabilir ki konu bakımından çok benzeyen birçok hikayenin filmi yapılmıştır.
c. Halk hikâyeleri anlatan meddahların, günümüz şovmenleriyle ilgisi
c. İşlev olarak benzese de anlattıkları bakımından farklılık vardır. Bir diğer farklılık şovmenlikte bireysellik ve kişinin kendi yeteneği varken burda halkın ortak duygu ve düşüncesini anlatır meddah
ç. Halk hikâyeleri ve mesnevilerin çağdaş anlatılardaki yeri
ç. Maalesef yeri kalmamıştır modern hayatta.
6. Halk hikâyeciliği günümüzde de geçerli midir? Araştırınız.
6. Bugün halk hikâyeciliği geleneği yok denecek kadar azdır. Nadir olarak köy ve kasabalarda halk hikâyesi anlatan kişilere rastlanmaktadır. Bu kültürün ortadan kalkmasında teknolojinin büyük etkisi olmuştur.
7. Meddahın hikâye anlatma geleneğiyle ilişkisini araştırınız.
7. Evet, ilişkisi vardır. Meddah bir çeşit halk hikâyesi anlatan kişidir. Geçmiş Orta Asya’da ozan, baksı, kam, şaman denilen kişinin halkın önüne çıkıp tek başına bir olay anlatmasına dayanır.
1. Metin
Kerem ile Aslı Hikâyesi
1. Etkinlik
a. Kerem ile Aslı hikâyesinin yardımcı ve temel karakterlerini bulunuz. Karakterlerin olay örgüsündeki işlevlerini belirtiniz.
Yardımcı karakterler Temel karakterler Karakterlerin işlevi
Padişah, Keşiş, Hanım Sultan, Keşiş’in karısı, Aksakallı İhtiyar, Sofi, Ermeni, Padişahın adamları, Külhanbeyi, Kerem, Aslı Karakterler metnin vermek istediği mesajı dinleyicinin zihninde somutlaştırır. Biz iyi ve kötü kavramlarını bu karakterler sayesinde somutlaştırırız.
b. Kişilerin tarihî, dinî ve mitolojik özelliklerini açıklayınız.
b. Kerem ile Aslı tarihte yaşamış kişiler olduğu için tarihi bir özellik gösterir.
Müslümanlık metne hakimdir. Kerem Aslı’yı İslam’a davet eder. O da kabul eder. Metindeki kişiler İslam düşüncesine göre şekillendirilmiştir.Bir ah çekerek Kerem’in yanması, Aslı’nın saçını süpürge yayıp yanması, rüyada aşık olma kişilerin mitolojik özellikleridir.
2. Etkinlik
Okuduğunuz hikâyede anlatılan olayların yaşanması mümkün müdür? Örnekler göstererek tartışınız. Sonuçları defterinize yazınız.
İki insanın birbirini sevmesi her çağda olmuştur. Ama bu hikâyede anlatılan gibi bir sevginin yaşanması mümkün değildir. Rüyada aşık olma, ah çekip yanma olağanüstü şeylerdir.
3. Etkinlik
Metinde verilen yardımcı düşüncelerden hareketle olay örgüsünü bulunuz.
Yardımcı düşünceler Olay örgüsü
Seven insan sevdiği için her şeyini feda eder.
İnsan verdiği sözü tutmalıdır.
Sevgi insana çok şey yaptırır.
Sevgi fedakarlık ister.
Sabır her şeyin anahtarıdır.
- Padişahın saray yaptırması
- Padişahla Keşiş’in çocuklarının olmaması
- Aksakallı İhtiyarın Padişahın karısı ile Keşisin karasına dikmeleri için fidan vermesi
- Hanım Sultan’ın rüya görmesi
- Elma ağıcın meyve vermesi ve Hanım Sultan ile Keşiş’in karısının bu elmadan yiyip sözleşmeleri
- İki kadınında hamile kalması ve çocuklarının olması
- Keşişin kızı büyüyünce sözünü tutmayıp kızını kaçırmak istemesi
- Keşisin padişahın huzuruna gelerek kızının öldüğünü söylemesi
- Mirza’ın rüyasında Kara Sultan’ı görüp aşık olması
- Mirza’nın av sırasında rüyasında aşık olduğu kızı görmesi
- Bu karşılaşmadan sonra Mirza’nın adının Kerem, Kara Sultan’ın adının ise Aslı olması
- Kerem’in Aslı’yı aramak için şehir şehir dolaşması
- Kerem’in Aslı’yı Kayseri’de bulup onun Müslüman olmasına vesile olması
- Keşiş’in Aslı’yı başkasıyla nişanlayıp düğün hazırlıklarına başlaması
- Aslı’nın düğünü sırasında Kerem’den haber alıp onun yanına gitmesi
- Keşiş’in kızını Kerem’e vermesi ve hileli bir elbise yapması
- Düşün gecesi Kerem’in sabaha kadar hileli elbiselerin düğümünü çözmeye çalışması
- Kerem’in ah edip yanıp kül olması
- Aslı’nın saçını süpürge ederken yanıp kül olması
- Padişah’ın Keşiş’i öldürmesi ve Sofi’nin Kerem ile Aslının mezarı başında dua etmesi.
4. Etkinlik
Okuduğunuz hikâyede verilmek istenen mesaj nedir? Verilmek istenen mesajla olay örgüsü ve kişiler arasında nasıl bir bağ vardır? Belirtiniz.
Hikâyede verilmek istenen mesaj “İnsan sevdiği için her türlü sıkıntıya göğüs germelidir.” Şeklinde olabilir. Bu mesaj endeksli olarak kişiler seçilmiş ve olaylar bu mesaja göre şekillenmiştir.
5. Etkinlik
Hikâyenin temel karakterleri olan Aslı ile Kerem hangi değer ve kavramları temsil eder? Tespit ediniz.
Aslı’nın temsil ettiği değer ve kavramlar
Aşkı için Müslüman olması Ailesine aşkı için karşı gelmesi Kerem için kendini feda etmesi Mezarının başında ayrılmadan kırk gün beklemesi
Kerem’in temsil ettiği değer ve kavramlar
Aşkı için diyar diyar gezmiş Fedakarlık Sabır Aşk
6. Etkinlik
Metin kahramanlarının benzerlerine günümüzde rastlamak mümkün müdür? Tartışınız. Sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
Metnin kahramanlarının birebir benzerlerine ve olağanüstü özelliklerine günümüzde rastlamak mümkün değildir. Ama benzerlerine rastlamak mümkündür. Birbirini deli gibi sevmek, bir babanın kızını seven erkeğe vermek istememesi gibi
7. Etkinlik
a. Metinde mekân ve zaman nasıl anlatılmıştır? Mekânın ve zamanın anlatımında nelere dikkat edilmiştir? Belirtiniz.
Mekân Zaman Nasıl anlatıldığı Mekânın ve zamanın işlevi
Metinde mekan isimleri geçmekte ancak mekanlar ayrıntılı olarak verilmemektedir. Metnin zamanı belirsizdir. Ancak metinde sabah, akşam, biraz sonra gibi zamanı çağrıştıran ifadeler vardır. Ama tam bir zaman ifadesi yoktur. Zaman ve mekanlar ayrıntıya girilmeden sadece isimleri verilerek anlatılmıştır. Mekan ve zaman olay çevresinde oluşan edebî metinlerin yapı unsurlarının ana ögelerindendir. Metinde mutlaka bir mekan ve zaman vardır. Metin bu mekan ve zaman üzerine şekillenir.
b. Metinde geçen mekânların gerçekliğini, bunların benzerlerinin yeryüzünde bulunup bulunamayacağını tartışınız. Sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
b. Metinde geçen mekan isimlerinin çoğu gerçek isimlerdir ve yeryüzünde bulunmaktadırlar.
8. Etkinlik
Kişi, zaman, mekân ilişkisi üzerine kısa bir yazı yazınız.
9. Etkinlik
a. Hikâyede hangi bölümler manzum biçimde yazılmıştır?
a. Kerem ile Aslı’nın karşılıklı olarak buluştuğu bölümlerde manzum olarak söylenmiştir.
b.Genel olarak nesir biçiminde yazılan hikâyeye manzum bölümler eklenmesinin sebeplerinin neler olabileceğini belirtiniz. Manzum bölümlerin işlevini sözlü olarak ifade ediniz.
Manzum bölümler Manzum bölüm konmasının sebepleri
Hikâyede Aslı ile Kerem’in karşılıklı konuşmaları manzum biçimde yazılmıştır.
Dinleyicileri anlatımdan biraz uzaklaştırarak dinlendirmek
Hikâye anlatıcısının saz çalarak bu maharetini göstermek istemesi olabilir. Bu işlev hikâyeye farklılık katıp hikâyenin estetik olarak güzelleşmesini sağlamıştır.
10. Etkinlik
Metinde geçen manzum bölümlerden örnekler verilmiştir. Bu örneklerin mısra örgüsünü ve kafiye şemasını bulunuz.
Akıtayım gözlerimin yaşını
Gurbet ele saldın garip başımı
Anan çekti otuz iki dişimi
Benim çektiğim yâr senin elinden
Yâr elinden koklanmadık gül olma
Kul kadrini bilmeyene kul olma
Yana yana Kerem olma kül olma
Seveceksen vefalı yâr sev gönül
aaab-düz kafiye aaab-düz kafiye
11. Etkinlik
a. Metnin temasıyla ilgili çıkarımlar yapınız. Sınıfça karar verdiğiniz en doğru temayı tahtaya yazınız.
a. Aşk teması üzerinde durulmuştur.
b. Metnin temasının evrenselliğini tartışınız. Evrensel temalara örnekler veriniz.
b. Aşk teması evrensel olup her devirde her mekanda bu tema sürekli olarak işlenmiştir.
c. Temanın yazıldığı dönemdeki önemini ve değerini belirtiniz.
c.
12. Etkinlik
a. Sınıfça karar verdiğiniz temanın insana özgü gerçekliği nasıl ifade ettiğini belirtiniz. Sonuçları tahtaya çıkarak arkadaşlarınızla paylaşınız.
a. Tema insana özgüdür ve insana özgü gerçeklikle dile getirilmiştir.
b. Temanın sosyal yapı, duyuş ve düşünüş ile ilişkisi var mıdır? Örnek vererek açıklayınız.
b. Ortak bir kültürün olan bu halk hikayesindeki tema elbette halkın ortak duygu ve düşüncesinin yansımasıdır. Bu tarz olaylara benzer olarak halkın içinde de olunca insanlar kendilerine hayali bir aşk hikayesi koymuşlardır.
13. Etkinlik
Kerem ile Aslı hikâyesi sözlü kültürün bir ürünü olmasına rağmen yazıya geçirilmiştir. Metnin yazıya geçirilmesinin sebebi ne olabilir? Açıklayınız.
Unutulmasını engellemek
14. Etkinlik
Metnin bağlı olduğu geleneği belirtiniz. Geleneğin etkisini gösteren örnekler veriniz.
Metnin bağlı olduğu gelenek Metnin bağlı olduğu gelenekten örnekler
Halk hikâyesi geleneği Rüyada aşık olmak
Saz çalmak
Diyar diyar dolaşmak
15.Etkinlik
a.Hikâyenin anlatma, tasvir ve tahlil bölümlerini bulunuz. Bu bölümlerde dil hangi özellikleriyle kullanılmıştır? Örneklerle gösteriniz. Sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
Tasvir:
Günlerden bir gün yine o güzel sarayda eğlence düzenlenmiş. Padişahın karısı Hanım Sultan ile Keşiş’in karısı da eğlenceye katılmak üzere yola koyulmuşlar. Tam saraya varmak üzereyken karşılarına ak sakallı, nur yüzlü bir ihtiyar çıkmış. Hanım sultana bir elma fidanı, Keşiş’in karısına da bir armut fidanı vermiş ve bunları sarayın en nadide köşesine dikmelerini söylemiş.
Tahlil:
Gide gide Keşiş’in yaşadığı köye varmışlar. Padişahın oğlu Mirza Bey av sırasında çok güzel bir şahine rastlamış. Şahin çok güzel bir bahçeye girmiş. Mirza Bey de peşinden girmiş. O güzel bahçede şahini ararken karşısına çok güzel bir köşk çıkmış. Mirza Bey güllerin, sümbüllerin ve yaseminlerin arasında kurulmuş olan bu muhteşem köşkün pencerelerine bakarken olduğu yerde donup kalmış. Rüyasında ona aşk şerbeti içiren dilberin o olduğunu fark etmiş. Ardından aralarında bir konuşma geçmiş, önce birbirlerine hitap edecekleri isimleri değiştirmişler. Mirza Bey’in adı Kerem, Kara Sultan’ınki de Aslı olmuş.
Hikâyede genel olarak dil heyecan bildirme işlevinde kullanılmıştır.
b. Anlatıcının bakış açısını ve özelliklerini belirtiniz.
Bu hikâyede İlahi bakış açısı vardır. Bu bakış açısında anlatıcı kahramanın her özelliğini bilir.
16.Etkinlik
Kerem ile Aslı hikâyesini yaşandığı dönemi de dikkate alarak yorumlayınız.
17. Etkinlik
Kerem ile Aslı hikâyesinin sizde uyandırdığı hisleri metin kutusuna yazınız.
…….
1. Bu metinler, bir olay veya durum çevresinde yer, zaman, kişi belirtilerek ve bir plan dâhilinde olayların okuyucunun veya dinleyicinin zihninde canlandırılacak şekilde ifade edilmesiyle oluşur. Anlatmaya bağlı edebî metinler masal, destan, halk hikâyesi, mesnevî, manzum hikâye, hikâye ve romandır.
2. Halk hikâyelerine, mesnevilere örnekler bulunuz ve bunları sınıfa getiriniz.
3. Halk hikâyelerinin sözlü kültürdeki yerini ve önemini belirten yazılar bularak sınıf panosuna asınız.
HALK HİKÂYESİ
- Edebiyatımızda önemli bir yeri olan halk hikayeleri olağanüstü özelliklerin olduğu metinlerdir.
- Bir ozan tarafından icra edilir. İcra edilirken saz eşliğinde söylenir.
- Nesir ve nazım karışık olarak kullanılır. Olayların anlatımı nesir şeklinde anlatılır., karşılıklı konuşmalar ve duyguların anlatımı nazım biçimindedir. Nazım şeklinde anlatılan yerlerde saz da kullanılır.
- Âşıklar, hikayeyi anlatırken taklit yaparak, jest ve mimiklerle anlatımlarını canlandırırlar.
- Yazarı belli olamayan ürünlerdir ve nesilden nesile aktarılarak ortaya konur.
- Halk hikâyelerinde kahramanlar bey, tüccar, kadı, bey kızı, fakir delikanlı, eşkıya gibi halktan kişilerdir.
- Tıpkı masallar gibi giriş ve bitiş tekerlemeleri vardır.
- Masallara göre zaman ve mekan daha belirgindir.
- Halk hikâyesinin ilk örnekleri 16.yüzyıldan itibaren görülmüştür.
- Âşık Garip, Kerem ile Aslı, Emrah ile Selvi, Elif ile Mahmut, Arzu ile Kanber, Tahir ile Zühre, Köroğlu, Ferhat ile Şirin en ünlü halk hikâyeleridir.Bu halk hikayelerine bakıldığında bunların çoğunun aşk ve kahramanlık hikayesi olduğu göze çarpmaktadır.
NOT: Destan döneminden halk hikayesine geçişi sağlayan ilk ürünümüz Dede Korkut Hikayeleri’dir.
Halk hikâyeleri; Türk, Arap ve İran-Hint Kaynaklı olmak üzere üç grupta toplanır:
Kaynağı Türk olan hikâyeler: Dede Korkut Hikâyeleri, Kerem ile Aslı, Âşık Garip, Emrah ile Selvihan vb.
Kaynağı Arap olan hikâyeler: Yûsuf u Züleyhâ, Leyla ile Mecnun vb.
Kaynağı Hint-İran olan hikâyeler: Ferhat ile Şirin, Kelile ve Dimne vb.
4. Halk hikâyeciliği kültürümüzün zengin olmasının sebepleri nelerdir? Açıklayınız.
4. Halk hikâyesi, “âşık” adı verilen saz şairlerinin anlattıkları hikâyelerdir. Bu çeşit hikâyeler, yerleşik hayata (şehir, kasaba, köy hayatına) geçildikten sonra, destanların gördüğü işi görmek üzere oluşmaya başlamış ve zamanla, destanların yerini almıştır. Destanlarda bir topluluğun ve o topluluk başındaki hükümdarın meydana gelişi, topluluk içindeki çeşitli birliklerin kendi aralarında çarpışarak tek bir yönetim altında birleşmeleri, daha sonra dış ülkeleri ele geçirmeleri, bu arada doğa ve doğa-üstü kuvvetlerle uğraşmaları v.b. anlatılır. Yerleşik hayat başladıktan sonra ortaya çıkan halk hikâyelerinde ise, şehir, aile ve toplum için çatışmalar konu olarak alınır. Destanlardaki soylu kişilere karşılık, halk hikâyelerinde tüccarlar, zanaatçılar, sanatçılar, halktan kişiler, din adamaları v.b., olayların baş kişisi olur. Bu hikâyelerde de doğa-üstü kuvvetlere (Hızır vb.) ve olağan-üstü olaylara (hayvanların, derelerin vb konuşması, işe karışması, hikâye kişisinin Tanrıya duasıyla herhangi bir engelin ortadan kalkması vb.) geniş ölçüde yer verilir.
5. Aşağıdaki konularla ilgili bir sunum hazırlayınız.
a. Halk hikâyeleri ve mesnevilerin yapısı, teması ve edebî değeri
a. 3.soruda cevaplanmıştır.
b. Halk hikâyelerinin konusundan hareketle film yapılıp yapılamayacağı
b. Film yapılabilir ki konu bakımından çok benzeyen birçok hikayenin filmi yapılmıştır.
c. Halk hikâyeleri anlatan meddahların, günümüz şovmenleriyle ilgisi
c. İşlev olarak benzese de anlattıkları bakımından farklılık vardır. Bir diğer farklılık şovmenlikte bireysellik ve kişinin kendi yeteneği varken burda halkın ortak duygu ve düşüncesini anlatır meddah
ç. Halk hikâyeleri ve mesnevilerin çağdaş anlatılardaki yeri
ç. Halk hikâyeleri ve mesnevilerin çağdaş anlatılardaki yeri
ç. Maalesef yeri kalmamıştır modern hayatta.
6. Halk hikâyeciliği günümüzde de geçerli midir? Araştırınız.
6. Bugün halk hikâyeciliği geleneği yok denecek kadar azdır. Nadir olarak köy ve kasabalarda halk hikâyesi anlatan kişilere rastlanmaktadır. Bu kültürün ortadan kalkmasında teknolojinin büyük etkisi olmuştur.
7. Meddahın hikâye anlatma geleneğiyle ilişkisini araştırınız.
7. Evet, ilişkisi vardır. Meddah bir çeşit halk hikâyesi anlatan kişidir. Geçmiş Orta Asya’da ozan, baksı, kam, şaman denilen kişinin halkın önüne çıkıp tek başına bir olay anlatmasına dayanır.
1. Metin
Kerem ile Aslı Hikâyesi
1. Etkinlik
a. Kerem ile Aslı hikâyesinin yardımcı ve temel karakterlerini bulunuz. Karakterlerin olay örgüsündeki işlevlerini belirtiniz.
Yardımcı karakterler | Temel karakterler | Karakterlerin işlevi |
Padişah, Keşiş, Hanım Sultan, Keşiş’in karısı, Aksakallı İhtiyar, Sofi, Ermeni, Padişahın adamları, Külhanbeyi, | Kerem, Aslı | Karakterler metnin vermek istediği mesajı dinleyicinin zihninde somutlaştırır. Biz iyi ve kötü kavramlarını bu karakterler sayesinde somutlaştırırız. |
b. Kişilerin tarihî, dinî ve mitolojik özelliklerini açıklayınız.
b. Kerem ile Aslı tarihte yaşamış kişiler olduğu için tarihi bir özellik gösterir.
Müslümanlık metne hakimdir. Kerem Aslı’yı İslam’a davet eder. O da kabul eder. Metindeki kişiler İslam düşüncesine göre şekillendirilmiştir.Bir ah çekerek Kerem’in yanması, Aslı’nın saçını süpürge yayıp yanması, rüyada aşık olma kişilerin mitolojik özellikleridir.
2. Etkinlik
Okuduğunuz hikâyede anlatılan olayların yaşanması mümkün müdür? Örnekler göstererek tartışınız. Sonuçları defterinize yazınız.
İki insanın birbirini sevmesi her çağda olmuştur. Ama bu hikâyede anlatılan gibi bir sevginin yaşanması mümkün değildir. Rüyada aşık olma, ah çekip yanma olağanüstü şeylerdir.
3. Etkinlik
Metinde verilen yardımcı düşüncelerden hareketle olay örgüsünü bulunuz.
Yardımcı düşünceler | Olay örgüsü |
Seven insan sevdiği için her şeyini feda eder.
İnsan verdiği sözü tutmalıdır.
Sevgi insana çok şey yaptırır.
Sevgi fedakarlık ister.
Sabır her şeyin anahtarıdır.
|
|
4. Etkinlik
Okuduğunuz hikâyede verilmek istenen mesaj nedir? Verilmek istenen mesajla olay örgüsü ve kişiler arasında nasıl bir bağ vardır? Belirtiniz.
Hikâyede verilmek istenen mesaj “İnsan sevdiği için her türlü sıkıntıya göğüs germelidir.” Şeklinde olabilir. Bu mesaj endeksli olarak kişiler seçilmiş ve olaylar bu mesaja göre şekillenmiştir.
5. Etkinlik
Hikâyenin temel karakterleri olan Aslı ile Kerem hangi değer ve kavramları temsil eder? Tespit ediniz.
Aslı’nın temsil ettiği değer ve kavramlar
| |||
Aşkı için Müslüman olması | Ailesine aşkı için karşı gelmesi | Kerem için kendini feda etmesi | Mezarının başında ayrılmadan kırk gün beklemesi |
Kerem’in temsil ettiği değer ve kavramlar
| |||
Aşkı için diyar diyar gezmiş | Fedakarlık | Sabır | Aşk |
6. Etkinlik
Metin kahramanlarının benzerlerine günümüzde rastlamak mümkün müdür? Tartışınız. Sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
Metnin kahramanlarının birebir benzerlerine ve olağanüstü özelliklerine günümüzde rastlamak mümkün değildir. Ama benzerlerine rastlamak mümkündür. Birbirini deli gibi sevmek, bir babanın kızını seven erkeğe vermek istememesi gibi
7. Etkinlik
a. Metinde mekân ve zaman nasıl anlatılmıştır? Mekânın ve zamanın anlatımında nelere dikkat edilmiştir? Belirtiniz.
Mekân | Zaman | Nasıl anlatıldığı | Mekânın ve zamanın işlevi |
Metinde mekan isimleri geçmekte ancak mekanlar ayrıntılı olarak verilmemektedir. | Metnin zamanı belirsizdir. Ancak metinde sabah, akşam, biraz sonra gibi zamanı çağrıştıran ifadeler vardır. Ama tam bir zaman ifadesi yoktur. | Zaman ve mekanlar ayrıntıya girilmeden sadece isimleri verilerek anlatılmıştır. | Mekan ve zaman olay çevresinde oluşan edebî metinlerin yapı unsurlarının ana ögelerindendir. Metinde mutlaka bir mekan ve zaman vardır. Metin bu mekan ve zaman üzerine şekillenir. |
b. Metinde geçen mekânların gerçekliğini, bunların benzerlerinin yeryüzünde bulunup bulunamayacağını tartışınız. Sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
b. Metinde geçen mekan isimlerinin çoğu gerçek isimlerdir ve yeryüzünde bulunmaktadırlar.
8. Etkinlik
Kişi, zaman, mekân ilişkisi üzerine kısa bir yazı yazınız.
9. Etkinlik
a. Hikâyede hangi bölümler manzum biçimde yazılmıştır?
a. Kerem ile Aslı’nın karşılıklı olarak buluştuğu bölümlerde manzum olarak söylenmiştir.
b.Genel olarak nesir biçiminde yazılan hikâyeye manzum bölümler eklenmesinin sebeplerinin neler olabileceğini belirtiniz. Manzum bölümlerin işlevini sözlü olarak ifade ediniz.
Manzum bölümler | Manzum bölüm konmasının sebepleri |
Hikâyede Aslı ile Kerem’in karşılıklı konuşmaları manzum biçimde yazılmıştır. | Dinleyicileri anlatımdan biraz uzaklaştırarak dinlendirmek
Hikâye anlatıcısının saz çalarak bu maharetini göstermek istemesi olabilir. Bu işlev hikâyeye farklılık katıp hikâyenin estetik olarak güzelleşmesini sağlamıştır.
|
10. Etkinlik
Metinde geçen manzum bölümlerden örnekler verilmiştir. Bu örneklerin mısra örgüsünü ve kafiye şemasını bulunuz.
Akıtayım gözlerimin yaşını
Gurbet ele saldın garip başımı
Anan çekti otuz iki dişimi
Benim çektiğim yâr senin elinden
| Yâr elinden koklanmadık gül olma
Kul kadrini bilmeyene kul olma
Yana yana Kerem olma kül olma
Seveceksen vefalı yâr sev gönül
|
aaab-düz kafiye | aaab-düz kafiye |
11. Etkinlik
a. Metnin temasıyla ilgili çıkarımlar yapınız. Sınıfça karar verdiğiniz en doğru temayı tahtaya yazınız.
a. Aşk teması üzerinde durulmuştur.
b. Metnin temasının evrenselliğini tartışınız. Evrensel temalara örnekler veriniz.
b. Aşk teması evrensel olup her devirde her mekanda bu tema sürekli olarak işlenmiştir.
c. Temanın yazıldığı dönemdeki önemini ve değerini belirtiniz.
c.
12. Etkinlik
a. Sınıfça karar verdiğiniz temanın insana özgü gerçekliği nasıl ifade ettiğini belirtiniz. Sonuçları tahtaya çıkarak arkadaşlarınızla paylaşınız.
a. Tema insana özgüdür ve insana özgü gerçeklikle dile getirilmiştir.
b. Temanın sosyal yapı, duyuş ve düşünüş ile ilişkisi var mıdır? Örnek vererek açıklayınız.
b. Ortak bir kültürün olan bu halk hikayesindeki tema elbette halkın ortak duygu ve düşüncesinin yansımasıdır. Bu tarz olaylara benzer olarak halkın içinde de olunca insanlar kendilerine hayali bir aşk hikayesi koymuşlardır.
13. Etkinlik
Kerem ile Aslı hikâyesi sözlü kültürün bir ürünü olmasına rağmen yazıya geçirilmiştir. Metnin yazıya geçirilmesinin sebebi ne olabilir? Açıklayınız.
Unutulmasını engellemek
14. Etkinlik
Metnin bağlı olduğu geleneği belirtiniz. Geleneğin etkisini gösteren örnekler veriniz.
Metnin bağlı olduğu gelenek | Metnin bağlı olduğu gelenekten örnekler |
Halk hikâyesi geleneği | Rüyada aşık olmak
Saz çalmak
Diyar diyar dolaşmak
|
15.Etkinlik
a.Hikâyenin anlatma, tasvir ve tahlil bölümlerini bulunuz. Bu bölümlerde dil hangi özellikleriyle kullanılmıştır? Örneklerle gösteriniz. Sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
Tasvir:
Günlerden bir gün yine o güzel sarayda eğlence düzenlenmiş. Padişahın karısı Hanım Sultan ile Keşiş’in karısı da eğlenceye katılmak üzere yola koyulmuşlar. Tam saraya varmak üzereyken karşılarına ak sakallı, nur yüzlü bir ihtiyar çıkmış. Hanım sultana bir elma fidanı, Keşiş’in karısına da bir armut fidanı vermiş ve bunları sarayın en nadide köşesine dikmelerini söylemiş.
Tahlil:
Gide gide Keşiş’in yaşadığı köye varmışlar. Padişahın oğlu Mirza Bey av sırasında çok güzel bir şahine rastlamış. Şahin çok güzel bir bahçeye girmiş. Mirza Bey de peşinden girmiş. O güzel bahçede şahini ararken karşısına çok güzel bir köşk çıkmış. Mirza Bey güllerin, sümbüllerin ve yaseminlerin arasında kurulmuş olan bu muhteşem köşkün pencerelerine bakarken olduğu yerde donup kalmış. Rüyasında ona aşk şerbeti içiren dilberin o olduğunu fark etmiş. Ardından aralarında bir konuşma geçmiş, önce birbirlerine hitap edecekleri isimleri değiştirmişler. Mirza Bey’in adı Kerem, Kara Sultan’ınki de Aslı olmuş.
Hikâyede genel olarak dil heyecan bildirme işlevinde kullanılmıştır.
b. Anlatıcının bakış açısını ve özelliklerini belirtiniz.
Bu hikâyede İlahi bakış açısı vardır. Bu bakış açısında anlatıcı kahramanın her özelliğini bilir.
16.Etkinlik
Kerem ile Aslı hikâyesini yaşandığı dönemi de dikkate alarak yorumlayınız.
17. Etkinlik
Kerem ile Aslı hikâyesinin sizde uyandırdığı hisleri metin kutusuna yazınız.
…….
Zambak Yayınları 10. Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları sayfa 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100 ve diğer Çalışma Kitabı sayfalarına buradan göz atabilirsiniz.
10. Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları Ders Kitabı Cevapları, 10.Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları ders Kitabı Cevap Anahtarı Zambak Yayınları, 10.Sınıf Zambak Yayınları Türk Edebiyat Ders Kitabı Cevapları, 10. Sınıf Zambak Yayınları Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevap Anahtarı bul, 10. Sınıf Zambak Yayınları Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları, 10.Sınıf Türk Edebiyatı Zambak Yayınları Ders Kitabı Cevap Anahtarı çöz, Zambak Yayınları 10.Sınıf Türk Edebiyatı Dersi Ders Kitabı Cevap Anahtarı ödev, Zambak Yayınları 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları, Zambak Yayınları 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevap Anahtarı, 10. Sınıf Zambak Yayınları Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları, Zambak Yayınları 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevap Anahtarı bul, 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları, Zambak Yayınları 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevap Anahtarı çöz, 10.Sınıf Zambak Yayınları Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevap Anahtarı ödev
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder