Mağaralar nasıl oluşur - Ders Kitabı Cevapları

Yeni Yayınlar

Mayıs 17, 2018

Mağaralar nasıl oluşur

Edit
 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Mağaralar nasıl oluşur

Yeryüzünde, birkaç metreden başlayarak kilometreler boyu uzanan, yüzlerce metre derinliğe ve yüksekliğe ulaşan mağaralar bulunmaktadır. Mağaraların oluşma şekillerine bağlı olarak doğal ve yapay mağaralar diye ikiye ayırabiliriz. Volkanik tüf, kaya mezarları, yer altı şehirleri, tapınak ve kaya evleri gibi insanlar tarafından yapılan mağaralar yapay, karbonatlı ( kireçtaşı, dolomitik kireçtaşı, karbonat, dolomit, çimentolu konglomera ve kumtaşı ), sülfat ve klorürlü ana kayaların oluştuktan sonraki fiziko kimyasal reaksiyonlarla yeraltındaki sular vasıtasıyla aşındırılması neticesinde meydana gelen mağaralar ise doğal mağaralardır.


Mağara oluşumundaki etkenler

Mağaralar nasıl oluşur
Mağaralar nasıl oluşur

Mağara oluşumuna zemin hazırlayan en önemli ve en etken kaya kireçtaşıdır. Kireçtaşı kayalarının yapılarındaki çatlaklar ve kimyasal bileşimi mağaraların oluşumunda en uyumlu ortamı hazırlamıştır. Standart atmosferik ortamlarda sudaki çözülme durumu zor görünse de, asit içeren suların etkisiyle rahatlıkla erir. Bu asitli sular, eritme kabiliyetlerini toprak veya kayalarda yaşayan canlıların solunumu, sülfürlerin oksitleşmesi, bozunan canlı atıklar ve bitkilerin çürümesiyle ortaya çıkan Karbondioksitten alır.

Mağaraların gelişimi

Mağaraların karanlık boş galeri ve bölmelerden oluştuğu söylenemez. İçlerinde yerüstü ve yer altı sularıyla taşınmış kil, çakıl, mil, moloz ve bloklardan, yerinde oluşmuş damlataşlarla kaplıdır. Mağaraların gelişimindeki ikinci aşamayı, mağara içi şekillerin çökelimi izlemektedir. Vadoz, freatik ve epifreatik bölgelerden süzülen suların beraberinde getirdiği çökellere yabancı çökeller denmektedir. Suların direkt olarak fiziksel aşındırması neticesinde oluşan bu yabancı çökeller, sürüklenerek ya da yüzerek gelirler. Mağara çökellerinin rengi, şekilleri, boyutları gibi özelliklerini sağlayan etkenler, mağaranın oluştuğu kayaların, tabakaların, çatlakların ve suyun kimyasal bileşimleridir. Yeraltı sularının genel özellikleri, mağaralara giriş şekilleri, hareketleri ve kayanın fiziksel, kimyasal yapısına bağlı olarak damlataşlar üç guruba ayrılmaktadır. Bunlar; damlama ve sızma ile meydana gelen damlataşlar, aykırı şekiller, suyun yüzeydeki dolaşımıyla oluşanlar, su altında ya da düzeyinde oluşanlar ve buz oluşumlarıdır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder