DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
Küresel ısınma nedir, etkileri nelerdir?
İnsanlar tarafından atmosfere salınan gazların sera etkisi yaratması sonucunda dünya yüzeyinde sıcaklığın artmasına küresel ısınma ismi verilir.
![]() |
Küresel ısınma nedir, etkileri nelerdir? |
İklim sistemi içsel ve insani etkiler, Güneş’in periyodik aktiviteleri ve sera gazları, vb. nedenlerden etkilenmektedir. Küresel ısınma 50 yıldır saptanabilir duruma gelmiş ve önem kazanmıştır.
Dünya’nın atmosfere yakın yüzeyinin ortalama sıcaklığı 20. yüzyılda 0.6 (± 0.2) °C artmıştır. İklim değişimi üzerindeki yaygın bilimsel görüş, “son 50 yılda sıcaklık artışının insan hayatı üzerinde fark edilebilir etkiler oluşturduğu” yönündedir.
Ölçümlere göre 1860-1900 yılları arasında, denizde ve karadaki küresel sıcaklık her ikisinde de 0,75 °C yükseldi.
NASA’nın hesaplamalarına göre, güvenilir ölçümlerin yapılabildiği 1800′lerden beri 2005 yılı, 1998′i geçerek, en sıcak yıl olmuştur.
Dünya Meteoroloji Organizasyonu ve BK İklim Araştırma Biriminin hesaplamalarına göre ise 2005, 1998 yılının ardından hala ikinci sıradadır.
Son dönemlerde fosil yakıtların yakılması, ormansızlaşma, hızlı nüfus artışı ve toplumlardaki tüketküresel ısınmaim eğiliminin artması gibi nedenlerle karbondioksit, metan ve diazot monoksit gazlarının atmosferdeki yığılması artış gösterdi.
Nature Geoscience dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmaya göre küresel ısınmanın Güneş’ten gelen enerjideki değişiklikten kaynaklandığı iddiası tamamen çürütüldü.
Araştırma aynı zamanda, son 1000 yılda, on yıl veya üstünde uzun süren sıcak veya soğuk dönemlerin de Güneş’ten kaynaklanmadığını ortaya koymaktadır.
Araştırmacılar son 1000 yılda Kuzey Yarım küre’deki iklim durumu bilgilerini ağaç gövdelerinden ve diğer kayıtlardan çıkararak bunları bilgisayar destekli iklim modelleri ve Güneş’teki büyük veya küçük değişiklikler ile karşılaştırdılar.
Kuzey Yarım Küre’deki hava durumunun incelendiği araştırmada 1800 yılına kadar, uzun süren soğuk dönemlerin volkanik patlamalardan sonra oluştuğu ortaya kondu.
Patlamada atmosfere yayılan milyonlarca ton toz ve gaz, Güneş ışınlarını yansıtarak Dünya’nın normal ısınmasına engel oldu ve soğumaya yol açtı.
Küçük buz çağı denen 1450-1850 yılları arası ve Ortaçağ ılık dönemi denen 950-1250 yılları arası böyle açıklanırken, kabaca 1900 yılından bu yana görülen küresel ısınmanın nedeni ise atmosferdeki sera gazlarının artışı olarak görülmektedir.
Dünya iklim sisteminde değişikliklere neden olan küresel ısınmanın etkileri en yüksek zirvelerden, okyanus derinliklerine, ekvatordan kutuplara kadar dünyanın her yerinde hissediliyor.
Kutuplardaki buzullar eriyor, deniz suyu seviyesi yükseliyor ve kıyı kesimlerde toprak kayıpları artıyor. Örneğin 1960’ların sonlarından bu yana Kuzey Yarım Küre’de kar örtüsünde yüzde 10’luk bir azalma oldu. 20’inci yüzyıl boyunca deniz seviyelerinde de 10-25 cm arasında bir artış olduğu saptandı.
Küresel ısınmaya karşı ne gibi önlemler alınmalı?
Sera gazı salımını kontrol edecek günlük hayattaki bazı önlemler;
Standart ampulü, tasarruf ampulü ile değiştirmek, yılda 75 kg karbondioksit tasarrufu sağlıyor.
Daha az araba kullanmak. Daha sık yürüyüp, bisiklet kullanmak ve toplu taşıma araçlarından daha çok faydalanmak. Araba kullanılmayan her 2 kilometre için 0,75 kgkarbondioksit tasarruf edilecektir.
Otomobillerin hava ve yakıt filtrelerinin her zaman temiz olmasına dikkat etmek. Çok tozlu ortamlara yaptığınız yolculuklardan sonra mutlaka filtreler temizlenmeli. Kirli filtreler fazla yakıt harcanmasına yol açmaktadır.
küresel ısınmaGeri dönüşüme katkıda bulunmak. Evlerden çıkan çöplerin sadece yarısını geri dönüştürerek yılda 1200 kg karbondioksit tasarrufu sağlanabilir.
Lastik basınçlarını kontrol etmek. Düzgün şişirilmiş lastiklerle litre başına alınan yol yüzde 3 oranında artar. Sağlanacak her 4 litre benzin tasarrufu 10 kg karbondioksiti atmosferden uzak tutar.
Daha az sıcak su kullanmak. Suyu ısıtmak için çok fazla enerji kullanmak gerekiyor. Daha az su tüketen bir duş başlığı ile 175 kg, giysileri soğuk su ya da ılık suda yıkayarak da 250 kg karbondioksit tasarrufu yapılabilir.
Ambalajları fazla olan ürünlerden kaçınmak. Çöpü yüzde 10 oranında azaltarak yılda 600 kg karbondioksit tasarrufu yapılabilir.
Isınma sistemleri; Isıtıcı ayarını kışın 2 derece aşağıda, yazın 2 derece yukarıda tutmak yılda 1000 kg karbondioksit tasarrufu yapılabilir.
Elektronik cihazları tamamen kapatmak. Evde ortalama 8 saat stand by konumunda bırakılan TV, DVD, müzik seti gibi elektronik cihazlar, yılda 450 kg karbon gazının atmosfere yayılması anlamına gelir.
Her yıl en azından bir ağaç dikmek. Bir ağaç ömrü boyunca 1 ton karbondioksit emmektedir.
Özellikle ısınmada Güneş enerjisi ile çalışan sistemleri kullanmak. Bu çok büyük tasarruflar sağlayacaktır.
Ormanlarda piknik yapmak yerine çok az ağaçlık küçük park ve bahçelerde piknik yapmak, orman yangınlarını engelleyecektir.
Orman içlerinde yakıcı ve yanıcı maddelerle piknik yapılması engellenmelidir.
Orman içlerinde daha çok, önceden hazırlanmış yiyeceklerin tüketilmesine izin verilmelidir.
Orman içlerinde yapılan pikniklerde kullanılan ve mercek görevi yaparak ormanların yanmasına neden olan cam kırıklarının toplatılması için gönüllü toplayıcı ekiplerinin oluşturmak gerekir. Bu sistem yerel yönetimler tarafından oluşturulabilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder