DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
Ahmet Mithat Efendi kimdir?
Türk edebiyatının en üretken yazarlarından olan Ahmet Mithat Efendi, edebiyat alanında tanınsa da tarih, coğrafya, ziraat, iktisat alanlarında eserler vermiştir.
Ahmet Mithat Efendi, 1844 yılında İstanbul Tophane’de doğdu.
![]() |
Ahmet Mithat Efendi kimdir? |
Babası, İstanbul Mısır Çarşısı’nda esnaflık yapıyordu. 10 yaşında iken babasını kaybedince, ağabeyinin yaşadığı Vidin’e giderek ilköğretime başladı. Ancak ertesi yıl İstanbul’a döndü ve Tophane Sıbyan Mektebi’ne gönderildi.
Mısır Çarşısı’nda bir aktarın yanına çırak verildi. Bir süre sonra ağabeyinin bulunduğu Vidin’e geri döndü ve Niş Lisesi’ni orada bitirdi.
İlk olarak Rusçuk’da bir işe girdi. Burada, Arapça, Farsça ve Fransız öğrendi. Tuna Valisi Mithad Paşa’nın dikkatini çekti. Mithad Paşa, ona adını verdi ve bundan sonra Ahmet Mithat olarak anılmaya başlandı.
1866’da ağbeyinin yanında tercümanlık yapmak için gittiği Sofya’da evlendi. Bu dönemde Tuna Gazetesi’nde yazıları yayımlandı.
1869’da Mithad Paşa ile birlikte Bağdat’a gitti. Mithad Paşa’nın emriyle burada bir matbaa kurdu ve “Zevra” isimli gazeteyi yönetti. İlk kitabı olan Hece-i Evvel adlı ders kitabını burada yazdı.
1871’da ağabeyinin ölümden sonra İstanbul’a döndü. Evinin altında kurduğu matbaada kendi kitaplarını basmaya başladı. Bir yandan da “Ceride-i Askeriye” ve “Basiret” gazetelerine yazılar yazdı.
1872’da Namık Kemal ile tanıştı. Devir, Tercüman-ı Hakikat ve Bedir isimli gazeteleri, Dağarcık ve Kırkambar isimli dergileri çıkardı. Yazıları nedeniyle Namık Kemal, Ebüzziya Tevfik ile birlikte Rodos’a sürüldü.
Sürgün yılları da çok verimli geçti. Çok sayıda eser yazdı ve yayınladı. Rodos’ta açtığı “Medrese-i Süleymaniye” isimli okulda ders verdi.
4. Murat’ın affıyla 1876’da İstanbul’a döndü. 1876’da İttihat Gazetesi’ni yayınlamaya başladı. Gazete, 1921 yılına kadar yayın hayatını sürdürmüştür.
2. Abdülhamit’e yakınlaştı. Devletin resmi gazetesi Takvim-i Vakayi ve devletin basımevi olan Matbaa-i Amire’nin müdürlüğüne atandı. Mithad Paşa davasında paşanın aleyhine tanıklık yaptı.
1878’de Saray’ın da desteğiyle Tercüman-ı Hakikat gazetesini kurdu. Ölümüne kadar Darülfünun’da dünya tarihi, felsefe ve dinler tarihi dersleri verdi, hayır kurumlarında çalıştı.
28 Aralık 1912′de İstanbul’da 68 yaşında vefat etmiştir
Otuz altısı roman olmak üzere iki yüze yakın eseri vardır. Romanlarında olayın akışını keserek okuyucuya didaktik bilgiler vermiştir. Amacı, halkı bilgilendirmek ve eğitmektir.
Kitaplarında ve yazılarında hiçbir sanat endişesi gütmemiştir, bu nedenle teknik olarak zayıftırlar. Dönemine göre, kullandığı dil sadedir. Eğlendirerek öğretmeyi amaç edinmiştir.
Türk edebiyatında hikaye türünde ilk eser olan “Letaif-i Rivayat”ı yazmıştır.
Eserleri
Roman-öykü:
Kıssadan Hisse (öykü, 1869), Esaret (1870), Hasan Mellah (1873), Hüseyin Fellah (1873), Dünyaya İkinci Geliş yahut İstanbul’da Neler Olmuş (1873),Yeryüzünde Bir Melek (1875), Felatun Bey ile Rakım Efendi (1875), Karı Koca Masalı (1875), Paris’de Bir Türk (1876), Süleyman Musuli (1877), Karnaval (1881),Vah (1882), Dürdane Hanım (1882), Acaib-i Alem (1882), Cellad (1884), Letaif-i Rivayat (25 kitaplık öykü dizisi, 1887),Haydut Montari (1888), Demir Bey yahut İnkişaf-ı Esrar (1888), Gürcü Kızı yahit İntikam (1889), Diplomalı Kız (1890), Müşahedat (1891), Hayal ve Hakikat (1892), Taaffüf (Fatma Aliye ile, 1895), Gönüllü (1896), Amerika Doktorları (1898), Jön Türk (1910),
Oyunlar:
Eyvah (1871), Açık Baş (1874), Ahz-ı Sar yahut Avrupa’nın Eski Medeniyeti (1874), Zuhur-ı Osmaniyan (1877), Çengi (1877), Çerkeş Özdenler (1884), Fürs-i Kadim’de Bir Facia yahut Siyavuş (1884),
Dil kitapları:
Durub-ı Emsal-i Osmaniye Hekimiyatının Ahvalini Tasvif (1871)
Tarih:
Kainat (15 kitap, 1871-1881), Üss-i İnkilab (2 cilt, tarih 1877-1878), Tarih-i Umumi (2 cilt, 1878-1879), Mufassal Tarih-i Kurun-ı Cedide (3 cilt, 1886-1888), Tedris-i Tarih-i Edyan (1913), Tedris-i Tarih-i Umumi (1913)
Makale-mektup:
Menfâ (1877), Zübdet-ül Hakayık (anı-belge, 1878), Ekonomi-Politik (1879), Müntehabat-ı Tercüman-ı Hakikat (3 cilt, 1883), Arnavudlar ve Solyotlar (1888), Müntehebat-ı Ahmed Mithad (3 cilt, 1889), Halla-ü Ukad (mektuplar, 1890)
Ruh bilim:
Nevm ve Hâlât-ı Nevm (1881), İlhamat ve Tagligat (1885)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder