17. Yüzyıl İsyanları

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

17. Yüzyıl İsyanları

17. Yüzyıl İsyanları, Osmanlı Duraklama Döneminde ortaya çıkan ve yönetimi zorlaştıran isyanlardır. Birçok bölgede ve farklı grupların çıkardığı isyanlar vardır. Bir önceki konumuzda Duraklama Dönemi Dış Nedenlerini inceledik. Sıradaki kpss tarih konumuz ise 17. Yüzyıl İsyanları olacaktır.

17. Yüzyıl İsyanları

a. İstanbul İsyanları ( Merkez İsyanları- Kapıkulu İsyanları)

17. Yüzyıl İsyanları

Kapıkulu askerlerinin İstanbul’da çıkardıkları isyanlardır. Daha çok yeniçeriler çıkarmış olsa da bazen medrese öğrencileri ve ulema da katılmıştır.

İstanbul İsyanlarının Nedenleri

Devlet ocak içindir anlayışı,

Cülus ve ulufe dağıtımında oluşan aksaklıklar,

Devlet adamlarının yeniçerileri çıkarları doğrultusunda kullanması,

Kapıkulu ocağında bozulan askeri disiplin.

İstanbul İsyanlarının Sonuçları

Başkentte devlet otoritesi sarsılmıştır.

Yeniçerilerin yönetimdeki etkinliği artmıştır.

Ocaklardaki bozulmalarla savaşların kaybedilmesi ve uzamasına neden olmuştu.

Yeniçeri ocağının kapatılması düşüncesi getirilmiş fakat uygulanamamıştır.

Yeniçeriler yönetimde etkinlik arttırarak ıslahatlara karşı çıkmış ve devletin yıkılış sürecine girmesini sağlamıştır.

Bu dönemde II. Osman’ın öldürülmesi ve IV. Mehmet döneminde 30’a yakın devlet adamının çınar ağacına asılması (Vakay-ı Vakvakiye -Çınar vakkası) ile ortaya çıkan isyanlar en önemli İstanbul isyanlarını oluşturmaktadır.

b. Celali İsyanları

Anadolu’da asker kaçaklarının ve bazı güçlü ailelerin çıkardığı isyanlara iş bulamayan medrese öğrencileri ve başı boş kalan leventlerde destek vermiştir.

Canbolatoğlu, Katırcıoğlu, Deli Hasan, Tavil Ahmet, Kalenderoğlu isyanları önemli celali isyanlarındandır.

Celali İsyanlarının Nedenleri

Ekonominin bozulması

Tımar sisteminin bozulması,

Devşirme kökenli idarecilerin halkla anlaşamaması,

Savaştan kaçan askerlerin isyana katılması,

Asayişin bozulması ile halkın toprağını terketmesi,

İran savaşlarında Anadolunun çok yıpranması ve savaş alanı haline gelmesi,

Uzun süren savaşların asker ve yöneticilerin görev bölgelerinden alıkoyması

İstanbul ve Celali isyanları yönetime değil şahıslara yönelik isyanlardır.

Celali İsyanlarının Sonucu

Devlete olan güven azalmış,

Ayanlar otorite kurmaya başlamış,

Üretimdeki azalma ve vergilerin düzenli toplanamaması ekonomiyi olumsuz yönde etkilemiş,

Anadolu’da can ve mal güvenliği kalmamış, köylerden şehirlere göç artmış,

Kuvvet ve şiddet yolu ile bastırıldığı için kesin çözüm olmamış ve bir süre sonra yeni isyanlar çıkmıştır.

c. Eyalet İsyanları

Devlet otoritesinin bozulmasıyla merkeze uzak yerlerde çıkan isyanlardır. Milliyetçilik fikri henüz gelişmediği için bu ayaklanmalar başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ