DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
18. Yüzyılda Osmanlı’da Islahat Hareketleri
18. yüzyılda Osmanlı Devletinin gerileme döneminde yapılan ıslahat hareketleri ile ilgili bilgiler. Lal Devri, I. Mahmut devri ıslahatları ve III. Selim dönemi ıslahatları.
XVIII. Yüzyıl Islahat Hareketleri:
*Osmanlı Devleti’nde batılılaşma politikasına ilk bilinçli girişim XVIII. yüzyılın başlarında olmuştur.
*Osmanlı ordularının Batı karşısında aldığı yenilgiler ve peşinden imzalanan Karlofça ve Pasarofça antlaşmaları Osmanlıları batı ile ilgilenmeye yöneltti.
*Avrupa’nın üstünlüğü kabul edildi. Yapılan ıslahatlar askeri yapıda batılılaşmaya yönelik olmuştur.
LALE DEVRİ (1718-1730)
Padişah III. Ahmet Sadrazam Damat İbrahim Paşa’dır.
Dönemin Özelliği: Avrupa düşünce ve tekniğinin Osmanlı sınırları içerisine girmesidir.
Bu dönemde şu ıslahatlar yapılmıştır.
a) İlk devlet matbaası kuruldu.
b) Doğu klasikleri tercüme edildi.
c) Fizik, coğrafya, astronomi dallarında bazı kitapları batı dillerinden Türkçe’ye çevrildi.
d) Kağıt imalathanesi kuruldu.
e) İtfaiye örgütü kuruldu.
f) Kumaş fabrikası ve çini imalathanesi açıldı.
g) Avrupa’yı tanımak amacıyla ilk elçiler gönderildi. Bu elçiler daha çok kültürel anlamda olup, sürekli değildir. (III. Selim döneminde elçilikler sürekli hale getirilmiştir.)
h) İlk kez çiçek aşısı uygulanmıştır.
ı) İlk Kez Avrupa tarzında mimari eserler yapılmıştır.
i) Lale devri bir eğlence devri olmanın yanında bir zihniyet değişikliği ve kültür devridir.
*Patrona Halil Ayaklanması ile Lale Devri sona ermiştir (1730).
İsyanın Nedenleri:
a) Yapılan eğlence ve israfın halk arasında hoşnutsuzluk yaratması.
b) İbrahim Paşa’nın yakınlarım önemli mevkilere getirmesi.
c) Bu dönemde başlayan osmanlı-İran savaşlarına sadrazamın gitmemesi.
d) Avrupalılaşma düşüncesinin ve ıslahatların ulema sınıfı, din adamları ve yeniçerilerin çıkarlarını zedelemesi.
İsyan sonunda Sadrazam Damat İbrahim Paşa öldürüldü. III. Ahmet tahttan indirildi. I. Mahmut padişah oldu.
I. MAHMUT DEVRİ ISLAHATLARI (1730-1754)
Patrona Halil isyanı durdurulduktan sonra yönetime hakim olan I. Mahmut, Humbaracı Ahmet Paşa öncülüğünde (Fransız asıllıdır) ıslahatlara girişti.
a) Topçu ve Humbaracı ocakları ıslah edildi.
b) Ordunun ıslahı için raporlar hazırladı. Orduyu Avrupa orduları gibi düzene koydu.
c) Ordunun teknik subay ihtiyacını karşılamak amacıyla Kara Mühendishanesi (Mühen-dishane-i Berri Hümayun) açıldı (1734).
NOT: Batılı anlamda askeri ıslahatın yapıldığı ilk dönemdir.
III. MUSTAFA DEVRİ ISLAHATLARI (1757-1774)
a) Maliyeye önem verdi, lüzumsuz masrafları kıstı.
b) Sadrazam Koca Ragıp Paşa ve Barondö Tot’un denetiminde ıslahatlar gerçekleştirilmiştir.
c) Topçu ocağı ve tophanede düzenlemeler yapılmıştır.
d) Donanmaya çağdaş bilgilere sahip denizciler yetiştirmek amacıyla 1773’de Mühen-dishane-i Bahr-i Hümayun kuruldu.
1. ABDÜLHAMİT DEVRİ ISLAHATLARI (1774-1789)
a) Sadrazam Halil Hamit Paşa, sürat topçuları ocağını kurdu.
b) Yeniçerilerin sayımını yaptırarak fazla ulufe alanların maaşları kesildi. (Menfaati elden gidenlerin şikayeti ile Halil Hamit Paşa idam edildi.)
c) Tersanelerin sayısı artırıldı.
d) Teknik alanda yararlanmak için Fransa’dan uzmanlar getirildi, bunların İslam olmaları ya da Osmanlı kıyafeti giymeleri geleneğine son verildi.
III. SELİM DEVRİ ISLAHATLARI (1789-1807)
Açık düşünceli ileri görüşlü ve yenilik taraftarı bir insan olan III. Selim yapılan savaşlarda Yeniçerilerin yetersizliğini anlamıştır.
a) III. Selim’in yaptığı bütün ıslahatlara Ni-zam-ı Cedit (Yeni düzen) denir. Nizam-ı Cedit aynı zamanda kurulan ocağında adıdır.
b) Bu ocağın masraflarını karşılamak için İrad-ı Cedit adlı bir hazine kuruldu.
c) Ocağın eğitimi için Fransa’da subaylar getirildi. Selimiye kışlası kuruldu.
d) Kara ve Deniz Mühendishanelerinde yeni düzenlemeler yapıldı.
e) Dış siyasete önem verdi. Paris, Viyana ve Londra gibi başkentlerde sürekli elçilikler açıldı.
f) Yabancı dil öğrenimine ve kültür hareketlerine önem verildi. Çeşitli teknik eserler Türkçe’ye çevrildi.
★Islahatları bazı çevrelerce iyi karşılanmayan III Selim, Kabakçı Mustafa isyanı sonunda tahttan indirildi (1807). IV. Mustafa Padişah oldu.
Ziyaretçi sayısı gün geçtikçe artan Sınıf Evrakları Com; kullanıcıların bilgisayar, tablet, veya telefon üzerinden ders ve ödevlerle ilgili yaşadıkları sorunlara kolayca çözüm bulmalarına yardımcı olmayı amaç etmiş ve bu sorunları en açıklayıcı ve anlaşılır bir dille takipçilerine sunan bir sitedir. Kullanıcılar sitemizdeki yararlı bilgilerden yararlandıkça tekrardan sitemizi ziyaret etmektedirler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder