İyonik Bağ

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

İyonik Bağ

Kimyasal bağlar ikiye ayrılır.

Bunlar iyonik bağ ve kovalent bağdır.

Bu konuda iyonik bağı öğreniyoruz.

İyonik Bağ Nasıl Oluşur?

Atomlar son katmanlarını doldurmak isterler. Buna atomların kararlı hale geçmek istemesi de denir.

Bazı atomların son katmanlarında eksik elektron, bazı atomlarda da fazladan elektron bulunur.

Yukarıdaki örnekte sodyumun(Na) son katmanında 8 olması gerekirken 1 elektronu var. Bu elektron fazlalık sayılır. Çünkü 1 elektronu dışarı verirse geriye tam dolu olan 2. katmanı kalır.

Flor(F) atomunda ise kon katmanda 8 olması gereken elektron sayısı 7 dir. Yani 1 elektrona daha ihtiyacı vardır.

Dikkat edersek Sodyum 1 elektrondan kurtulmak istiyor, Flor ise 1 elektron arıyor.

Sodyum fazlalık elektronu Flora verir.

Elektron veren sodyum artı (+) ; elektron alan flor eksi (-) yüklenir.

+ ve – birbirini çektiği için iki atom birbirine yapışır.

Bu sayede Flor ve Sodyum atomları arasında kimyasal bağ oluşur.

Aşağıda iyonik bağ animasyon halinde aşamalı olarak gösterilmiştir. Dikkatle inceleyelim:

İyonik Bağ Kimler Arasında Oluşur?

Metallerle ametaller arasında oluşur.

+ yüklü atomlarla – yüklü atomlar arasında oluşur.

Anyon ve katyonlar arasında oluşur.

Elektron alanlarla elektron verenler arasında oluşur.

Son katmanında elektron fazlası olanlarla elektron eksiği olanlar arasında oluşur.

Elektron alışverişi gerçekleşir.

İyonik bağı bir de animasyonla inceleyelim:

Animasyonda START tuşuna basarak elektron alışverişini gözlemleyebilirsiniz.

Burada Lityum ve Flor atomları arasında iyonik bağ gerçekleşmektedir.

İyonik bağ sadece iki atom arasında gerçekleşmez.

Bazen elektron alışverişini tamamlamak için ikiden fazla atoma ihtiyaç duyulur.

Aşağıdaki örneği inceleyelim:

Yukarıdaki örneğe bakarsak, bir tane kalsiyum atomunun ihtiyacını ancak 2 tane klor giderebilmektedir. Kalsiyumun 2 fazlalık elektronu, klorun da bir eksik elektronu bulunur. Kalsiyum fazlalık elektronlarını iki klor atomuna paylaştırır.

Bu nedenle bu üç atam arasında iyonik bağ oluşur. Oluşan bileşikte 1 tane kalsiyum, 2 tane klor atomu bulunur.

yonik Bağ (Özet) : (+) Yüklü metal atomlarıyla (-) yüklü metal atomlarının birleşmesini sağlayan bağ çeşididir. İyonik bağları (+) ve (-) iyon grupları birbirini çekerek oluştururlar. İyonik bağ etkisiyle iyonik tuzlar oluşur.

İyonik Bağ (Detay) : (+) ve (–) yüklü taneciklerin (iyonların) arasında elektriksel çekim kuvvetiyle oluşan bağa iyonik bağ denir. İyonik bağ yapan atomlardan elektron veren (+) yüklü, elektron alan (–) yüklü iyon olur. Yemek tuzu, sodyum ve klor atomlarının iyonik bağ yapmasıyla oluşur. Atom numarası 11 olan sodyum (Na), atom numarası 17 olan klor’a (Cl) 1 elektron verir. Her ikisi de kararlı hale gelir. Aralarında iyonik bağ oluşur.

Sodyumun (Na) Na+ iyonuna dönüşmesi:

11 elektronlu sodyum atomu 1 elektron vererek kararlı hale gelir.

İyonik Bağ

17 elektronlu klor atomu 1 e– alarak kararlı yapıya geçer.

İyonik Bağ

Sodyum ve klor atomları, arasında iyonik bağ yaparak NaCl bileşiğini oluşturur.

Na + Cl Na+1 + Cl–1 NaCl

İyonik bağ yaparak oluşan maddelere iyonik yapılı maddeler denir. Bir Metal ile bir ametal iyonik bileşik oluşturur. 

İyonik bileşikler oda şartlarında genellikle katı hâlde ve kristal yapıda bulunur. 

Sert ve kırılgan bir özelliğe sahiptir. İyonik kristaller katı hâlde elektrik akımını iletmez fakat sulu çözeltilerinde iyonlarına ayrışır ve elektrik akımını iletir.

Yemek tuzu iyonik bağlı bir bileşiktir ve kristal yapıdadır. 

İyonik Bağ

İyonik Bağlı Bileşiklerde Kristal Yapı

İyonik bağlı bileşiklerde iyonlar birbirini en kuvvetli şekilde çekecek bir düzen içinde dizilirler. Böyle düzenli birleşen atomlardan kristal yapı adını verdiğimiz düzgün geometrik şekiller oluşur. Yemek tuzunun kristal yapısı buna örnektir. Yemek tuzundaki (NaCl) kristal yapı, şekildeki gibidir.

İyonik Bağ

İyonik bağlı bileşiklerin özellikleri

1.İyonik bileşikleri oluşturan iyonlar belli bir geometrik düzen içinde dizilirler, bu yapıya iyonik kristal yapı denir.

2.İyonik bileşikler oda sıcaklığında genellikle katı halde ve kristal yapıda bulunur.

3.İyonik bağlı bileşikler elektrik akımını iletmezler.

4.Sulu çözeltilerinde ve erimiş halde iyonlarına ayrıştıkları için bu hallerde elektrik akımını iletirler.

5.Sert ve kırılgandırlar, tel ve levha haline getirilemezler, herhangi bir zorlamada kırılırlar.

6.İyonik bileşiklerin formüllünü yazarken

İyonik ve kovalent bileşikler arasındaki farklar

İyonik bir bağ durumunda atomlar, zıt yüklü iyonların çekimi ile birbirine bağlı iken, kovalent bağ durumunda atomlar, elektron paylaşımı yoluyla bağlanırlar. Kovalent bağ durumunda, her atomun etrafındaki moleküler geometri, VSEPR kuralları[1] ile belirlenirken, iyonik malzemelerde geometri, maksimum sıkıpaket kurallarını takip eder. Dolayısıyla bir bileşiğin iyonik ya da kovalent olarak sınıflandırılması vardır.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ