İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRETMENLERİ VE ZAMAN YÖNETİMİ

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRETMENLERİ VE ZAMAN YÖNETİMİ

Özet

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okulu öğretmenlerinin zaman yönetimine ilişkin görüşlerini belirlemek ve branş değişkeninin öğretmenlerin zaman yönetimine ilişkin görüşlerine etkilerini incelemektir. Bu çalışma Denizli il örnekleminde 468 ilköğretim okulu öğretmenlerinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. İlköğretim okulu öğretmenlerinin zaman yönetimi hakkındaki görüşlerini belirlemek için Britton ve Tesser (1991) tarafından geliştirilen Zaman Yönetimi Envanterinin 23 maddelik adaptasyonu olan “Zaman Yönetimi Anketi” uygulanmıştır. Ankette elde edilen nicel verilerin değerlendirilmesinde betimsel istatistikler ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Bu araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: Çalışmaya katılan ilköğretim okulu öğretmenlerinin genel zaman

yönetimi hakkındaki görüşleri “yüksek” düzeydedir. Ayrıca, branşın öğretmenlerin genel zaman yönetimine ilişkin görüşlerinde etkili bir değişken olduğu belirlenmiştir. Sınıf ve okulöncesi öğretmenlerinin zaman yönetimi becerileri diğer branş öğretmenlerine göre daha yüksek çıkarken, çeşitli sebeplerden dolayı matematik öğretmenlerinin zaman yönetim becerileri diğer branş öğretmenlerininkinden daha düşük bulunmuştur.

İnsanların hayatta ve iş dünyasında başarılı olmasını etkileyen bir çok faktör bulunmaktadır. Zamanı iyi yönetme becerisine sahip olmak bu faktörlerden biridir. Smith (2007) zamanı kelime anlamı olarak şöyle tanımlamaktadır; zaman, “olayların geçmişten bugüne gelip geleceğe doğru birbirini takip ettiği kesintisiz bir süreçtir” (s.24). Zaman, “Tasarruf edilemeyen, ödünç alınamayan, kiralanamayan, satın alınamayan, çoğaltılamayan, sadece kullanılan ve kaybedilen aktifimiz veya varlığımızdır” (Akgemci vd., 2003: 32). Kişilerin zamanının alınıp satılan bir özellik taşımaması, zamanı diğer kaynaklardan farklı kılmaktadır (Gümüş, 2002). Bu durumda zaman, herkesin her gün aynı miktara sahip olması açısından benzeri olmayan bir kaynaktır (Jandt, 1998).Günümüz toplumlarında, yaşamın hızlı temposu

içerisinde bireylerin söz konusu değerli kaynağı etkili bir biçimde kullanma şansları giderek azalmaktadır. Öncelikle insanlardan beklenen ve karşılanması istenen konular, her yıl bir önceki yıla oranla artmakta ve örgütler, çalışanlarından her geçen gün daha fazla konuda talepte bulunmaktadır. Bunun yanı sıra çalışma yaşamı giderek daha karmaşıklaşmakta, iş ortamını etkileyen göstergeler artmaktadır. 

Tüm bu değişimler belirli bir yere kadar tolere edilebilmektedir. Ancak değişim hızının da kendi içinde artıyor olması, belli bir noktada zamanın yetersizliği gerçeğini ortaya çıkarmaktadır (Uluşahin, 1999). Ayrıca çağımızda zaman yetersizliği, hemen hemen bütün insanların ortak problemidir. Özellikle profesyonel çalışma içindekiler, sınırlı zamanda birçok işi yapmak durumundadırlar. Belli bir sürenin sonundayapılması gere kli işlerin bitirilememiş olması, insanları zamanı değerlendirme konusunda tekrar düşünmeye sevk etmektedir (Erdem vd., 2004). Çağımızın teknoloji çağı olması nedeniyle insanlar üretkenlikte “zaman” ile yarışmaktadırlar ve “zaman” günümüz insanları için çok önemlidir. İnsanlar küresel enformasyon ve teknoloji çağının yaşattığı yoğun tempo altında gerçekten en çok zamanı yeterli derecede kullanamadıklarından ve değerlendiremediklerinden yakınmaktadırlar. Oysa çok az insan, zamanı iyi kullanma yönünde çaba göstermektedir (Özdemir, 2006). Yani, zaman, hayatımızda oldukça önemi olan, yaptığımız işler ve çalışmalar üzerinde baskı oluşturan, bizi süratle çalışmaya sevk eden bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu da zamanı yönetmekte ustalık isteyen belli teknikleri bilerek hareket etmeyi gerektiren bir durum ortaya çıkarmaktadır (Özçelik, 2006). Bu nedenle zamanı en iyi şekilde değerlendirme düşüncesi “Zaman Yönetimi” kavramını karşımıza çıkarmaktadır. Zaman yönetimi, gereksiz işleri ayırmayı, verimliliği artırmayı, uzun sürede yapılan işlerin daha kısa sürede yapılmasını ve sınırlı zaman içinde nitelikli işlerin yapılmasını amaçlamaktadır

İlköğretim Okulu Öğretmenleri ve Genel Zaman Yönetimi

Bu çalışmada elde edilen bulgulara göre, ilköğretim okulu öğretmenlerinin “genel zamanyön etimi” ve alt boyutlarına (zaman planlaması, zaman tutumları ve zaman harcattırıcılar) ilişkin görüşlerini gösteren puan ortalamaları “sık sık (çoğu zaman)” aralığındadır. Yani bu araştırmaya katılan öğretmenlerin çoğunun,zamanı kullanma konusunda “yükse k” düzeyde bir beceri sergiledikleri, zamanın önemi hakkında yeterli bilince sahip oldukları anlaşılmaktadır. Ayrıca elde edilen bulgulara göre, öğretmenlerin zamanı yönetmelerinin “yüksek” düzeyde çıkmasının sebepleri arasında şunlar söylenebilir: Öğretmenlerin; zamanı nasıl kullanacağı konusunda yeterli bilgiye sahip oldukları, zamanı planlama ve değerlendirmede başarılı oldukları söylenebilir. Buna göre, öğretmenlerin, zamanı

verimli kullanmayı iyi bildikleri ve etkili bir şekilde uygulayabildikleri ileri sürülebilir. Öğretmenlerin

gerek özel yaşamında gerek iş yaşamında zaman yönetimi uygulamalarını çoğu zaman gerçekleştirdikleri ifade edilebilir.Zaman yönetimi ile ilgili yapılan bazı araştırmalar, bu çalışmada elde edilen bulguları desteklerken bazı araştırma sonuçları da desteklememektedir.

Örneğin Erdul’un (2005) yaptığı araştırmada, üniversite öğrencilerinin zaman yönetimi becerilerinin “yüksek” düzeyde olduğu belirtilmektedir. Benzer şekilde, Ağaoğlu ve Kesim (2005), Anadolu Üniversitesinde görev yapan akademisyenlerin zaman yönetimine (zaman planlaması, zaman tutumları ve sergilediklerini ifade etmişlerdir. Buna göre, eldeki çalışmada elde edilen bulgular ile yukarıda bahsedilen araştırmacıların bulguları birbirlerini desteklemektedir. Fakat Erdem vd. (2004) ve İşcan (2008) üniversite öğrencilerinin zaman yönetimi davranışlarının “orta” düzeyde olduğunu belirtmektedirler. Bahsedilen bu sonuçlar tam olarak bu araştırmanın bulgularıyla paralellik göstermese bile, desteklediği söylenebilir.

Branş Değişkeni ve İlköğretim Okulu

Öğretmenlerinin Genel Zaman Yönetimi Bu çalışmada elde edilen bulgulara göre, “branş” değişkeninin ilköğretim okulu öğretmenlerinin genel zaman yönetimi ile ilgili görüşlerinde önemli bir faktör olduğu görülmüştür. Guruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar görülmüş ve özellikle bu fark en yüksek görüş ortalamasıyla Sınıf Öğretmenleri tarafına çıkmıştır. Benzer şekilde katılımcılara göre, öğretmenlerin genel zaman yönetiminin bir alt boyutu olan “zaman planlaması” hakkındaki görüşleri arasında branşa bağlı bir görüş ayrılığı bulunmuştur. 

Yani bu çalışmada yer alan Okulöncesi öğretmenleri ile Türkçe, Resim-İş, Teknoloji ve Tasarım ve Bilgisayar Öğretmenleri arasında “zaman planlama” ile ilgili olarak anlamlı fark çıkmıştır ve bu fark Okulöncesi öğretmenleri tarafınadır. Bu bağlamda, çalışmada yer alan Okulöncesi öğretmenlerinin, çoğu zaman günlerini planladıklarını, her gün planlama için zaman harcadıklarını, çoğunlukla her gün yapm zorunda oldukları işlerin listesini yaptıklarını, okul günlerinde yapmak zorunda oldukları etkinliklerin (laboratuar, ders araç-gereçleri hazırlama vs.) programlarını daha iyi yaptıklarını, zamanlarını daha verimli kullandıklarını ve ek olarak çoğu kez hedeflerinin önemli bir kısmını, belirledikleri zaman dilimi içinde başarabileceklerini düşündüklerini belirtmektedirler. 

Kısaca, Okulöncesi öğretmenlerinin, Türkçe, Resim-İş, Teknoloji ve Tasarım ve Bilgisayar Öğretmenlerine göre zamanlarını daha iyi planladıkları anlaşılmaktadır. Ayrıca Sınıf Öğretmenleri ile Türkçe, Teknoloji ve Tasarım, Resim-İş, İngilizce ve Bilgisayar Öğretmenleri arasında “zaman planlama” ile ilgili olarak anlamlı fark çıkmıştır. Yani Sınıf Öğretmenlerinin Türkçe, Teknoloji ve Tasarım, Resim, İngilizce ve Bilgisayar Öğretmenlerine göre zamanlarını daha iyi planladıkları düşünülmektedir. Bunlara ek olarak, Müzik Öğretmenlerinin görüşleri ile Bilgisayar Öğretmenlerinin “zaman planlama” ile ilgili görüşleri arasında anlamlı fark çıkmıştır. Dolayısıyla, Müzik Öğretmenlerinin Bilgisayar Öğretmenlerine göre zamanlarını daha iyi planladıkları anlaşılmaktadır 

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ