Köprülü Mehmet Paşa Dönemi ve Islahat Hareketleri

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Köprülü Mehmet Paşa Dönemi ve Islahat Hareketleri 

Osmanlı İmparatorluğunun duraklama döneminin en başarılı dönemini yaşatan Köprülü Mehmet Paşa hayatı ve ıslahatları ile ilgili bilgiler.

Köprülü Mehmet PaşaÇocuk padişah IV. Mehmet‘in tahtta olduğu vakitlerde Osmanlı oldukça kötü bir duruma düşmek üzere idi. IV. Mehmet’in annesi Valide Turhan Sultan ülkenin durumunun kötüye gittiğini görüpte mevcut sadrazamların devletin durumunu düzeltemediğiniz gördüğü sırada kendisine Köprülü Mehmet Paşa’yı tavsiye ettiler.Valide Sultan, kendisine edilen öğütlemeyi tuttu. Hemen Köprülü’ yii yanına çağırtarak onunla görüştü. Köprülü, memleketi düştüğü yıkımdan kurtaracağını, fakat buna karşılık saraya karşı birtakım koşulları olduğunu söyledi. Köprülü, saraydan, yani padişahtan şunları istiyordu:

Köprülü Mehmet Paşa Dönemi ve Islahat Hareketleri 

a) Köprülü, her İşinde serbest olacak; saray, devlet işlerine karışmayacaktı.

b) Devlet işleri hakkında kendisinin yapacağı her şeyi padişah kabul edecek ve onaylayacaktı.

c) Devlet memurluklarına kendi istediği ve beğendiği kimseleri getirecek ve saray buna itiraz etmeyecekti.

ç) Hakkında padişaha bir şikâyet olursa, önce kendisine sorulacak, sözü dinlendikten ve savun ması alındıktan sonra ona göre hakkında bir karar verilecekti.

Valide Sultan ve genç padişah, Köprülü’nün bu koşullarını kabul ettiler. Bunun üzerine Köprülü Mehmet Paşa sadrazam oldu (1650), O tarihte 75 yaşında olduğu halde gözü pek, dinç bir adamdı.

Köprülü Mehmet Paşanın Islahat Hareketleri ve Başarıları:

Köprülü, ilk iş olarak memleketin iç durumunu düzeltti. Devlet işlerine karışmak isteyen softaları ezdi. İsyan eden sipahileri, yeniçerilerin aracılığı ile temizledi, istanbul’un ve memleketin iç güvenliğini sağladı.

Köprülü; devlet işlerini yoluna koyduktan sonra kuvvetli bir donanma hazırladı. O sırada Venedikliler, Çanakkale boğazım tutmuşlardı. Girit’te cenk eden askerlerimiz yardımsız kalmışlardı. Onun için ilk iş olarak Boğazı açmak istedi. Çanakkale’den Marmara’ya geçmek isteyen Venedikli donanmasını büyük bir yenilgiye uğrattı. Bu savaşta topçu Kara Mehmet’in attığı bir gülle, Venedik amiral gemisini denizin dibine indirdi. Köprülü, Kara Mehmet’e ve öteki yararlık gösteren askerlerimize büyük armağanlar verdi. Savaşta korkaklık gösterenleri ise şiddetle cezalandırdı.

Boğaz seferinden sonra Venediklilerin eline geçen Bozcaada ve Limni geri alındı. Girit’e yardım gönderildi.

Köprülü, bu işlerle uğraşırken Erdel beyi isyan etmişti. Hemen Er-del’e giderek beyi değiştirdi. Yerine başkasını getirerek Erdel’in devlete verdiği vergiyi artırdı.

Köprülü’nün şiddetli hareketleri, öteden beri başkenti dinlemeyerek serbestçe yaşamaya alışmış olan Anadolu valilerinden kimisini korkuttu. Bunlar, Halep valisi Abaza Hasan Paşanın etrafında toplandılar, padişahtan Köprülü’nün sadrazamlıktan indirilmesini istediler. Padişah, paşaların bu tehdidine karşı Köprülü’ye verdiği sözü tuttu. O sırada Erdel’de bulunan Köprülü derhal İstanbul’a gelecek Abaza ve taraftarlarının üzerine asker gönderdi. Asilerin ileri gelenlerini yakalatarak idam ettirdi.

Köprülü’nün göstermiş olduğu fedakârlık ve çabalar, devleti içte ve dışta büyük bir tehlikeden kurtardı. Memleketin her tarafında güvenlik sağlandı. Devlet, duraklamadan kurtularak tekrar canlanmaya başladı. Âdeta yeni bir yükselme devri açıldı. Padişah, Köprülü’nün sandrazamlığından çok hoşnut kaldığından, ölürken hatırını sormaya gitti. Yerine kimi atamak gerektiğini sorunca ihtiyar vezir, padişaha oğlu Fazıl Ahmet Paşa‘yı salık verdi.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ