10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Biryay

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Biryay

Biryay 10.Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 65- 86

10.Sınıf Türk edebiyatı ders kitabı 2013 2014 eğitim öğretim yılında iki farklı yayınevi tarafından basılmıştır. Biryay yayınları ve MEB yayınları. Türk edebiyatı 10.sınıf konularını islamiyet öncesi Türk edebiyatı, sözlü edebiyat, yazılı edebiyat, islami dönem Trük edebiyatı, ilk ürünler, halk edebiyatı ve divan edebiyatı gibi başlıklar altında inceleyebiliriz.10.sınıf Türk edebiyatı kitap cevaplarını paylaştığımız bu yazımızda sayfa 65 ile 86 arasındaki etkinlik cevaplarını,anlama yorumlama sorularının çözümlerini, değerlendirme sorularının cevaplarını bulabileceksiniz.66,67,68,69,71,72,73,75,76,78,82,83,84,85,86. sayfalardaki soruları cevaplarını sizlerle paylaştık. Biryay yayınları 10.sınıf Türk edebiyatı ders kitabı cevaplarını paylaşmaya devam edeceğiz. lise 2 Türk edebiyatı ders kitabı cevaplarını aşağıdan bakabilirsiniz.

3.Ünite İslam Uygarlığı Çevresinde Gelişen Türk Edebiyatı

Sayfa 65

Hazırlık Çalışmaları

1)İslamiyet, insanın hem dünyada hem de ahirette huzurlu ve mutlu olmasını temel ilke olarak benimsemiş bir dindir. Türklerin İslam dinini kendilerine yakın bulmasında insana verilen değerin rolü büyüktür.

2)İslam dininde Tanrı soyuttur. Kimse onu göremez. O, yeryüzünde görünen ve görünmeyen her şeyin yaratıcıdır. Aynı özellikler eski Türklerin Gök Tanrı inancında da vardır.

Sayfa 66

1.Etkinlik

b. İslamiyet öncesi Türk kültürüne ait olan Mani İlahisi adlı metinde Tanrı’ya olan saygı ve hürmet, Tanrı’nın en büyük güç olduğu düşünceleri eski Türklerin İslamiyet uygarlığından etkilendiğini gösterir.

Sayfa 67

2.Etkinlik

a. İslam kurallarına göre inanç ve ibadet sistemi Türklerin yaşam biçimi haline gelmiştir. Cihat anlayışı inancının gelmesi, sosyal yaşamdaki kuralların islama göre yeniden düzenlenmesi, devlet büyüklerinin aynı zamanda İslam birliğini sağlayan lider olarak görülmesi

b. ilahi(bazı ünlüler günümüzde kullanılmamakta)

    hamd- hamt (kelime sonundaki yumuşak ünsüzler sertleşmiştir.)

   men- ben ( m-b değişimi)

  sening- senin ( ng yerine n gelmesi)

  habib- habip ( kelime sonundaki yumuşak ünsüzler sertleşmiştir.)

  ol- o ( -ı sesi düşmüş)
resul – resul ( uzun ünlüler günümzde kullanılmamaktadır)

köz- göz ( k-g değişimi)

tilim- dilim( t-d değişimi)

sözümni- sözümü ( ni düşmüş n gelmiş)

İslamiyetin kabulüyle Türklerin siyasi, sosyal ve kültürel hayatındaki değişim:

Arap kültüründen gelen giyim tarzı benimsenmiştir. Allah’a ve resula duyulan sevgi edebi eserlerde işlenmiştir. İnsan ve yer adlarında Arapça kelimeler tercih edilmiştir. Savaşlarda islami kurallara göre davranılmıştır.

Anlama Yorumlama

3. Etkinlik

a. Gerçeği olduğu gibi kabul etmenin ve kişinin bulunduğu durumdan memnun olması gerektiğini anlatan bir felsefedir. Korkusuz, neşeli bir hayat yaşamak, sonunu düşünmeden her şeyi akışına bırakmak gerektiğini savunan bir kavramdır.

b. Tanrı’ya yalvarmak ve onun arzu ettiği gibi tertemiz yaşayabilmekle mümkündür. Nirvana, arınma, saf  ve temiz anlamlarında kullanılmıştır.

1. Eski Türklerde Tanrı gökyüzündedir. Onu kimse göremez. Tanrı’nın varlığı bütün dünyada bir düzen içinde bellidir. Türklerin Tanrı inancı Göktürkler döneminde Şamanizm’in Uygurlar döneminde ise Budizm’in öğretileri ile şekillenmiştir. İslamiyette Tanrı, maddi değil manevidir. Hükümdarların Tanrı tarafından yeryüzüne gönderildiğine inanan eski Türkler, İslamiyetle birlikte bu inançlarını terk etmişlerdir.

2. Kültür etkileşiminde en önemli faktörlerden biri dini inançtır. Toplumların birbirleriyle sosyal, siyasi, ekonomik ve sanatsal ilişkileri sürecinde bir kültür etkileşimi oluşur.

Sayfa 68

Değerlendirme

1)DDD

2)Gökütürk, Uygur, Arap, Latin -—- İslami Dönem Türk Edebiyatı

3)B

4)D

Sayfa 69

İslami Dönemde İlk Dil ve Edebiyat Ürünleri

Hazırlık Çalışmaları

1.Açıklayıcı anlatım

2.medeniyetler arasında ortaya çıkan etkileşimler edebiyatta da kendini gösterir. Geçmişte Çinliler’den  etkilenen Türkler, Budizm felsefesini anlatan şiirler yazmışlardır.

3. milleti bir arada tutan kültürü, edebiyatı, sanatı, siyaseti, bilimi bir bütün yapan o milletin dilidir.

Sayfa 71

1.Etkinlik

a. Dini inanç değişmiştir. Medreseler, camiler, külliyeler açılmıştır.

b. Kutadgu Bilig metninde Türklerin devlet yapısı, siyasi anlayışı ve yöneticilerin önem verdiği değerler ön plana çıkarılmıştır. İslamiyetin de etkisiyle hükümdarların hem kişilik hem de siyasi anlayışında değişmeler olmuş; ahlak, adalet, merhamet, ilim ve fazilet gibi kavramlar kazanılmıştır.

c. Metnin besmele ile başlaması, Tanrı Azze ve Celle gibi sözler, Türklerin islami değerlere edebiyatta da önem verdiğini göstermektedir.

ç. Bu yeni değerler İslamiyetin edebi eserlere yansımasıdır. İslama göre alimler bilgilerini halkla paylaşmalı, herkesi hak yoluna davet etmelidir.  İslam düşüncesini Türkler arasında yayma amacı vardır.

2.Etkinlik

a. Orta Asya Trük yazı dilinin ilk ürünleri Hakaniye Lehçesi ile yazılmıştır. Orta Asya Türk yazı dili, Karahanlı Türkçesi(Hakaniye) ,Harezm- Altınordu Türkçesi ve Çağatayca olmak üzere üç döneme ayrılır. Karahanlı Türkçesi aynı zamanda Karahanlı Devleti’nin resmi dilidir. Karahanlı Devleti’ni oluşturan asıl boylar Karluklar ve Uygurlar’dır.  Karahanlı Türkçesinde Arapça ve Farsça kimi dil öğeleri(sözcükler, ekler) yerleşmeye ve halk dili dışında bir zümre dili oluşmaya başladı. İslami gelenek ve göreneklerin büyük etkisi vardır. Arapça ve Farsça kelimeler vardır.

b. Hakaniye Lehçesi

c. atı- adı ( t-d değişimi)

sözüg- söze ( yönelme hal eki üg, e-a olmuş)

birle- ile ( ile edatının başındaki b-r sesleri düşmüş)

başladım- başladım ( değşim olmamıştır)

keçürgen- göçüren ( g-k değişimi olmuş)

ming- bin (m-b değişimi olmuş)

kök- gök ( g-k değişimi olmuş)

kün-gün ( g-k değişimi olmuş)

bol- ol ( b sesi düşmüş)

tidi- dedi ( d-t değişimi olmuş)

Sayfa 72

3.Etkinlik

Hükümdar ile Ay Toldı’nın sohbeti ve hükümdarın ona verdiği önem

Beyit,

aa,bb,cc,dd…

4.Etkinlik

a.Kitap, insanlara saadet verecek bilgileri aktarmak amacıyla  yazılmıştır.

b.  Hükümdar Ay Toldı’ya kim olduğunu nereden geldiğini sorar. Ay Toldı, hükümdara hizmet etmek için geldiğini söyler. Ay Toldı’nın konuşmaları ve düşünceleri hükümdarın hoşuna gider. Hükümdar, Ay Toldı’nın isteğini kabul eder, onu yanına alır. Ay Toldı, şevk ve saadetle Hükümdar’a  hizmet eder, her zaman onun yanında olur ve yükselir.

Düşünceler,  farklı kavramları temsil eder. Kişilerin karşılıklı konuşmaları ifade edilmiştir. Metindeki her kişinin konuşması, temsil ettiği anlayış esaslarına göre öneriler, bilgiler ve düşünceler içermektedir.

c. Kişiler, hükümdarın çevresindeki insanlardan seçilmiştir. Olayın merkezi durumundaki mekan, devletin yönetildiği saray ve çevresidir.

Sayfa 75

1.Türkler arasında yaygınlaşan İslam düşüncesi, Atabetül Hakayık’a da yansımıştır. Eser, İslam dininin ahlak ve davranış kurallarını, kişiliğini tamamlayan özellikleri öp plana çıkararak  ideal insan modelini çizmektedir.

2. Bilgi, saadet, müsavi, alim, Hak, Resul, Yaradan, Rabbim

3.a İman. İman, Allah’a kul olmak, onun varlığını ve birliğini kabul etmektir.

- Allah’ın varlığına ve birliğine iman etmiş kişiler olarak doğru ve yanlışı ayırabilmiş, faydalı bilgilere yönelmişlerdir.

- Metnin aktarmak istediği duygu ve düşüncelerin  daha inandırıcı ve etkileyici olmasını sağlamıştır.

b. Yazıldığı dönemdeki ahlak, bilgi, konuşma adabı, dinleme adabı, cehaletin zararları, dünyanın geçiciliği gibi yeni değerleri ele almıştır. Bu değerler İslam dininin temel öğretilerine dayandırılarak (ayet, hadis) sunulmuştur.

5.Etkinlik

a. Hakaniye Lehçesi

b. biligdin- bilgiden( seslerin yeri değişmiş)

men- ben ( b-m değişimi)

birle- ile ( b- r sesleri düşmüş)

yolunı- yolunu ( belirtme hal eki yuvarlaklaşmıştır.)

biliglig- bilgili ( son hecedeki ses düşmüş)

biligsiz- bilgisiz ( ses düşmesi)

tişi- dişi ( t- d değişimi)

sözüg- sözü ( belirtme hal eki g düşmüş)

kereksiz- gereksiz ( k-g değişimi)

tili- dili (t- d değişimi)

c. Cahil insanlar bir kire benzetilmiştir. Somut bir leke değil insan kişiliğinde yer edinmiş  cehalet ve bilgisizliktir.

- Hz. Muhammed’in sözü şiirin temasını desteklediği için şair bu söze yer vermiştir.  Telmih sanatı

- Konusu din ve ahlaktır. Didaktik bir eserdir. 46 beyit 101 dörtlükten oluşur. Aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Telmih sanatı kullanılmıştır. 14 bölümden oluşur. Giriş bölümleri kaside (aa, ba, ca,) asıl konu ile ilgili bölümler dörtlüklerle yazılmıştır.

Sayfa 76

6.Etkinlik

a. İslam etkisindeki Trük şiirine göre yazılmıştır.

b. Eserin konusu bilgili, erdemli ahlaklı olmanın faydaları

- İnsanlara İslam dininin gerektirdiği ahlak, erdem ve davranış özelliklerini benimsetmektir.

Sayfa 78

1.a. Piri Kamil doğru yolu gösterip yola koysa ( Tasavvufun tekke şeyhi)

Tövbe ederek eğri yoldan doğruya dönüp ( tövbe ederek günahlardan arınma)

Ne yüz ile hazretine varayım ben işte ( Ahiret inancı)

b. Rab ve Hz. Muhammed’den bahsedilmesi, Türk kültürünün İslam değerleri ile yeni  bir biçime ve renge kavuştuğunu gösteriyor. Tasavvufun çıkış noktası, Allah ve peygamber sevgisidir.

c. Bu gibi ifadeler islam dininin  kaynağı durumunda olan Arapça’nın Türkçe’ye etkisidir. Bu kelimeler, Allah  ve peygamberin birden fazla isimle  anıldığını da ortaya koyar.

2. Hakaniye Lehçesi

7.Etkinlik

- biligdin- bilgiden ( son hecede seslerin yeri değişmiştir)

Hazret’ige- Hazret’ine (g-n değişimi)

Tevbe- tövbe ( ilk hecede yuvarlaklaşma olmuştur.)

Barğum- varayım ( b-v değişimi, ğ-y değişimi)

Berse- verse ( b-v değişimi )

Senge- sana ( ng- n değişimi)

Menge- bana ( m-b değişimi)

Üçün- için ( ünlü daralması olmuş)

Bolsa- olsa ( b düşmüş)

-          12. Yüzyılda yazılmıştır. Didaktik, lirik, manzum bir eserdir.  Allah ve peygamber sevgisini işlemiştir. Hikmet, hoş hayırlı anlamlarına gelmektedir. Sade ve yalın bir dil kullanılmıştır. Aruz ve hece ölçüsü bir arada kullanılmıştır. 144 hikmet ve bir münacaattan oluşmuştur. Karahanlı Türkçesi ( Hakaniye Lehçesi) ile yazılmıştır. İstifham, Tecahül-i Arif gibi sanatlar vardır. Hikmet, dini-tasavvufi şiirlerdir. Şiirlerde ulusal öğeler ( ölçü, nazım birimi,  yarım uyak) ve İslamlıktan gelme yabancı öğeler  ( din ve tasavvuf konuları, yabancı sözcükler) bir arada kullanılmıştır.

3. İslam etkisindeki Türk şiiri ( Tasavvufi şiir) etkisiyle yazılmıştır.

4. Hem dini bilgileri hem de bu bilgiler karşısında  insanın yaklaşımını, duygularını, duyarlılıklarını dile getirmektedir. Eser, Türkler’ e İslam’ı benimsetmek ve sevdirmek amacıyla yazılmıştır.

Sayfa 82

1.Türkler, boylar halinde yaşamaktadır. Her boyun farklı bir lehçesi vardır. İslam dininin etkisi yaygınlaşmıştır. Türkçe, dünyada önemli bir kitlenin dilidir. Türkler, dil ve kültürlerine önem verirler.

2.a. İhsanda, merhametli, Allah’a hamd olsun, Nişabur halkının imamı, Resulullah

b. Bu ifadelerdeki yansımalar, İslamın değer ve düşüncelerinin Türk edebiyatına etkisini ortaya koymaktadır.

3. Hakaniye Lehçesi

4. ağrıdı- ağrıdı ( g-ğ değişimi)

Bası- başı ( s-ş değişimi)

Töşedi- döşedi ( t-d değişimi)

Manga- bana ( m-b değişimi, ng sesi düşmüş)

11. yüzyılda yazılmıştır. Türkçe’nin ilk sözlüğü, ansiklopedisi, dil bilgisi kitabıdır.  Araplara Türkçe öğretmek, Türkçe’nin yaygınlığını göstermek  amacıyla  yazılmıştır. Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır. Sözcükleri örnekleyen atasözleri ve şiirler kullanılmıştır.

5. İslam etkisindeki Türk edebiyatı nesri geleneğine uygun olarak yazılmıştır.

Sayfa 83

1.Dil, milli kültürü oluşturan en önemli varlıktır. Bir milletin bütün kültür değerleri dil aracılığı ile yaşar ve yaşatılır. Dil, milli kültürü her yönüyle edebi eserlere taşır.

2. Türklerin milli duyguları, duyarlılıkları Türk dilinin süzgecinden geçerek estetik bir biçime kavuşmuş ve esere yansımıştır.

3. TDK, Türkçenin  tarihten gelen yapısını koruyarak günümüzde  ortak bir iletişim, bilim ve sanat dili olması için kurulmuştur.

Sayfa 84

Anlama Yorumlama

9.Etkinlik

a. Kutadgu Bilig ( Mesnevi tarzında yazılmış ilk Türkçe şiir, Kişilerin her biri bir kavramı temsil eder. İyi bir devlet adamının nitelikleri ortaya koyulur. Yusuf Has Hacip tarafından yazılmıştır. Hakaniye Lehçesi ile yazılmıştır.)

Atabetül Hakayık: ( Edip Ahmet Yükneki tarafından yazılmıştır. Dörtlük nazım birimi ve beyit nazım birimi bir arada kullanılmıştır. Türkler’e islamın ideal insan düşüncesini benimsetmek amacıyla yazılmıştır.)

Divan- ı Hikmet: ( Ahmet Yesevi tarafından yazılmıştır. Dörtlük nazım birimiyle yazılmıştır. Dini tasavvufi bir eserdir. Tasavvuf edebiyatının temelidir. Şiirlere hikmet adı verilir. İlahi türünün ilk örnekleri kabul edilir. )

Divan- ı Lügatit Türk: ( Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır. Araplara Türkçeyi öğretmek için yazılmıştır. Türkçenin ilk sözlüğü, ansiklopedisi, dil bilgisi kitabıdır. )

b. Kutadgu Bilig, Divan- ı Hikmert, Atabetül Hakayık manzum biçimde yazılmış sanatsal metin örnekleridir. Divan- ı Lügatit Türk, düzyazı biçiminde yazılmış öğretici bir metindir.

Sayfa 85

11.Etkinlik

1.Diyebiliriz. Bu eserde devlet adamlarının sahip olması gereken özellikler bir nasihat şeklinde dile getirilmiştir.

2.a Bir fikrin, davranışın, eylemin, duygunun simgelerle sembollerle ifade edilmesine denir. Alegorinin temelini istiare, teşhis, mecaz sanatları oluşturur.

b. Dönemin siyasi yapısında gördüğü bazı aksaklıkları doğrudan dile getiremeyeceği için  alegorik tarzda eser yazmıştır.

3. Tekkedeki müritlere dini öğretileri estetik bir üslupla  öğretmektir.

4. Evet, inceleme  derleme yöntemini uygulamamız gerekir. Türkçe kelimeler farklı bölgelerdeki farklı ifade biçimleriyle yani ağız ve şive farklılıklarıyla ele alınmıştır.

Sayfa 86

Değerlendirme

1)DDYDD

2)Kutadgu Bilig, Atabetül Hakayık

3)B

4)B

10 edebiyat etkinlik cevapları, 10 edebiyat islami dönem ilk ürünleri, 10 edebiyat kitap cevapları biryay, 10.sınıf edebiyat 3.ünite cevapları biryay,10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı 84-85 cevapları, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı 85-86 cevapları, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı cevapları 2013 2014, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı cevapları 77.sayfa, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı cevapları 78.sayfa, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı cevapları 84.sayfa, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı cevapları Biryay, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı çözümleri, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı etkinlik cevapları, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı sayfa 66, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı sayfa 67, 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı sayfa 88 cevap, 2013 2014 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı cevap, 2013 2014 türk edebiyatı ders kitabı, 3.ünite cevapları biryay, biryay 10 edebiyat kitap cevapları, Biryay 10.sınıf türk edebiyatı ders kitabı cevapları, Biryay Ortaöğretim 10 türk edebiyatı ders kitabı cevapları, biryay yayınları 10.sınıf edebiyat cevapları, edebiyat kitap cevapları biryay, ders kitabı cevapları türk edebiyatı, lise 2 edebiyat kitap cevapları biryay, Lise 4 türk edebiyatı ders kitabı cevapları, Ortaöğretim 10 türk edebiyatı ders kitabı cevapları, Ortaöğretim 10 türk edebiyatı ders kitabı cevapları biryay, Ortaöğretim 10 türk edebiyatı ders kitabı cevapları sayfa 77-78, Ortaöğretim türk edebiyatı 10 ders kitabı cevapları

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ