Termokupl Nedir? Ne İşe Yarar?

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Termokupl Nedir? Ne İşe Yarar?

Termokupl nedir, ne amaçla kullanılır? Termokupl ne işe yarar, çalışma prensibi nedir? Termokupl hakkında bilgi.

TERMOKUPL

Elektrik elde etmenin normal yolu dinamo, akümülatör ya da pilden faydalanmaktır. Ama başka yollar da vardır ve bunlardan, gelecekte büyük bir önemi olabilecek bir tanesi termokuple dayanmaktadır. Termokupl, bir elektrik devresi meydana getirmek üzere her iki ucu da birbirine bağlanmış farklı madenden iki teldir. Daha 1821 yılında, birbirinin aynı olmayan iki tel birbirine bağlandığı ve ek yerlerinden bir tanesi ısıtıldığı zaman küçük bir akım meydana geldiği, yani teller üzerinde elektronların aktığı keşfedilmişti.

Termokupl Nedir? Ne İşe Yarar?

Termokuplün faydalanıldığı yerlerden biri, örneğin erimiş madenlerin sıcaklıkları gibi, yüksek sıcaklıkları ölçmekte kullanılan ve pirometre denilen alettir. Termokupl tipi pirometre (başka tipleri de vardır), devredeki akımın tellerin ek noktaları arasındaki sıcaklık farkıyla artmasına dayanmaktadır. Eklerden biri, örneğin bir fırına sokularak, ısıtıldığı zaman meydana gelen akım, soğuk olan ek yeri açılarak araya sokulan bir galvanometreyle (duygun bir akım ölçme aleti) ölçülebilir. Yüksek sıcaklıklar için platin ve platin-radyum alaşımından yapılmış teller kullanılır. Bu cins pirometre 1600 santigrat derecesinden yukarıda seyrek kullanılır.

Termokupllü pirometre, örneğin, erimiş demirin sıcaklığını ölçmekte kullanılır. Ek yerlerinden biri erimiş madenin içine konur; meydana gelen akım bir galvanometreyle ölçülerek sıcaklık öğrenilir.

İlgi çekici bir imkan, ileride, termokuplün doğrudan doğruya atom enerjisinden elektrik üretiminde kullanılabilmesidir. Şimdiki halde radyoaktif maddelerin parçalanmasından meydana gelen ısı suyu buhar haline getirmekte kullanılır; bu buhar elektrik üreten dinamoları çeviren türbinleri döndürür, ki bu uzun kayıplara sebep olan bir yoldur.

Deneyler göstermiştir ki termokuplün ek yerlerinden bir tanesi içinde radyoaktif maddeler bulunan bir kaba konursa, bunların parçalanmasından meydana gelen ısı hemen elektriğe çevrilir. Bu şekilde ısıtılmış çok sayıdaki termokupl bol miktarda elektrik üretebilir. Bunun en hoş tarafı, bugün başımıza dert olan radyoaktif artıkların (çeşitli atom olaylarından arta kalan «küller») kullanılabilmesidir, Bununla beraber kullanışlı bir termokupllü üreteç yapabilmek için yenilmesi gereken daha birçok güçlük vardır. Termokuplün ek yerlerinden bir tanesinin herhangi bir şekilde ısıtılması elektrik meydana getirir; radyoaktif artıkların kullanılmasındaki fayda bunların hemen hemen bedava olması ve çok uzun zaman ısı vermeye devam etmesidir.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ