Cumhuriyetin İlanı Nasıl Oldu?

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Cumhuriyetin İlanı Nasıl Oldu? 

Cumhuriyet ne zaman ve ne şekilde ilan edildi? Cumhuriyetin ilanı ile ilgili bilgi.

Cumhuriyetin İlanı Nasıl Oldu?

Atatürk, 8 nisan 1923’te Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adına yeni seçilecek meclisin ilkelerini 9 ilke halinde yayınladı. Halk Partisi’nin ana tüzüğünü teşkil eden bu ilkelerle, Meclis’e girecek olan milletvekillerinin parti prensiplerini kabul etmiş olmaları gerekiyordu. Atatürk milletvekillerinin siyasi bir anlayış birliğine sahip olmalarını istiyordu.

Cumhuriyetin İlanı Nasıl Oldu? 

Atatürk 23 nisan 1923’te tekrar başlayan Lausanne (Lozan) müzakerelerini büyük bir hassasiyetle takip etti, mütemadiyen verdiği direktiflerle nihayet 24 temmuz 1923’te antlaşmanın imzalanmasını, böylece askeri zaferin siyasi bir zaferle tamamlanmasını sağladı. Artık, Misak-ı Millî sınırları içinde genç, bağımsız bir Türkiye kurulmuştu.

İkinci Büyük Millet Meclisi 11 ağustos 1923’te ilk toplantısını yaptı, Atatürk oy birliğiyle Meclis Başkanlığına seçildi. 13 ekim 1923’te Ankara başkent olduktan sonra Ortaya çıkan bir kabine buhranı Atatürk’e Türkiye Hükümetinin idare şekli hakkında tasarlamakta olduğu Cumhuriyet rejimini tatbik fırsatını verdi. Devletin şekli esasen cumhuriyetti, fakat Atatürk önce Misak-ı Milli’yi gerçekleştirmek istemişti.

Atatürk, Fethi Okyar’ın başında bulunduğu İcra Vekilleri Heyetini Çankaya’daki köşkünde toplıyarak istifa etmelerini bildirdi.

Bu hareketiyle, Meclisteki muhaliflerin kendi başlarına bir hükümet kurup idare edemeyeceklerini göstermek istiyordu. Nitekim Meclis’teki muhalifler hükümeti ellerine almak için bütün gayretlerini sarfettikleri halde güvenebilecekleri bir Vekiller Heyeti listesi çıkaramadılar.

28 ekim 1923 akşamı Atatürk bazı arkadaşlarını yemeğe davet ederek onlara «Yarın Cumhuriyet ilan edeceğiz» dedi. ismet İnönü ile yalnız kaldığı zaman bir kanun tasarısı hazırladı. 20 ocak 1921 tarihli anayasanın birinci maddesinin sonuna «Türkiye Devleti’nin şekl-i hükümeti cumhuriyettir» hükmünü ilave etti. Kanunun diğer maddelerinde yapılacak değişiklikler belirtildi.

29 ekim 1923 günü, Meclis, İcra Vekilleri Heyetini seçme hususunda büyük bir zorluğa uğramış, Atatürk’ün fikrini sormuştu. Atatürk bazı milletvekilleriyle konuştuktan sonra tasarladığı ve müsveddesini hazırladığı Cumhuriyet teklifini ortaya attı. O gün kabul edilen Cumhuriyet idaresine Atatürk 20.45’te alkışlar arasında ilk Türkiye Cumhurbaşkanı olarak seçildi.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ