Sözlü anlatım türleri nelerdir? - Ders Kitabı Cevapları

Yeni Yayınlar

Şubat 05, 2018

Sözlü anlatım türleri nelerdir?

Edit
 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Sözlü anlatım türleri nelerdir?

Konferans, panel, forum, açık oturum, sempozyum ve diğer sözlü anlatım türleri hakkında kısaca bilgi…


Bir duygu, düşünce, konuyu bildirmeye “anlatım” adı verilir. İnsanoğlu ilk olarak düşüncelerini söze dönüştürmüş ve “sözlü anlatımı” keşfetmiştir. Sonra anlatım için yazıyı kullanmıştır.

Sözlü anlatım türleri nelerdir?
Sözlü anlatım türleri nelerdir?

Sözlü anlatımı tanımlarsak da bir duygu veya düşüncenin, bir konunun dil aracılığıyla sözle ifade edilmesidir, diyebiliriz. Dolayısıyla sözlü anlatımda bir konuşan ve diğer tarafta da dinleyen ya da dinleyenler bulunur.

Sözlü Anlatım Türleri

Konferans
Sanat, bilim, teknoloji ya da güncel bir konuda, konunun uzmanı kişilerce dinleyici karşısında yapılan öğretici konuşmalara konferans denilmektedir.

Konferansta kullanılan dil, anlatılan konunun içeriğine ve dinleyici topluluğuna göre belirlenir. Uzun ve karmaşık cümlelerden kaçınmak gerekir.

Konferans hazırlıklı olarak yapılan bir konuşma türüdür. Seçilen konu ise dinleyicilerin ilgi ve ihtiyaçları dikkate alınarak seçilmeli, konu ile ilgili bilgiler derlenmelidir.

Konferans veren kişinin amacı bir düşünceyi empoze etmek değildir, dinleyicileri bilgilendirmektir.

Konferansın ardından dinleyicilerin soruları da yanıtlanarak yanlış ve eksik anlaşılan konuların kapatılması sağlanabilir.

Bir konunun farklı yönleri üzerinde, farklı konuşmacılar tarafından sohbet havası içinde gerçekleştirilen bir tartışma türü olan panelde, konuşmacı sayısı en az üç, en fazla altıdır.

panelde, bir gerçeğin ortaya çıkarılması amaçlanmaz. Amaç, seçilen konu ile ilgili farklı görüş ve düşüncelerin ortaya konulması ve tartışılmasının sağlanmasıdır.

Paneli bir başkan yönetir ve konuşmacılar başkanın verdiği süreye sadık kalarak konuşurlar.

Tüm konuşmalar tamamlanınca, başkan konuşulanları özetler ve kendi katkılarını da ekleyerek oturumu sonlandırır.

Panelde dinleyicilerin soru sormasına izin verilebilir.

Forum
Forum aslında başlı başına bir sözlü anlatım türü olmaktan ziyade panelin devamında yapılan ve dinleyicilerin de tartışmaya katıldığı konuşma türüdür. Bu yönüyle foruma panelin devamıdır da diyebiliriz.

Forumda dinleyicilerin de katkısını harekete geçirmek amaçlanır, panel süresince dinleyiciler arasında yanlış kanaate varanlar olursa, forumda bunların düzeltilmesi olanağı doğar.

Forumda da tıpkı panelde olduğu gibi bir başkan vardır ve konuşmacı sayısı sınırlıdır.

Açık Oturum
Çeşitli görüş ve düşüncelere sahip belli sayıda konuşmacının, büyük bir dinleyici topluluğu önünde görüşlerini açıkladığı, tartıştığı konuşmalara açık oturum denilmektedir.

Açık oturum, dinleyici topluluğu karşısında olabildiği gibi televizyon ya da radyo gibi bir kitle iletişim aracı ile de gerçekleştirilebilir.

Tıpkı panelde olduğu gibi izleyici sayısı sınırlıdır. Konuşmacılar, alanlarında uzman kişilerdir.

Açık oturumu başkan yönetir. Tek tek her katılımcıyı tanıtan başkan, dinleyicilere ayrılan süreyi de belirler. Başkanın tarafsız olması ve her konuşmacıya ayrılan sürede adil olması önem taşır.

Sempozyum (Bilgi Şöleni)
Sempozyum önceden seçilen sanatsal, bilimsel, düşünsel bir değer taşıyan konuların uzmanları tarafından çeşitli boyutları ile ele alındığı seri konuşmalardır.

Sempozyumdan önce düzenleme kurulu oluşturularak konu ve katılımcılar belirlenir. Konuşmacıların her biri konunun farklı bir yönünü seçer ve konuşmasını ona göre biçimlendirir.

Konuşmacı sayısı sınırlıdır:genelde 3–6 arasında değişir.

Başkan kısa bir konuşma yaparak oturumu açar. Konuşmacılar sırayla söz alır. Son konuşmacıdan sonra gerektiğinde toplu bir tartışma yapılabilir.

Konuşmacıların konuşma süreleri gerektiğinde sınırlandırılabilir.

Sempozyum bir gün sürebileceği gibi çeşitli oturumlar halinde birkaç gün de sürebilir.

Açık oturuma benzeyen bir tartışma biçimidir. Daha çok okullarda kullanılır. İki karşıt düşüncenin, iki grup arasında bir jüri önünde tartışıldığı konuşmalardır.

Münazarada ortaya atılan fikrin ve düşüncenin hem olumlu hem olumsuz yönleri üzerinde durulur.

Savunulan düşünceyi kanıtlama ve tartışmadan galip çıkma, münazaranın en temel amacıdır.

Münazarada konuşmacı sayısı en az bir, en çok dört kişidir. Grupların sözcüleri önceden belirlenir.

Gruplar konuşmalarını yaptıktan sonra jüri bir değerlendirme yaparak, galibi belirler.

Mülakat
Görüşme ya da eski söyleyişiyle mülakat, herhangi bir konuda bir kişinin görüşlerinin alınması amacıyla sorular sorulmasıdır.

Mülakatta genellikle konuşulan kişiye önceden konu bildirilir. Hem soruları soracak kişi hem de mülakat yapılan kişinin önceden hazırlık yapması gerekir.

Söylev (Nutuk)sultanahmet
Kalabalıkları etkilemek için belirli bir konuyu coşkulu ve vurgulu bir biçimde dile getiren konuşmalara söylev ya da nutuk denilmektedir. Nutuklarda topluluğa seslenen yani konuşmayı yapan kişiye hatip denilir.

(Fotoğraf: 1919’da İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalini kınamak amacıyla İstanbul’da düzenlenen mitingte Halide Edip Adıvar halka hitap ediyor)

Söylevde, dinleyicilere bir düşünceyi ya da görüşü kabul ettirme, ikna etme amacı vardır. Söylevi veren kişi coşturucu bir biçimde ve açık dille konuşur. Etkileyici konuşma öğelerinden yararlanır. Hatibin dili etkin ve güzel konuşması önemlidir.

Hatibin jest,mimik, vurgu ve tonlaması söylevin başarısında önemli rol oynar.

Siyaset, din, hukuk gibi pek çok farklı konuda söylev verilebilir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder