Maddenin Ayırt Edici Özellikleri 5. Sınıf Fen Bilimleri Konu Anlatımı

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Maddenin Ayırt Edici Özellikleri 5. Sınıf Fen Bilimleri Konu Anlatımı

Bir önceki konumuzda hal değişim konusuna değinmiştik. Şimdi ise Maddenin Ayırt Edici Özellikleri konusuna bir göz atalım.

maddenin ayırt edici özellikleri, kaplar

Yukarıdaki kapalı kaplarda eşit miktarda alkol, su ve aseton bulunmaktadır. Sadece kaplara bakarak (koklamadan, tadına bakmadan) yukarıdaki kaplarda hangi maddelerin bulunduğunu nasıl anlayabiliriz?

Maddenin Ayırt Edici Özellikleri 5. Sınıf Fen Bilimleri Konu Anlatımı

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ

Sadece kaplara bakarak hangi maddelerin bulunduğunu anlayamayız. Maddeleri ayırabilmemiz maddelere ait olan özellikleri kullanarak olur. Maddelerin kendine özgü olan özelliklerine maddenin ayırt edici özellikleri denir. Ayırt edici özelikler saf halde olan maddeye aittir ve maddeleri birbirinden ayırmamızı sağlar.

Erime ve donma noktası, kaynama noktası, yoğunluk maddelerin ayırt edici özelliklerindendir.

Saf madde; içinde farklı madde bulunmayan sabit bir erime-donma ve kaynama noktaları olan maddelerdir.

ERİME VE DONMA NOKTASI

Erime noktası, katı haldeki bir maddenin sıvı hale geçerken erimeye başladığı sıcaklıktır. Saf haldeki katı bir madde erimeye başladığında sıcaklığı sabit kalır. Bunun nedeni verilen ısının hal değişiminde kullanılmasıdır.

Donma noktası, sıvı haldeki bir maddenin katı hale geçerken donmaya başladığı sıcaklıktır. Saf haldeki sıvı bir madde donmaya başladığından sıcaklığı sabit kalır. Bunun nedeni verilen ısının hal değişiminde kullanılmasıdır.

Erime noktası ile donma noktası eşittir.

maddenin ayırt edici özellikleri, erime donma noktası

Yukarıdaki tabloda bazı maddelerin erime-donma noktaları verilmiştir. Bu tabloya göre bakır 1083 0C, su 0 0C ve oksijen -2180C de erir veya donar. Bakırın erime-donma noktası en yüksek, oksijeninkisi ise en düşüktür.

SORU:

maddenin ayırt edici özellikleri, sıcaklık zaman grafiği

Şekilde ısıtılan saf katı bir maddenin sıcaklık-zaman grafiği verilmiştir. Bu grafiğe göre saf katı maddenin erime sıcaklığı nedir?

Çözüm:

Sıcaklık-zaman grafiği incelediğimizde:

şeklindedir.

12.,13. ve 16. Dakikalarda sıcaklık sabit kalmış. Hal değişim sırasında sıcaklık sabit kaldığında 85 0C saf katının erime sıcaklığıdır.

 Madde miktarı saf maddenin erime-donma noktasını değiştirmez. Erime-donma süresini değiştirir.

Yukarıdaki A ve B buz kütlelerinin kütleleri farklıdır. İkisi de aynı saf madde olduğu için erime noktaları 0 0C’dir. Ancak erime süreleri farklıdır. B maddesinin kütlesi A maddesinin kütlesinden daha fazla olduğu için B maddesi daha uzun sürede erir.

Saf bir katı maddenin içerisinde başka bir madde karıştırıldığı zaman erime donması düşer. Kışın yollara tuz dökülmesinin nedeni suyun donma noktasını düşürerek buzlanmayı engellemek içindir.

KAYNAMA NOKTASI

Saf sıvıların kaynamaya başladığı sıcaklığa kaynama noktası denir. Saf sıvılar kaynarken sıcaklık sabit kalır. Çünkü verilen ısı hal değişiminde kullanılır. Kaynama noktası maddeler için ayırt edici özelliktir. Kaynama noktası sıvının miktarına bağlı değildir. Madde miktarı kaynama süresini değiştirir. Saf sıvının içerisinde başka bir madde katıldığı zaman kaynama noktası yükselir.

maddenin ayırt edici özellikleri, kaynama noktasıYukarıdaki tabloda bazı saf sıvıların kaynama noktaları verilmiştir. Tabloya göre suyun kaynama noktası 100, asetonun 56 ve etil alkolün 78 0C’dir. Bu değerlere göre suyun kaynama noktası en yüksekken asetonun ise en düşüktür. Asetonun kaynama noktası küçük olduğu için aseton daha uçucu bir sıvıdır.

Soru:

Çözüm:

Erime ve kaynama noktalarında sıcaklık sabit olduğu için tablo da sabit olan sıcaklık değerlerine bakmamız lazım. Tabloda 300C ve 600C’de sıcaklık sabittir.

Katı bir madde önce eriyeceği için sabit kalan ilk sıcaklık yani 300C katı maddenin erime noktasıdır. İkinci sabit kalan sıcaklık olan  600C’de kaynama noktasıdır.

Soru:

Yukarıdaki sıvılardan kaynama noktası en yüksek olan sıvıdır tuzlu sudur. Çünkü saf maddenin içinde başka bir madde bulunduğundan kaynama noktası yükselmiştir. Etil alkol uçucu olduğundan kaynama noktası en düşüktür. Saf maddelerin kaynama noktaları maddenin miktarına bağlı olmadığından sıvıların kaynama sıcaklıkları:

KAP1 > KAP2 = KAP4 > KAP3

Böylelikle Maddenin Ayırt Edici Özellikleri konusunu tamamladık. Umuyoruz ki bu konuyu yararlı bulmuşsunuzdur. Güncel konular için facebook , google+ ve twitter üzerinden bizi takip edebilirsiniz.

Bizlere destek olmak için sayfanın en altına yorum yapabilir veya sosyal medyadan çalışmalarımızı paylaşabilirsiniz. Geri bildirimleriniz bizim için önemli. Tekrar görüşmek üzere.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ