Borçlar hukukunda irade fesadı halleri nelerdir?

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Borçlar hukukunda irade fesadı halleri nelerdir?

İRADE FESADI HALLERİ: Bir sözleşmenin taraflarının iradeleri ile beyanları arasında istem dışı oluşan uyumsuzluk hallerine “irade fesadı halleri” denir.

Hata/Yanılma(Esaslı Hata): Bir kimsenin istemeden iradesine uymayan bir beyanda bulunması halinde “hata” söz konusu olur. Bir hatanın sözleşmeyi sakatlayabilmesi için “esaslı hata” olması gerekir. Esaslı hata halleri şunlardır: Sözleşmenin türünde hata, sözleşmenin konusu olan şeyde hata, sözleşmenin karşı tarafında hata, miktarda hata, sözleşmenin zorunlu şeklinde hata, vasıtanın hatası. Esaslı hatanın yaptırımı tek taraflı bağlamazlık yani nispi butlandır. Hataya düşen taraf bu hatasını fark ettiği andan itibaren 1 yıl içinde sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir. Karşı tarafın bu nedenle uğradığı zararı ödemek zorunda kalır.

Örneğin; çok iyi boşanma avukatı diye tuttuğumuz avukatın daha önce hiç boşanma davasına bakmamış olması gibi. ( kendimiz yanılıp da tutuyoruz avukatı)

Borçlar hukukunda irade fesadı halleri nelerdir?

bir kimsenin portresini meşhur ressam X’ e yaptırmak istemesine rağmen isim benzerliğinden dolayı yanılarak bu konudaki iradesini Y’ye açıklaması durumunda hata vardır.

Hile(Aldatma): Bir kimseyi sözleşme yapmaya sevk etmek amacıyla gerçek dışı beyanlarla ve kasıtlı olarak o kimsede yanlış bir kanaat uyandırmak ya da yanlış bir kanaatin devamını sağlamak şeklinde ortaya çıkan irade fesadı haline “hile” denir. Hileye maruz kalan taraf bu durumu fark ettiği andan itibaren 1 yıl içinde tek taraflı iradesi ile sözleşmeyi feshedebilir. Hile nedeniyle sözleşmenin feshedilmesi neticesinde hileye maruz kalan taraf bu nedenle uğradığı zararını karşı taraftan talep edebilir.

Örneğin; Ayfer, antika süsü verdiği bir vazoyu antika olduğunu söyleyerek Çan’a satmıştır, bu durumda hile söz konusudur.

İkrah (Korkutma, Tehdit): Bir kimsenin aslında yapmak istemediği bir sözleşmeyi, karşı tarafın ya da üçüncü bir şahsın kendisine ya da yakınlarına yönelmiş ciddi ve derhal vuku bulabilecek nitelikte bir tehdidin etkisi altında yapması halinde ortaya çıkan irade fesadı haline “ikrah” denir. İkraha maruz kalan kişi, tehdidin ortadan kalktığı andan itibaren 1 yıl içinde feshetme hakkına sahiptir.

OKUMALI: Cumhuriyet savcısı ile savcı arasındaki fark nedir?

Örneğin; bir kimseyi evini ateşe vereceği, ailesine zarar vereceği veya silahla öldüreceği tehdidiyle bir hukuki muamele yapmaya zorlaması durumunda ikrah söz konusudur. A, B’ ye kefalet sözleşmesini imzalamadığı takdirde onu öldüreceğini söylemesi gibi.

İradesi fesada uğrayan taraf hata ve hilede durumu öğrendiği tarihten itibaren ikrahta ise tehdidin ortadan kalktığı tarihten itibaren 1 yıllık süre içinde sözleşmeyi feshetmek hakkına sahiptir. İptal etmezse sözleşmeye onay vermiş sayılır. İrade fesadı def’i niteliğindedir. Sadece fesih hakkına sahip olan taraf ileri sürebilir ve hakim re’sen dikkate almaz. İrade fesadı iddiasının doğruluğu şahit de dahil olmak üzere her türlü delille ispat edilebilir.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ