Maddenin Üç Hali

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Maddenin Üç Hali 

Maddenin halleri nelerdir? Maddenin üç hali ve bu hallerin özellikleri, örnekler. Maddenin halleri hakkında bilgi.

Maddenin Üç Hali

Katı, sıvı, gaz. Bunlar maddelerin üç halidir.

Maddenin Üç Hali 

Bazı maddeleri katı, bazılarını sıvı, pek azını da gaz olarak düşünmeye alışmışız. Hangisinin hangi halde olduğunu bildiğimizi sanırız. Ama, ancak içinde yaşadığımız sıcaklık limitleri arasında böyle düşünmeye hakkımız vardır. 0° ile 40° arasındaki bildiğimiz sıcaklıklardan daha düşük ya da yüksek santigrat derecelerinde her türlü maddeler, hallerini değiştirir.

Örneğin, Jüpiter gezegeninin şiddetli soğuğu, 25.000 kilometre kalınlıktaki iç atmosferinin katı halde donmasına sebep olmuştur. Jüpiter’in yüzeyinde gazların solunumuna dayanan hayat mümkün değildir. Dünyanın, atmosferini gaz halinde tutan bir sıcaklıkta olması bir şanstır.

Bütün maddeler bu üç hali, katı, sıvı ve gaz hallerini alabilir, ama bunların bazılarını belki göremeyiz (hidrojen —259.14°C de, yani mutlak sıfırın üzerinde 14° de katı hale geçer; platin 3.800°C de) yani güneşin yüzeyindeki sıcaklığın üçte ikisinde gaz haline gelir.

Bakır, çaydanlık gibi katı, eritilerek sıvı ya da bünzen alevindeki gibi yeşil gaz halinde bulunabilir. Bakırı katı olarak görmeye alışığız, çünkü bu madde dünyanın yüzeyindeki sıcaklıklarda katı haldedir. Daha yüksek sıcaklıklarda sıvı haline gelir ve daha da yüksek sıcaklıklarda gaz haline gelir. Bir cismin mümkün olan en küçük parçası atomdur. Katı, sıvı ve gaz halleri arasındaki fark atom ve moleküllerin (atom gruplarının) bulundukları sıcaklıkta yaptıkları hareketin miktarındadır.

Katı halde cismi meydana getiren moleküller sıkı sıkıya istif edilmiştir. Birbirlerine göre hareket etmezler, yığının şekli değişmeden hep birlikte titreşirler. Bu durum yeni bir şekil vermek üzere, katı maddelerin sıkıştırılmasını güçleştirir.

Sıvı halinde moleküller gene sıkı sıkıya istif edilmiştir, ama birbirlerine göre her tarafa doğru kayarlar Sıvı ne kadar sıcak olursa moleküller o kadar hızlı hareket eder. Moleküller kolaylıkla kaydıkları için sıvıların bir şekli yoktur;, gerçekte, yerçekiminden dolayı, içinde bulunduğu kabın dibinin şeklini alır. Ama, sıvılar gibi, daha ufak bir hacme sıkıştırılamaz, çünkü moleküller sıkı olarak istif edilmiştir.

Katı haldeki madenlerin gaz haline geleceğine inanmak güçtür. Bu sıcaklıklarda moleküller o kadar hızlı hareket ederler ki, birbirlerinden ayrılıp serbest kalırlar. O zaman moleküller katı ya da sıvı haldekine göre çok daha fazla yer kaplar ve aralarında çok büyük aralık bulunur. Bir gazı sıkıştırmak çok kolaydır, bu iş sadece moleküllerin arasındaki uzaklıkları küçültmektir. Sıvılar gibi gazların da şekli yoktur, ama sıvıların tersine, gazlar, içinde bulunduğu kabı bütünüyle dolduracak şekilde yayılır.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ