DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
Bileşikler formüllerle gösterilir ve bileşikler farklı cins element atomlarından oluşur. Bileşikleri göstermek için kullanılan, element sembolleri ve element sayılarını gösteren rakamlardan oluşan yazılımlara formül denir.
Bileşik formüllerinde, bileşiği oluşturan elementlerin sembolleri ve atom sayıları belirtilir. Bileşik formüllerine bakıldığında bileşiği oluşturan atomların sayısı ve cinsi belirlenebilir.
Bileşik formülleri yazılırken;
▪ Bileşikleri oluşturan element atomlarının değerliklerinin bilinmesi gerekir. Bileşiği oluşturan atomların veya iyonların sayıları, sembollerin sağ alt köşesine yazılır.
▪ Bileşik formüllerinde herhangi bir iyon bir tane kullanılmışsa iyon sayısı sembolün sağ alt köşesine 1 olarak yazılmaz.
– Na1Cl1 → NaCl
– Li1F1 → LiF
▪ Bileşik formüllerinde herhangi bir iyondan birden fazla kullanılıyorsa kullanılan iyon sayısı sembolün sağ alt köşesine yazılır.
– Na2O
– Al2O3
▪ Bileşik formüllerinde çok atomlu iyonlardan herhangi biri birden fazla kullanılıyorsa bu iyon paranteze alınır ve kullanılan iyon sayısı parantezin sağ alt köşesine yazılır. Yazılan sayı, parantezdeki çok atomlu iyon grubundaki iyonların tamamına aittir.
▪ Bileşik formülleri yazılırken (nötralliği sağlayan) en küçük sayılar kullanılır. Bileşik formülleri yazıldıktan sonra katyon ve anyonun sağ alt köşelerine (indis olarak) yazılan rakamlar tam sayı olacak şekilde sadeleştirilebiliyorsa sadeleştirilir.
– Mg2O2 → MgO
– Al3P3 → AlP
– Pb2O4 → PbO2
a) Çaprazlama Yöntemi İle Bileşik Formüllerinin Yazılması :
▪ İyonların değerlikleri sağ üst köşelerine yazılır.
▪ Artı değerlikli iyon (katyon) önce, eksi değerlikli iyon (anyon) sonra yazılır.
▪ İyonların değerlikleri çaprazlanır. Yani 1. iyonun değerliği, 2. iyonun sağ alt köşesine, 2. iyonun değerliği de 1. iyonun sağ alt köşesine yazılır.
▪ Çaprazlama yapılırken değerliklerin (+ ve –) işaretleri yazılmaz.
▪ Çaprazlama yapılırken 1 olan değerlikler ile aynı rakamlı değerlikler yazılmaz.
▪ Çaprazlama sonucu iyonların (atomların) sağ alt köşesine yazılan rakamlar o iyonun (atomun) bileşikteki bulunma sayısını verir.
b) Yük Dengesi Yöntemi İle Bileşik Formüllerinin Yazılması :
Bileşikler anyon ve katyon halindeki iyonlardan oluşur. Bileşikler oluşurken anyon ve katyonlar arasında yük dengesinin (nötralliğin) sağlanması yani pozitif yüklerin toplamı ile negatif yüklerin toplamının birbirine eşit olması gerekir.
▪ Aynı sayıda yüke sahip anyon ve katyonlar bileşik oluştururken bire bir oranında bir araya gelirler.
Na+ + Cl– → NaCl
Ca+2 + O–2 → CaO
Al+3 + P–3 → AlP
▪ Farklı sayıda yüke sahip anyon ve katyonlar bileşik oluştururken yük dengesinin sağlanması için hangi iyondan kaç tane kullanılması gerektiğine bakılır. Kullanılan iyon sayısı element atomunun sağ alt köşesine yazılır. (E.K.O.K bulunarak iyon sayıları buna eşitlenir.).
Ca+2 + 2Cl– → CaCl2
Al+3 + 3Cl– → AlCl3
2Al+3 + 3O–2 → Al2O3
3Mg+2 + 2P–3 → Mg3P2
c) Metallerle Çok Atomlu İyonların Oluşturduğu Bileşik Formüllerinin Yazılması :
▪ Çok atomlu iyon, tek bir grup gibi düşünülür ve çok atomlu iyon parantez içine alınarak değerliği parantezin dışına ve sağ üst köşeye yazılır.
▪ Artı değerlikli iyonun (katyonun) değerliği sağ üst köşesine yazılır.
▪ Artı değerlikli iyon (katyon) önce, eksi değerlikli iyon (anyon) sonra yazılır.
▪ İyonların değerlikleri çaprazlanır. Yani 1. iyonun değerliği, 2. iyonun sağ alt köşesine, 2. iyonun değerliği de 1. iyonun sağ alt köşesine yazılır.
▪ Çaprazlama yapılırken değerliklerin (+ ve –) işaretleri yazılmaz.
▪ Çaprazlama yapılırken 1 olan değerlikler ile aynı rakamlı değerlikler yazılmaz.
▪ Çok atomlu iyonun sağ alt köşesine 1 gelmişse (veya herhangi bir rakam yazılmayacaksa) çok atomlu iyonun etrafındaki parantez kaldırılır.
▪ Çok atomlu iyonun sağ alt köşesine 1 dışında herhangi bir rakam gelmişse bu iyon paranteze alınır ve kullanılan iyon sayısı parantezin sağ alt köşesine yazılır. Yazılan sayı, parantezdeki çok atomlu iyon grubundaki iyonların tamamına aittir. (Parantez kullanılmazsa yazılan katsayı en sonraki elemente ait olur.).
Bileşik Formüllerinin Yazılması (Moleküler Yapılı Olmayan Bileşik Formüllerinin Yazılması) :
Bileşikler formüllerle gösterilir ve bileşikler farklı cins element atomlarından oluşur. Bileşikleri göstermek için kullanılan, element sembolleri ve element sayılarını gösteren rakamlardan oluşan yazılımlara formül denir.
Bileşik formüllerinde, bileşiği oluşturan elementlerin sembolleri ve atom sayıları belirtilir. Bileşik formüllerine bakıldığında bileşiği oluşturan atomların sayısı ve cinsi belirlenebilir.
Bileşik formülleri yazılırken;
▪ Bileşikleri oluşturan element atomlarının değerliklerinin bilinmesi gerekir. Bileşiği oluşturan atomların veya iyonların sayıları, sembollerin sağ alt köşesine yazılır.
▪ Bileşik formüllerinde herhangi bir iyon bir tane kullanılmışsa iyon sayısı sembolün sağ alt köşesine 1 olarak yazılmaz.
– Na1Cl1 → NaCl
– Li1F1 → LiF
▪ Bileşik formüllerinde herhangi bir iyondan birden fazla kullanılıyorsa kullanılan iyon sayısı sembolün sağ alt köşesine yazılır.
– Na2O
– Al2O3
▪ Bileşik formüllerinde çok atomlu iyonlardan herhangi biri birden fazla kullanılıyorsa bu iyon paranteze alınır ve kullanılan iyon sayısı parantezin sağ alt köşesine yazılır. Yazılan sayı, parantezdeki çok atomlu iyon grubundaki iyonların tamamına aittir.
▪ Bileşik formülleri yazılırken (nötralliği sağlayan) en küçük sayılar kullanılır. Bileşik formülleri yazıldıktan sonra katyon ve anyonun sağ alt köşelerine (indis olarak) yazılan rakamlar tam sayı olacak şekilde sadeleştirilebiliyorsa sadeleştirilir.
– Mg2O2 → MgO
– Al3P3 → AlP
– Pb2O4 → PbO2
a) Çaprazlama Yöntemi İle Bileşik Formüllerinin Yazılması :
▪ İyonların değerlikleri sağ üst köşelerine yazılır.
▪ Artı değerlikli iyon (katyon) önce, eksi değerlikli iyon (anyon) sonra yazılır.
▪ İyonların değerlikleri çaprazlanır. Yani 1. iyonun değerliği, 2. iyonun sağ alt köşesine, 2. iyonun değerliği de 1. iyonun sağ alt köşesine yazılır.
▪ Çaprazlama yapılırken değerliklerin (+ ve –) işaretleri yazılmaz.
▪ Çaprazlama yapılırken 1 olan değerlikler ile aynı rakamlı değerlikler yazılmaz.
▪ Çaprazlama sonucu iyonların (atomların) sağ alt köşesine yazılan rakamlar o iyonun (atomun) bileşikteki bulunma sayısını verir.
b) Yük Dengesi Yöntemi İle Bileşik Formüllerinin Yazılması :
Bileşikler anyon ve katyon halindeki iyonlardan oluşur. Bileşikler oluşurken anyon ve katyonlar arasında yük dengesinin (nötralliğin) sağlanması yani pozitif yüklerin toplamı ile negatif yüklerin toplamının birbirine eşit olması gerekir.
▪ Aynı sayıda yüke sahip anyon ve katyonlar bileşik oluştururken bire bir oranında bir araya gelirler.
Na+ + Cl– → NaCl
Ca+2 + O–2 → CaO
Al+3 + P–3 → AlP
▪ Farklı sayıda yüke sahip anyon ve katyonlar bileşik oluştururken yük dengesinin sağlanması için hangi iyondan kaç tane kullanılması gerektiğine bakılır. Kullanılan iyon sayısı element atomunun sağ alt köşesine yazılır. (E.K.O.K bulunarak iyon sayıları buna eşitlenir.).
Ca+2 + 2Cl– → CaCl2
Al+3 + 3Cl– → AlCl3
2Al+3 + 3O–2 → Al2O3
3Mg+2 + 2P–3 → Mg3P2
c) Metallerle Çok Atomlu İyonların Oluşturduğu Bileşik Formüllerinin Yazılması :
▪ Çok atomlu iyon, tek bir grup gibi düşünülür ve çok atomlu iyon parantez içine alınarak değerliği parantezin dışına ve sağ üst köşeye yazılır.
▪ Artı değerlikli iyonun (katyonun) değerliği sağ üst köşesine yazılır.
▪ Artı değerlikli iyon (katyon) önce, eksi değerlikli iyon (anyon) sonra yazılır.
▪ İyonların değerlikleri çaprazlanır. Yani 1. iyonun değerliği, 2. iyonun sağ alt köşesine, 2. iyonun değerliği de 1. iyonun sağ alt köşesine yazılır.
▪ Çaprazlama yapılırken değerliklerin (+ ve –) işaretleri yazılmaz.
▪ Çaprazlama yapılırken 1 olan değerlikler ile aynı rakamlı değerlikler yazılmaz.
▪ Çok atomlu iyonun sağ alt köşesine 1 gelmişse (veya herhangi bir rakam yazılmayacaksa) çok atomlu iyonun etrafındaki parantez kaldırılır.
▪ Çok atomlu iyonun sağ alt köşesine 1 dışında herhangi bir rakam gelmişse bu iyon paranteze alınır ve kullanılan iyon sayısı parantezin sağ alt köşesine yazılır. Yazılan sayı, parantezdeki çok atomlu iyon grubundaki iyonların tamamına aittir. (Parantez kullanılmazsa yazılan katsayı en sonraki elemente ait olur.).
Ziyaretçi sayısı gün geçtikçe artan Sınıf Evrakları Com; kullanıcıların bilgisayar, tablet, veya telefon üzerinden ders ve ödevlerle ilgili yaşadıkları sorunlara kolayca çözüm bulmalarına yardımcı olmayı amaç etmiş ve bu sorunları en açıklayıcı ve anlaşılır bir dille takipçilerine sunan bir sitedir. Kullanıcılar sitemizdeki yararlı bilgilerden yararlandıkça tekrardan sitemizi ziyaret etmektedirler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder