DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
ŞARKI
ÖĞRETİMİNDE KULLANILAN EŞLİK
ÇALGILARININ ETKİLİLİĞİNİN
KARŞILAŞTIRILMASI
İlköğretim II. Kademe müzik derslerinde öğretilen marşlar, türküler ve okul
şarkılarının öğretimine, öğretmenlerin kullandıkları eşlik çalgılarının etkiliklerinin
karşılaştırıldığı bu çalışma, deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın deneysel deseni,
gerçek deneme modellerinden “ Tek grup öntest - sontestmodel”dir. Araştırmanın
çalışma grubunu Konya Karaciğan ilköğretim Okulunun üç şubeden oluşan 6. sınıf
öğrencileri oluşturmaktadır. İlköğretim müzik dersi müfredatı incelenerek, yardımcı
kaynaklar taranarak, uzman görüşlerinden faydalanılarak seviye bakımından birbirine
denk 3 türkü, 3 marş, 3 okul şarkısı belirlenmiştir. Derslerde kullanılan çalgıların
belirlenen parçaların öğretilmesine olan etkilerini ölçmek amacıyla “yapılandırılmış
davranışsal beceri gözlem formu” oluşturulmuştur. Dokuz haftalık şarkı öğretimi
sonunda "yapılandırılmış davranışsal beceri gözlem formu" doldurularak son test
verileri elde edilmiştir. "Yapılandırılmış davranışsal beceri gözlem formu"nda
öğrencilerin şarkıları öğrenme düzeylerini belirlemede Beşli Likert tipi ölçek
kullanılmıştır. Deney sonucunda elde edilen veriler Spss istatistik programı ile t testi,
onewayAnnova ve Scheffe testi kullanarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucuna
göre öğretmen çalgısı olarak klasik gitarın kullanımının, okul şarkılarının ve
türkülerin öğretiminde blok flüt kullanımına ve herhangi bir çalgı kullanılmamasına
göre daha etkili olduğu ortaya çıkmıştır.
İlköğretim müzik dersi programı ve müfredatı incelendiği zaman şarkı
öğretiminin oldukça önemli bir yer kapladığı görülmektedir. Çocuk, küme içinde
şarkı söylerken sesini kullanmayı, denetlemeyi kavrar. Sesinin arkadaşlarından çok
ya da az çıkmamasına özen gösterir. Tartımsal açıdan çabuk ya da ağır söylemeyi,
arkadaşlarıyla uyum içinde olmayı öğrenir; doğru ve temiz seslerle şarkı söyleme
becerisi kazanır. Böylece birlikte iş yapmanın, toplumla uyum içinde olmayı
gerektirdiğini kavrar. Bu yolla, yeni bir şey öğrenmenin, toplu şarkı söylemenin
tadına varır; birlikte iş yapmanın gerektirdiği disiplin alışkanlığını kazanır. (Sun ve
Seyrek: 33). Toplu şarkı söyleme, müzik eğitimi almakta olan öğrenciyi öğrenci
grupları içinde aktive ederken bir yandan bireysel yetilerinin gelişmesine, bir yandan
da toplumsal becerilerinin pekişmesine yardımcı olmaktadır (Kıvrak, 2003: 59).
Müzik derslerinde, dersin verimli geçmesi için en büyük görev müzik
öğretmenine düşmektedir. Çağdaş bir öğretmen öreteceği konunun özelliklerine göre
öğretim yöntem ve tekniklerini kullanabilmeli, eğitim ortamını daha verimli hale
getirmek için kendine özgü taktikler geliştirebilmeli, öğrencilerin seviyelerine göre
görsel ve işitsel materyallerden mümkün olduğunca yararlanmalıdır (MEB, 2007).
Parçaların sınıfa toplu bir şekilde öğretilmesinde müzik öğretmeninin en sık
kullanacağı materyallerden biri hiç kuşkusuz çalgısıdır.
Ülkemizde müzik öğretmeni yetiştiren eğitim fakülteleri güzel sanatlar
eğitimi bölümleri müzik eğitimi anabilim dallarında öğrenci, beden yapısına uygun
yaylı, nefesli, mızraplı-telli (uluslar arası ses standartlarına uyumlu) çalgılardan
birini ya da sesinin yeterliliğine göre şan dersini seçer. Bu seçim bölüm öğretim
elemanlarının ortaklaşa karar ve yardımıyla yapılır. Ders aşamalı olarak teknik
alıştırma ve etütleri, Türk ve dünya bestecilerinin eserlerinden örnekleri bireysel
gelişmeye uygun olarak çalgıya özgü literatür ile okul müzik eğitiminde öğrenme-
öğretme tekniklerini kapsar (T.C. Yüksek Öğrenim Kurumu Başkanlığı: 1998).
Bireysel çalgı dersinin yanı sıra okul çalgıları dersinde öğretmen adaylarına
blok flüt, bağlama, mandolin ve klasik gitar eğitimi verilmektedir. Dört yıllık lisans
eğitimini tamamlayan bir müzik öğretmeni göreve başladığında bireysel çalgısının
yanında bu çalgıları da okul müziğinde kullanabileceği seviyeye gelmektedir. Ayrıca
lisans süresi boyunca öğretmen adayları, gerekli teknik beceri ve yorum gücünü
kazanacak seviyede piyano ve eşlik eğitimi görmektedirler.
Piyano ülkemizde temel müzik eğitiminin temel çalgısıdır; fakat kolay temin
edilememesi, pahalı bir çalgı olması, her okulda müzik dersliği olmadığından yer
bulunamaması, akord sorununun olması, taşınması ve yerleştirilmesindeki güçlükler gibi nedenlerden ilköğretim okullarının çoğunda piyanonun bulunmadığı
bilinmektedir (Uluocak, 2008: 24).
İlköğretimde müzik derslerinde, kolay taşınır olması, ucuz olması, akord
sorunun olmaması gibi avantajlarından dolayı blok flüt öğretmen ve öğrenci çalgısı
olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Fakat parçaların öğretilmesi sırasında
öğrencilere ezgiyi çalma ve çaldırma konusunda yeterli olurken, şarkıları öğretme
sırasında eşlik çalgısı olarak kullanmak için elverişli değildir.
Hem solo hem eşlik çalgısı olarak kullanılabilirliği, ses aralığının oldukça
geniş olması, fiyatının uygunluğu ve temininin kolay olması, gençler arasında
oldukça popüler bir çalgı olması, rahat taşınabilirliği, armonik, melodik ve ritmik
yapıların bir arada bulunması, transpoze kolaylığı sağlaması, değişik arpej
kalıplarının kullanılabilir olması, değişik müzik türlerinde kullanılabilir olması gibi
avantajlarından dolayı klasik gitarın öğretmen çalgısı olarak kullanılması müzik
derslerinde karşılaşılan birçok sorunu ortadan kaldıracağı düşünülmektedir.
Yukarıda belirtilen durumlar göz önünde bulundurulduğunda ilköğretim II.
Kademe müzik derslerinde öğretilen marşlar, türküler ve okul şarkılarına,
öğretmenlerin kullandıkları çalgıların etkiliklerinin karşılaştırılması çalışmanın
problemini oluşturmaktadır.
Çalışmada yapılan deney sonucuna göre, klasik gitarla, blok flütle ve
herhangi bir çalgı kullanmadan türkü öğretimi dersine katılan deneklerin türküyü
öğrenme düzeylerinin öntest-sontest puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak
anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Bu sonuca göre, ilköğretim müzik derslerinde
öğretmen çalgısı olarak herhangi bir çalgının kullanılmaması, klasik gitar ve blok
flütün kullanılması öğrencilerin türküyü öğrenme düzeylerini arttırmaktadır.
Çalışmada yapılan deney sonucuna göre, klasik gitarla, blok flütle ve
herhangi bir çalgı kullanmadan marş öğretimi dersine katılan deneklerin marşları
öğrenme düzeylerinin öntest-sontest puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak
anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Bu sonuca göre, ilköğretim müzik derslerinde öğretmen çalgısı olarak herhangi bir çalgının kullanılmaması, klasik gitar ve blok
flütün kullanılması öğrencilerin marşları öğrenme düzeylerini arttırmaktadır.
Çalışmada yapılan deney sonucuna göre, klasik gitarla, blok flütle ve
herhangi bir çalgı kullanmadan okul şarkısı öğretimi dersine katılan deneklerin okul
şarkılarını öğrenme düzeylerinin öntest-sontest puan ortalamaları arasında
istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Bu sonuca göre, ilköğretim
müzik derslerinde öğretmen çalgısı olarak herhangi bir çalgının kullanılmaması,
klasik gitar ve blok flütün kullanılması öğrencilerin marşları öğrenme düzeylerini
arttırmaktadır.
Çalışmada yapılan deney sonucuna göre, türkülerin klasik gitar
kullanarak öğretilmesi ile blok flüt kullanarak ve herhangi bir çalgı kullanılmadan
öğretilmesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Bu
sonuca göre, türkülerin öğretilmesinde klasik gitarın kullanımının, herhangi çalgı
kullanılmaması ve blok flüt kullanımına göre daha etkin olduğu düşünülmektedir.
Çalışmada yapılan deney sonucuna göre marşların, klasik gitar ve blok
flüt kullanarak öğretilmesi ile herhangi bir çalgı kullanmadan öğretilmesi arasında
istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu, klasik gitar ile blok flüt kullanarak
öğretilmesi arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür.
Bu sonuca göre marş öğretiminde öğretmen çalgısı olarak klasik gitar ve blok flüt
kullanılmasının herhangi bir çalgı kullanılmamasına göre daha etkin olduğu
düşünülmektedir
Çalışmada yapılan deney sonucuna göre, okul şarkılarının klasik gitar
kullanarak öğretilmesi ile blok flüt kullanarak ve herhangi bir çalgı kullanılmadan
öğretilmesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Bu
sonuca göre, okul şarkılarının öğretilmesinde klasik gitarın kullanımının, herhangi
çalgı kullanılmaması ve blok flüt kullanımına göre daha etkin olduğu
düşünülmektedir.
Çalışmada yapılan deney sonucuna göre, klasik gitar kullanarak türkü
ve marş öğretilmesi ile marş ve okul şarkısı öğretilmesi arasında istatistiksel olarak
anlamlı bir fark olduğu, türkü ve okul şarkısı öğretilmesi arasında istatistiksel olarak
anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Bu sonuca göre, öğretmen çalgısı olarak
klasik gitarın kullanılmasının türkü öğretiminde marş öğretimine göre, marş
öğretiminde okul şarkısı öğretimine göre daha etkin olduğu düşünülmektedir
Çalışmada yapılan deney sonucuna göre, blok flüt kullanarak türküler,
marşlar ve okul şarkılarının öğretimi arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder