İşçi ve Memurlarda deneme süresi veya adaylık süresi ne kadardır? İşçiler için deneme süresi tabiri kullanılır iken memurlarda bu süreye adaylık süresi veya aday memur tabiri kullanılmaktadır. Genel olarak bu süreler çalışanların işi yapabilecek kabiliyette olup olmadığı yani yetkinliklerinin olup olmadığının belirlenebilmesi için düzenlenmiştir. İşçiler ile memurlar asil işçiliğe veya Asil memurluğa geçmeden önce belli sürelerde denemeye veya adaylığa tabi tutulurlar. Örneğin işçilerde bu süre genel olarak 2-4 ay arasında iken Memuriyette bu süre çok daha uzun olup 1 Yıldan az 2 Yıldanda fazla olamaz. Ve bu sürelerde kesinlikle hem memurlar için hemde işçiler için maaş ve sosyal haklar aynen korunur ve uygulanır.
Deneme süreli iş sözleşmesi İş Kanununun 15.maddesinde tanımlanmıştır. Maddedeki tanıma göre taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulabilmektedir. Buradan şu sonucu çıkarmak mümkündür. İşveren ve işçi isterse sadece deneme süreli iş sözleşmesi yapabileceği gibi isterse de yapacağı belirli-belirsiz süreli iş sözleşmesi, kısmi-tam süreli iş sözleşmesi v.b gibi sözleşmelerin içine konacak bir madde ile deneme kaydı düşerek sözleşme yapabilir. Kanunun ilgili maddesinde deneme kaydı düşüleceği belirtildiğine göre, deneme süreli iş sözleşmesi ya da deneme kaydının içinde yer alacağı sözleşme yazılı sözleşme olmalıdır.
Yazılı olarak yapılan, deneme süreli iş sözleşmesinde yada deneme kaydı geçen yine yazılı olarak yapılan diğer sözleşmelerde deneme süresi 2 ayı geçmemelidir. Bunun tek istisnası toplu sözleşme yapılan işyeridir. Bu işyerlerinde deneme süresi 4 aya kadar uzatılabilir. Deneme süresi sadece İş Kanununda geçmekte ve yer almaktadır. Sosyal güvenlik Kanununda deneme süresi hiç bir şekilde yer almamakta ve uygulama alanı bulunmamaktadır. Sosyal güvenlik Kanununa göre hizmet akdine tabi çalışan sigortalıların, sigortalılıkları çalışmaya başladıkları tarih itibariyle başlar. Bu çalışma ister deneme süreli iş sözleşmesine istinaden olsun isterse diğer iş sözleşmelerine istinaden olsun işçi, çalışmaya başladığı tarih itibariyle işverenleri tarafından, sigorta bildiriminin yapılması gerekmektedir. Sosyal güvenlik Kanunu uygulaması yönüyle bir deneme süresi söz konusu olmamakla birlikte uygulamada bazı işverenler, sigortalılarını, deneme süresinde sigortalı yapmamakta ve bunu sosyal güvenlik Kanununa istinaden yapmadığını belirtmektedir.
DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
Bu tamamen mevzuata aykırı bir durumdur ve en hafif deyimi ile bilgi eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Eğer bu bilgi eksikliğinden kaynaklanıyorsa işvereni, olacak bir iş kazasında yada yapılacak bir incelemede büyük riskler beklemektedir. Deneme süreli iş sözleşmesine tabi çalışmaya başlayan bir işçi, işyerinde iş kazası geçirmiş olsa SGK, kaza geçiren sigortalı için yapılacak hem sağlık ödemeleri hem de diğer ödemeler (Malullük yada ölüm aylığı ile geçici yada sürekli iş görmezlik gelirleri) için kusuru olsun yada olmasın işverene rücu edecektir. Deneme süreli iş sözleşmesi ile çalıştırdığı için işçisini sigortalı yapmayan bir işverenin işyerinde yapılacak incelemede işçinin sigortasız çalıştırıldığı tespit edilirse, işveren tespit tarihinden itibaren bir yıl boyunca beş puanlık indirimden yararlanamaz.
DENEME SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMANIN YARARLARI: İşveren tarafından yeni alınan işçilerle ilgili olarak, deneme süreli iş sözleşmesi yapmalarını ya da yapacakları iş sözleşmesinin içinde yer alacak deneme süresini belirten bir maddenin mutlaka olmasını tavsiye ediyorum. Çünkü işveren tarafından işçinin deneme süreli iş sözleşmesi ile işe başlatılması, verilecek oryantasyon eğitimi sonucunda o işçi ile çalışmaya devam edip etmeyeceği kararını verirken elini kolaylaştırmaktadır. Eğer işçi, deneme süreli iş sözleşmesi yada sözleşmesinde deneme kaydı olmaksızın işe başlatılmış olsaydı ve işveren vereceği oryantasyon eğitimi sonucunda Kanunda belirtilen 2 aylık süre içinde dahi işçisini işten çıkarmak istediğinde bildirimli fesih yapmak zorunda kalacaktı.
Yani işçisini işten çıkarmadan iki hafta önce, karşı tarafa işten çıkaracağını bildirmesi gerekmekteydi. Ya da işçisine iki haftalık ücretine denk gelen ihbar tazminatı ödemek kaydıyla iş akdini derhal fesih edebilecekti. Oysa işçinin deneme süreli iş sözleşmesi ile çalıştırması halinde ve deneme süresinde işten çıkarılmak istenmesi halinde bir ön bildirime yada ihbar tazminatına gerek kalmadan iş akdinin fesih işlemi yapılabilecektir. Kanun işverene böyle bir hak ve kolaylık getirmekle birlikte işçinin, iş akdinde belirtilen deneme süresi içinde işten çıkarılmış olsa bile, ihbar tazminatı dışındaki ücret, fazla mesai gibi diğer hakları işveren tarafından ödenmelidir.
Ziyaretçi sayısı gün geçtikçe artan Sınıf Evrakları Com; kullanıcıların bilgisayar, tablet, veya telefon üzerinden ders ve ödevlerle ilgili yaşadıkları sorunlara kolayca çözüm bulmalarına yardımcı olmayı amaç etmiş ve bu sorunları en açıklayıcı ve anlaşılır bir dille takipçilerine sunan bir sitedir. Kullanıcılar sitemizdeki yararlı bilgilerden yararlandıkça tekrardan sitemizi ziyaret etmektedirler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder