DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
Hız sabitleyici (Cruise Control) nedir?
İlk kez 1990’lı yıllarda lüks arabaların ekstra bir özelliği olarak kullanılmaya başlanan ve günümüzde artık her arabada rahatlıkla bulabileceğimiz hız sabitleyici, esas adıyla “cruise control“; arabaların özellikle uzun yollardaki performanslarını ayarlamak, yakıt tüketimlerinden tasarruf etmek ve sürücülerin uzun saatler boyunca direksiyon başında oturmaklarından ve sürekli direksiyon kontrolü, gaz kontrolü ve fren kontrolü yaptığı için yorulmalarını en aza indirmek adına keşfedilmiş bir araç ek özelliğidir. Bir araçta hız sabitleyici modunun açık olup olmadığını anlamak için, uzun süreli araç kullandığınız günlerce aracın hızının ani olarak değişip değişmediğini kontrol etmeniz yeterlidir. Hız sabitleyici sistem hem düz vites arabalara hem de otomatik vites arabalara uygulanabilen bir özelliktir?
Hız sabitleyici sistem nasıl çalışır?
Arabalardaki cruise control sistemi, ya direksiyonun direk üzerine ya da yan tarafındaki kolların üzerine yerleştirilen bir düğme sayesinde aktive edilir ya da aktive modundan çıkılır. Hız sabitleyici aktive edildiğinde, arabanın teknik özelliklerinde bulunan hız sabitleyici bilgisayarına bu komut gönderilir. Bu bilgisayara bağlı olan dört farklı algılayıcı bulunmaktır. Bu sensör algılayıcıları debriyaj, gaz, fren ve direksiyondur. Bu algılamalar yapıldıktan sonra sürücünün isteği doğrultusunda hız sabitleyici devreye girer ve hızın sabit kalması adına yakıt valfi sayesinde motora verilen benzin miktarı sabitlenir. Hız sabitleyicinin devreye sokulmasında aracın algılama sistemi, araç sürücü tarafından bu istek gerçekleştirildiğinde 40 km/hız’da gidiyorsa yerine getirilir. Hız sabitleyiciyi hangi hızda sabitlemek istiyorsanız, öncelikle arabanızla o hızla gitmeniz gerekmektedir. Örneğin; arabanızı 70 kilometre hıza sabitlemek istiyorsanız, önce gittiğiniz yolda 70 kilometre hıza ulaşıp ardından hız sabitleyiciyi devreye sokmalısınız. Devreye sokulan bu sistem sayesinde araç otomatik olarak sizin ayarladığınız hızda gitmeye devam eder. Gaza basılmadığı sürece hız sabitleyici sistemin işlevine son verilmez. Bu sistemi devre dışı bırakmak için bazı araçlarda uyarıcı gaz pedalına dokunmak olurken, bazılarında gaz pedalına araç hız sabitleyici modundayken etki etmemektedir. Bu tip araçlarda hız sabitleyici modundan çıkmak yine direksiyonda ya da direksiyonun yan yollarında yer alan tuşa basarak mümkün olmaktadır. Ayrıca hızın sabitlendiği hız aynı tuşla arttırılabilmekte ya da azaltılabilmektedir. Bu tuşun yanında reset tuşu da bulunmaktadır. Eğer hız sabitleyiciyi devreye soktuğunuz hızdan sonra hızı azaltmanız ya da arttırmanız gerekirse, daha sonra yine ilk devreye soktuğunuz hıza gelmek isterseniz bu reset tuşuna basmanız yeterlidir.
Hız sabitleyici (Cruise Control) nedir? |
Hız sabitleyicinin dışında geliştirilen sistemler
Son yıllarda geliştirilen ve tıpkı hız sabitleyici gibi talep alan bir diğer sistem de “Adaptive Cruise Control“dür. Kısaltması “ACC” şeklinde olan bu sistemin geliştirici firması Bosch’tur. Adaptive cruise control sistemi, işleyiş açısından normal cruise control‘e benzese de sistem üzerinde ufak değişiklikler yapılmıştır. Bu sistemde ek olarak sizin aracınızla önünüzde yoluna devam eden aracın arasındaki mesafeyi, aracınızda bulunan ACC sisteminin sensörleriyle otomatik bir biçimde ayarlayabilmesi mümkündür. Yani bu durum şunu ifade etmektedir; örneğin siz aracınızı 90 kilometrelik bir hıza ayarlamış bir şekilde yolda seyrederken ve önünüzdeki araçla mesafeniz olması gereken gibiyken, önünüzdeki aracın ani hız kesmesi ya da mesafeyi kısaltacak frenler yapması dahilinde, sizin ani olarak frene basmanıza gerek kalmadan yine bu sensörlerin algılayıcıları sayesinde bu extrem durumdan etkilenmemek adına hemen aracın hızı düşürülür. Yani adaptive cruise control sistemi sayesinde önünüzdeki araca göre korumanız gereken mesafe ve bulunmanız gereken hız otomatik olarak ayarlanmaktadır. Bunun dışında önünüzde seyreden arabanın hızlanması ya da başka şeride geçmesiyle birlikte sizin aracınız da yeniden hızını ve koruması gereken mesafeyi ona göre ayarlayabilmektedir.
Hız sabitleyicinin yararları
Hız sabitleyici, özellikle sürekli şehirler arası uzun yolculuklar yapan şoförler için çok yararlı bir teknolojidir. Uzun saatler boyunca sürekli direksiyonu sağa sola çevirmek, frene basıp durmak ve gaza basıp durmak aracın şoförünü hem bedenen yorar hem de beyinsel olarak yorgun hissetmesine sebep olur. Ayrıca sürekli gaza basan sürücülerin sürekli şikayetçi oldukları topuk ağrılarının ve ayak uyuşmalarının da bir nebze olsun önüne geçilebilmektedir. Bunun dışında sürücülere maddi olarak da fayda sağlayan hız sabitleyici, %25’lik bir yakıt tasarrufu sayesinde araca alınan benzin miktarını çeyrek depo daha az benzin almak gibi fırsatlar yaratabilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder