Magna Carta Nedir ? - Ders Kitabı Cevapları

Yeni Yayınlar

Mayıs 17, 2018

Magna Carta Nedir ?

Edit
 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Magna Carta Nedir ?

Magna Carta hakkında kısa bilgi
Bu belgenin 13. yüzyıla ait ilk halkın ve toplumun özgürlüklerinin büyük boyutta korunabilmesinin sağlandığı belge niteliğini taşıdığı görülmektedir.


Latince kökenli olan Magna Carta, anlam olarak “Büyük Ferman” ifadesini taşımaktır. Latincede daha çok “Magna Carta Libertatum” (Büyük Özgürlük Fermanı anlamına gelmektedir) şeklinde isimlendirilen bu belge, 1215 Magna Carta belgesi olarak İngilizlerin kendi aralarında imzaladıkları belgedir.

Magna Carta Nedir ?
Magna Carta Nedir ?

Magna Carta’nın en kısa şekilde halka bir takım özgürlüklerin tanındığı ve kralın yetkilerinin kısıtlandığı bir belge niteliğinde gösterilmektedir. Günümüz dünyasında var olan anayasal sürecin var olduğu şartlara ulaşılması adına tarihte atılan ilk büyük adım olarak kabul edilmiştir.

Bu belgeyi imzalayan taraflar Kral John, Papa 3. Innocent ve baronlardır. Krala ait olan bir takım yetkilerine bir sınır getirmek, bireysel zevklerinden ve arzularından oluşan bir adalet sisteminin olamayacağı; herkes için adil ve güvenirliği sürekli hale getirilecek bir adalet sürecinin işleme konulmasının zorunlu hale getirmek adına ortaya çıkartılmıştır.

magna-carta-anlasmasi
Kralın bazı yetkilerinden feragat etmesini, kanunlara uygun davranmasını ve hukukun kralın arzu ve isteklerinden daha üstün olduğunu kabul etmesini zorunlu kılıyordu. Belgenin ortaya çıkışından önceki olaylar, Normanlar İngiltere’yi ele geçirmeleri süreçlerine dahi dayandırılmaktadır. Bu süreçlerde İngiliz Krallarının akıllarından geçen durum, fetih gerçekleştikten sonra iktidarı ele geçirerek dere beylerini tamamen ortadan kaldırmak olmuştur.

Kralların da hedefleri uğruna yaptıkları çalışmalar baronları ciddi anlamda rahatsız etmeye başlayınca, isyanların başlaması da kaçınılmaz olmuştur. Zaten bu süreçten önceki 150 yıldır baronlarla kralların arasında devam eden çekişmeli süreç, son olarak bu noktaya gelince isyanların artması kaçınılmaz olmuştur.

magna-cartanin-onemi
Durumun vahim bir durum aldığını gören kralı tüm gücünü dere beyleri bitirmek adına kullanmaya başlaması, dere beyleri ne kadar sinirlendirse de bunu ileriki süreçlerde bir fırsat olarak kullanmışlar; Fransızlarla 1214 yılında gerçekleşen savaşta Kralın yenik duruma düşmesiyle birlikte baronlar harekete geçmek için bunu bir fırsat olarak kullanmışlar ve tüm topraklarını, kalelerini ve bir çok imtiyazlarını geri kazanabilmek adına kralın karşısına geçmişlerdir.

Bu düşüncenin arkasından yaptıkları ilk hareket, isteklerini krala bir beyanat şeklinde vermek olmuştur. Bu beyanları sonrasında da eğer kral bir problem çıkaracak olursa da krala açık bir şekilde savaş açacaklarına dair kendi aralarında anlaşmışlardır. Bu görüşme 1215 yılında olmuş, baronların istekleri karşısında cevap için bir müddet isteyen kral herhangi bir girişimde bulunmamıştır. Bunun üzerine baronlar da önceden kararlaştırdıkları gibi krala savaş açmaya karar vermişlerdir.

magna-cartanin-tarihsel-degeri
Magna Carta’nın oluşum süreci
İlk olarak İngiltere’de önemli sayılan mekanları ve önemli şehirleri birer birer ele geçirmeye başlayan baronlar kralı ciddi anlamda z0r durumda bırakmışlardır. Bundan sonrasında kral karşı tarafla bir anlaşma yapmaya zorunlu hale gelmiş ve iki taraf arasında 1215 yılında Magna Carta anlaşması imzalanmıştır. Anlaşma gereği kral, baronların yani toprak sahiplerinin kendi yetkilerini kısıtlama hakkını tanımış bulunmuştur.

Böylelikle de kralın sınırsız hüküm hakkı elinden alınmış ve hem baronlara hem de dere beylerine karşı pek çok yeni vazifesi ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda dere beyler de iyi bir kalkınma süreci geçirmiş ve bir çok imtiyaz elde ederek bulundukları noktayı sağlamlaştırmıştır. Aslında her ne kadar halk adına da iyi bir takım adımlar atılmaya çalışılsa da, halk yine ortada bir noktada kalmış ve dere beylerin toprakları alıp satması sürecinde söz hakları olmadan sadece takip noktasında kalabilmişlerdir.

magna-carta-anlasmasi-sureci
Ancak zaman geçtikçe, Magna Carta’nın içerdiği maddeler halk adına da önemli gelişmelere vesile olmuş; toplumun çoğu hak ve özgürlüğü yavaş yavaş koruma altına alınabilmiştir. Yani ilk önce vatandaşların haklarını belirlemekten ziyade toplumda kral ve karşı güçleri arasında bir güç dengesinin kurulmasını sağlayan bu sözleşme; süreç ilerledikçe baronların ve dere beylerin yanında hem halkın hem de din adamlarının üzerinde bulunan kralın sınırsız yetkisini büyük oranda sınırlamıştır.

Magna Carta sözleşmesinde yer alan 39. madde, günümüzde yerleşmiş olan adalet ve hukuk sisteminin bir nevi öncüsü niteliğinde kabul edilmektedir. Bu madde “Özgür olan hiç bir birey, kendisi gibi olanlar tarafından hiç bir şekilde sorgusuz sualsiz, ülkede yer alan kanunlar yok sayılarak hüküm giydirilip tutuklanamayacak, hapse atılamacak, malları elinden alınamayacak, kanunsuzlukla suçlanamayacak, herhangi bir zarar görmeyecek ve başka bir ülkeye sürgün edilmeyecek.” içeriğine sahiptir.

magna-carta-hakkinda-anlatilanlar
Bu maddenin dışında Magna Carta anlaşmasında yer alan toplam 63 maddenin özetinde, İngiliz feodal toplumunda yer alan çeşitli sınıfların ve çeşitli kurumların geleneksel düzeyde sahip oldukları özgürlükleri ve hakları tümüyle güvence altına almıştır. Özgür köylüler, baronlar, dere beyler ve diğer sınıflar hepsi bu sözleşme kapsamında sayılmıştır. Bununla birlikte bu sözleşmeyle Kilisenin tamamen özerkleştirilmesini sağlayabilen temel seviyedeki ayrıcalıklar da elde edilebilmiştir.

Bahsedilen 63 maddenin tamamının özünün hak ve özgürlüğe bağlı olması nedeniyle, bu maddelerden ayrı ayrı ele alınacak toplam 7 madde aslında bu anlaşmanın tam olarak oluşturulma aşamasını anlatabilmektedir. O maddeler şu şekilde özetlenebilir;

magna-cartanin-onemli-kisimlari
Ceza sistemi, suç oranıyla orantılı bir şekilde sağlanmalıdır.
Adalet yapısı hiç bir şekilde geciktirilemez ve reddedilemez yapıda olmalıdır.
Suçsuz olduğu anlaşılan birini suçlu konumuna sokmak için baskı yapılıp ceza verilmemelidir.
magna-cartanin-resimlestirilmesi
Zorla alıkoyma ortadan kaldırılmalıdır.
Ülkeye bütün giriş çıkışlar serbest hale getirilmelidir.
Uyruklardan herhangi bir izin alınmadan kendilerine ait hiçbir araç kullanılmamalıdır.
Ülke topraklarının tamamında ticaret serbestisi hakim olmalıdır.
magna-cartanin-hikayesi
Magna Carta’nın önemi nedir?
Konunun özeti olarak; yapılan bu Magna Carta anlaşmasının o dönemlerden ziyade çok ileri düşünce yapısına uygun bir sözleşme olarak ortaya çıkartıldığı söylenebilmektedir. Bu kadar geniş ufuklu ve adaletli olarak oluşturulan bu anlaşma yapımının Fransız Devrimi’ne, İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi’ne, İnsan Hakları’na ve Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi’ne ön ayak niteliğinde adlandırılabileceği rahatlıkla söylenebilmektedir.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder