Meslek Seçimi Etkileyen Faktörler - Ders Kitabı Cevapları

Yeni Yayınlar

Haziran 30, 2018

Meslek Seçimi Etkileyen Faktörler

Edit
 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Meslek Seçimi Etkileyen Faktörler 

Meslek seçimini etkileyen faktörler nelerdir? Meslek seçimi neye göre belirlenir, yetenekler ve ilgilerin etkileri hakkında bilgi.


Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler
Yaşam boyu devam eden meslek gelişimi sürecini etkileyen pek çok etmen vardır. Bunlar arasında bireyin yetenekleri, ilgileri, meslek değerleri, psikolojik gereksinimleri, yetkinlik beklentisi, cinsiyeti, ailesinin sosyo-ekonomik düzeyi (SED), benlik algısı, meslekteki istihdam durumu vb. sayılabilir. Bu etmenler meslek seçimine tek başına değil bir arada etki etmektedir. Aşağıda meslek seçimine etki eden bazı faktörler açıklanmıştır:

Meslek Seçimi Etkileyen Faktörler

Meslek Seçimi Etkileyen Faktörler 
Yetenekler

Yetenek, öğrenme gücü, belli bir eğitimden yararlanabilme gücü olarak tanımlanabilir. Yetenek, kalıtımla getirilen gizil gücün, eğitim ve çevre etkisiyle geliştirilmiş kısmını ifade eder. Böylece bir kimsenin, belli bir yaşa kadar geliştirdiği becerilere bakarak onun yeni bir eğitim sürecinden ne kadar yararlanabileceği kestirilir.

Çalışma hayatında çeşitli yetenekleri farklı düzeylerde gerektiren pek çok meslek vardır. Yapılan işlerin karmaşıklık düzeyi arttıkça gerektirdiği yetenek düzeyi de artar. Bir kimse bir mesleği ya da mesleğe hazırlayan bir eğitim programını seçerken hangi yetenek türüne ne derece sahip olduğunu tanımalı ve en çok sahip olduğu yeteneğini kullanabileceği çalışma alanını araştırılmalıdır.

Sahip olunan yeteneğin üzerinde yetenek gerektiren bir alana yönelen bir kimse büyük bir olasılıkla o alana girme fırsatı bulamayacak ya da sınırda bir puanla girse bile başarı şansı çok zayıf olacaktır. Yeteneğinin altında alanlara yönelenlerde ise can sıkıntısı ve doyumsuzluk görülecektir. Yeteneklerine uygun çalışma alanlarına yönelen bir kimse ise hem sahip olduğu yetenekleri geliştirme fırsatı bulabilir hem de mesleğinin başarılı bir üyesi olabilir.

İlgiler

İnsanlar yaptıkları herhangi bir işten, katıldıkları herhangi bir etkinlikten doyum sağlamak isterler. Bir kimse yaptığı herhangi bir işin sonunda para, takdir, ödül gibi çeşitli kazançlar elde edebilir. Bundan başka bir de işin kendisi kişiye doyum sağlayabilir. Yani kişi o işi yapmakla mutlu olabilir, uzun ve yorucu bir çalışma süresinin sonunda kendisini huzurlu ve ruhen dinlenmiş hissedebilir. Böyle bir kimse, kısıtlayıcı koşullar altında dahi o işi tekrar tekrar yapma isteği duyabilir. Oysa elde edeceği çeşitli ödüller için bir faaliyet alanıyla ilgilenen kişi için alandaki rutin işler bile son derece zorlayıcı ve yorucu olabilir. Bu nedenle bireyler yetenekli oldukları alanlardan en çok ilgi duydukları alana ve mesleğe yönelmelidir.

Yapılan araştırmalar ilgilerin yaş ilerledikçe değiştiğini göstermektedir. Küçük yaşlarda ilgiler yaygın ve belirsizdir; yetenekler gibi henüz ilgilerde ayrışmamıştır. Bir çocuğun ilgilerinin ayrışması için çocuğun bazı şeylere yaklaşırken bazılarından uzaklaşması bazı şeyleri reddetmesi gerekir. Böyle bir ayrışma çocuk temel eğitimini alıp serbest zaman etkinlikleri ve seçmeli derslerle değişik alanları tanıdıkça gerçekleşir. Çünkü çalışmalarını yeteneklerine uygun alanlara yoğunlaştırmaya başlamaktadır.

Eğer bir kimsenin bir alana ilgisi varsa geçirilen yaşantılar o alana ilişkin ilgiyi güçlendirmektedir.

İlgilerin devamlılığı ve kararlılığı sorunu ilgilerin yaşla değişmesi olgusu ile yakından ilgilidir. Yaş faktöründen ileri gelen değişmeler daha çok ergenlikte ortaya çıkar. Olgunlaşma ile meydana gelen değişmenin büyük bölümü 18 yaşa kadar gerçekleşmektedir.

İlgilerde değişme bazı yaşlarda çok hızlı, bazı yaşlarda çok yavaş olabilmektedir. İlgilerdeki en önemli değişme 15-20 yaşları arasında olmaktadır.

Ergenlik döneminde bazı gençlerin ilgilerinde gözlenen kararsızlık meslek veya eğitim alanı seçiminde sıkıntı yaratmaktadır. Bu gibi gençlere yardım ederken danışmanların kararsızlığın kaynağını belirlemeleri gerekir. Eğer kararsızlık gencin yeni deneyimler kazanması sonucu yani yeteneklerini keşfetmesinden ileri geliyorsa bu durumda kendisine, bu durumda kendisine belli mesleklere karşı ilgisini ortaya çıkarmak yerine daha geniş olan ilgi alanlarını belirleyerek yardımcı olunur.

İlgilerdeki kararsızlığın bir diğer nedeni bazı kimselerin çeşitli yeteneklere birbirine yakın düzeyde sahip olmaları ve ilgilerinin de bu şekilde gelişmiş olmasıdır. İlgilerde ayrışma olmayınca, farklı zamanlarda yapılan ilgi ölçmelerinde az çok farklı sonuçlar alınabilmektedir.

Gencin ilgileri çevrenin onayını alma güdüsüne göre belirlendiğinde de sürekli değişime uğramaları kaçınılmaz olmaktadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder