Atatürk İlke ve İnkılapları nelerdir?

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Atatürk İlke ve İnkılapları nelerdir?

Türkiye Devleti, çağdaş toplumlar seviyesine gelebilmek için Atatürk’ün önderliğinde belli ilkelere sahip çıkıp yol almıştır… Ulu önder Atatürk, Kurtuluş Savaşı’nı kazandıktan sonra, kurmuş olduğu yeni Türk Devleti’ni çağdaşlaştırmayı amaçlayan birçok yeniliğe imza atmıştır. Bu yenilikler de bazı ilkeler doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Gelin Atatürk İlke ve İnkılapları‘na birlikte göz atalım…

Cumhuriyetçilik:

“Türk milletinin karakter ve adetlerine en uygun olan idare, Cumhuriyet idaresidir.”

M.Kemal Atatürk

Atatürk, Cumhuriyetçilik ilkesini, tüm dünyayı şaşırtan büyük Türk İnkılabı’nın birinci ilkesi kabul etmiştir. Cumhuriyet, Türkiye’de çağdaşlaşmanın, yenileşmenin ve de ileriye gitmenin yolunu açmıştır.

Cumhuriyet, millet egemenliğine dayanan ve yöneticilerin belirli süreler için halk tarafından seçildiği idare şeklidir. Bu yönetim şeklinde egemenlik hakkı millete aittir. Millet egemenlik hakkını ve yetkisini seçtiği temsilciler aracılığıyla kullanır.

Cumhuriyetçilik ilkesine göre;

Kişinin hak ve özgürlükleri cumhuriyet yönetimi ile güvence altına alınmıştır.

Ülke, halkın seçtiği vekiller tarafından yönetilir.

Devlet anayasa ve yasalara göre işler.

Cumhuriyetçilik ilkesiyle ilgili yenilikler şunlardır:

23.Nisan.1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılması

TBMM’nin 1.Kasım.1922’de saltanatı (padişahlık sistemini) kaldırması

29.Ekim.1923’te Cumhuriyet’in ilan edilmesi

1921 ve 1924 anayasalarının kabul edilmesi

Seçimlere birden fazla siyasi partinin katılması

Milliyetçilik:

“Her milletin kendine özgü geleneği, kendine özgü adetleri, kendine özgü milli özellikleri vardır. Hiçbir millet aynen diğer bir milletin takipçisi olmamalıdır.”

M.Kemal Atatürk

Millet aynı ülkede yaşayan, aralarında dil, din, ırk, kültür gibi ortak değerleri olan insan topluluğudur.

Milliyetçilik, milletini çok sevmek, milletin birlik ve beraberliğinin korunması, maddi ve manevi açıdan kalkınması için çalışmaktır. Milletimizi iç ve dış tehditler karşısında birlik içinde tutmayı amaçlar. Aynı zamanda bu ilke Milli Mücadele’nin (Kurtuluş Savaşı’nın) kazanılmasında da etkili olmuş, halk arasındaki dayanışma artmıştır.

Milliyetçilik ilkesine göre;

Din, inanç, ırk ve kültür farkı gözetmeksizin kendini Türk sayan herkes Türk’tür.

Milli birlik ve beraberlik esas amaçtır.

Milletini seven herkes ülkenin kalkınması için çalışmalıdır.

Milliyetçilik ilkesiyle ilgili yenilikler şunlardır:

Yeni Türk harflerinin kabul edilmesi

Türk Tarih Kurumu’nun kurulması

Türk Dil Kurumu’nun kurulması

Kapitülasyonların kaldırılması

Kabotaj Kanunu’nun çıkarılması

Türk Parasını Koruma Kanunu’nun çıkarılması

Halkçılık:

“Bizim görüşümüz -ki halkçılıktır- kuvvetin, kudretin, egemenliğin idarenin doğrudan doğruya halka verilmesidir, halkın elinde bulundurulmasıdır.”

M.Kemal Atatürk

Aynı ülkede yaşayan ve o ülkeyi vatanı kabul eden insanlara “halk” adı verilir.

Halkçılık ilkesi, demokrasinin temelini oluşturmaktadır. Bu ilkenin ana özelliği ülke yönetiminin halkın elinde bulunmasıdır. Kişilerin dil, din, mezhep, ırk, cinsiyet ve siyasi görüş farkı gözetilmeksizin kanunlar önünde eşit olması ve halkın devlet için değil de devletin halk için var olmasıdır. Kısaca, “halkın halk tarafından, halk için idaresidir”.

Halkçılık ilkesine göre;

Halk devlet yönetimine katılır.

Toplum yaşamında dil, din, ırk, cinsiyet, renk gibi ayrılıklar yoktur.

Bütün vatandaşlar devlet karşısında hak ve ödevler açısından eşittir.

Herkes kanunlar önünde eşit haklara sahiptir. Suç ve cezalar kişiye göre değişen şekilde uygulanamaz.

Halkçılık ilkesiyle ilgili yenilikler şunlardır:

Türk Medeni Kanunu‘nun kabul edilmesi

Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi

Ağa, Hacı, Hafız, Hoca, Molla, Efendi, Bey, Beyefendi, Paşa, Hanım, Hanımefendi ve Hazreti gibi lakap ve unvanların kaldırılması

Soyadı Kanunu çıkarılarak herkese bir soyadı verilmesi

Kılık-kıyafet kanununun çıkarılması

İnkılapçılık:

“Cahillikle, ilkellikle savaş, düşmanla savaşmaktan daha az önemli değildir.”

M.Kemal Atatürk

İnkılapçılık, en kısa anlamıyla yenilik demektir. İnkılapçılık, gelişmesi durmuş olan bütün kurum ve kuruluşların kaldırıp yerine daha yeni ve çağdaş olanını almaktır. Bu yönüyle inkılapçılık ilkesi Atatürk İlke ve İnkılapları’nın tümünü kapsar.

Atatürk her zaman yenilikçi bir insandı, onun istediği ülkemizin sürekli ilerlemesi ve kalkınmasıydı. İşte bu yüzden Atatürk, her zaman yenilikçi bir yol izlenmesini isterdi. Yeniliklere ayak uyduramayanların, her zaman geri planda kalan gelişmemiş ülkeler olduklarını hepimiz görmekteyiz.

Geride kalan bir ülke olmamak için Atatürk inkılaplarına sahip çıkmalıyız. O’nun bu inkılapçılık anlayışını her zaman yaşatmalı ve hep ileriye gidebilmenin yeni yollarını aramalıyız. Sadece yapılan inkılapları korumakla kalmayıp aklın, ilmin ve ileri teknolojinin yol göstericiliğinde hareket ederek, yeni atılımlarla çağdaşlaşmaya yönelmek gerektiğini hiçbir zaman unutmamalıyız.

Laiklik:

“Her birey, istediğini düşünmek, istediğine inanmak, seçtiği dinin gereklerini yapmak veya yapmamak hak ve özgürlüğüne sahiptir.”

M.Kemal Atatürk

Laiklik, en kısa tanımıyla din ve devlet işlerinin birbirinden ayrı tutulmasıdır. Osmanlı Devleti’nde padişahlar hem tüm müslümanların dini lideri (yani halife) hem de devlet başkanıydı. Din ve devlet işleri beraber yürütülüyordu. Atatürk cumhuriyet yönetimiyle din ve devlet işlerini birbirinden ayırdı. Devlet işlerinin yürütülmesinde dini kuralların yerine akla ve bilime dayanan hukuk kanunları getirdi.

Laikliğin temel amacı dinsel ayrımcılığı önlemek, insanlara din ve vicdan özgürlüğü sağlamaktır. Dinin siyasi amaçla kullanılmasını önlemek, dini baskı ve hurafeleri engellemek de laikliğin amaçlarındandır.

Laiklik ilkesine göre;

Devlet yönetiminde din ve devlet işleri birbirinden ayrı tutulur.

Devlet bütün dinlere karşı hoşgörülüdür ve eşit mesafededir.

İnsanlara inandıkları dini yaşayabilme hakkı tanınır.

Dinin siyasete alet edilmesine izin verilmez.

Laiklik ilkesiyle ilgili yenilikler şunlardır:

Saltanatın ve halifeliğin kaldırılması

Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması

Medreselerin kapatılması

Devletçilik:

“Ekonomisi zayıf bir ulus, fakirlik ve sefaletten kurtulamaz.”

M.Kemal Atatürk

Devletçilik, ekonomide vatandaş ile devletin işbirliği içinde çalışmasıdır. Atatürk, devletçilik ilkesi ile ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel alanda kalkınmasını amaçlamıştır. Devletçilik ilkesi özel firmalara engel değildir. Yani gücü ve sermayesi olan vatandaşlar da isterlerse fabrika ve şirket kurup işletebilirler.

Devletçilik ilkesine göre,

Devlet ekonomik hayatın içerisinde yer almalıdır. Yani gerektiğinde fabrikalar kurup işletebilmelidir.

Vatandaşların özel iş yeri kurmalarını destekler ve örnek olur.

Devletçilik ilkesiyle ilgili yenilikler şunlardır:

Karabük’te Demir-Çelik Fabrikası, Nazilli’de dokuma fabrikası gibi fabrikaların devlet tarafından kurulması

İzmir Ekonomi Kongresi’nin yapılması

Sümerbank ve Etibank’ın kurulması

Yeraltı zenginliklerimizin araştırılması için Maden Tetkik Arama Enstitüsü’nün kurulması

Tarımda modern yöntem ve tekniklerin uygulanması, aşar vergisinin kaldırılması

Demiryollarının yurdun dört bir yanına yaygınlaştırılması

Gelin, Atatürk İlke ve İnkılapları’nı bir tabloda gösterelim.

İlke Yenilikler

Cumhuriyetçilik TBMM’nin açılması, Saltanatın kaldırılması, Cumhuriyet’in ilan edilmesi, Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi, 1921 ve 1924 anayasalarının kabul edilmesi

Milliyetçilik Türk Dil Kurumu’nun açılması, Türk Tarih Kurumu’nun açılması, Kabotaj Kanunu’nun kabulü, Kapitülasyonların kaldırılması

Halkçılık Medeni Kanun’un kabulü, Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi, Aşar vergisinin kaldırılması, Soyadı Kanunu’nun kabulü

İnkılapçılık Toplumsal alanda yapılan yenilikler, Siyasi alanda yapılan yenilikler, Ekonomi alanında yapılan yenilikler, Kültür ve eğitim alanında yapılan yenilikler

Laiklik Saltanatın ve halifeliğin kaldırılması, Medeni Kanun’un kabulü, Tekke ve zaviyelerin kapatılması, Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabulü, Anayasadan “Devletin dini islamdır.” maddesinin kaldırılması

Devletçilik İzmir İktisat Kongresi’nin toplanması, Fabrikaların, yolların ve hastanelerin açılması

Atatürk’ün kurmuş olduğu Cumhuriyetimizi sonsuza dek koruyacağımıza, ilke ve inkılaplarının daima bekçisi olacağımıza söz veriyoruz!..

Atatürk’ün yayınlanan en net görüntülerini izlemeye ve etkili sesini duymaya ne dersiniz?..

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ