DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
Modern Tiyatro ile Geleneksel Türk Tiyatrosunun Karşılaştırılması
Türk dili ve edebiyatı öğretmeni Cemal Aksoy tarafından hazırlanan modern tiyatro ile geleneksel Türk tiyatrosunun karşılaştırıldığı ders notumuzu aşağıdan takip edebilirsiniz.
Modern Tiyatro
Karagöz
Meddah
Orta Oyunu
Sahne
Oyunun içeriğine göre değişen, zengin dekor kullanılan, perdesi olan bir sahne vardır.
Deve veya manda derisinden kesilmiş insan, hayvan, bitki, eşya vb. birtakım şekillerin arkasından ışık verilerek beyaz bir perde üzerine yansıtılması ile sahne oluşur.
Herhangi bir sahne olmadan seyirci karşısında oynanır. Kahvehane veya benzeri yerlerde oynanır.
Etrafı seyircilerle çevrilmiş, üstü açık, palanga ya da meydan denen bir alanda oynanır.
Müzik
Konuya uygun her çeşit müzik kullanılabilir. Müziğin zamanlamasında bir sınır yoktur.
Def ve nareke denilen düdük kullanılır. Müzik eşliğinde ve ahenkli bir şekilde semai okunur.
Müzik yoktur. Ancak meddah, herhangi bir müzik aletinin sesini taklit edebilir.
Daha çok zurnanın kullanıldığı müzik vardır. Pişekar’ın elinde tuttuğu iki dilimli, birbirine çarpıp ses çıkaran pastav(şakşak) kullanılır. “Zurna” ve “çiftenara” gibi nefesli ve vurmalı çalgılarla söylenen şarkı ve türküler vardır.
Tipler
Oynanan eserin içeriğine göre değişir.
Belli özellikleri olan tipler vardır. Bu tipler hiç değişmez.
Meddah’ın anlattığı hikayedeki tipler onun taklidiyle canlandırılır. Bu tipler her hikayede değişir, ama tipleri taklit eden meddah değişmez.
Kalıplaşmış özellikleri olan tipler vardır. Bunlar hiçbir zaman değişmez.
Dekor
Sahnelenen oyunun içeriğine göre değişebilen profesyonelce hazırlanmış dekor kullanılır. (renk, ışık, eşya, araç, gereç…)
Oyundan önce perdeye “göstermelik” adı verilen çiçek, ağaç, fıskiyeli havuz, kalyon, Zümrüdüanka, gemi, denizkızı gibi figürler konur.
Dekor yoktur.
Basit de olsa dekor vardır.
Yeni Dünya: Paravandan yapılan evdir. Bazen hamam olarak kullanılır.
Dükkan: İki katlı bir kafesten oluşur ve Kavuklu’nun işyeridir.
Kapı: Oyuncuların meydana girip çıktığı bölümdür.
Türk dili ve edebiyatı öğretmeni Cemal Aksoy tarafından hazırlanan modern tiyatro ile geleneksel Türk tiyatrosunun karşılaştırıldığı ders notumuzu aşağıdan takip edebilirsiniz.
Modern Tiyatro
Karagöz
Meddah
Orta Oyunu
Sahne
Oyunun içeriğine göre değişen, zengin dekor kullanılan, perdesi olan bir sahne vardır.
Deve veya manda derisinden kesilmiş insan, hayvan, bitki, eşya vb. birtakım şekillerin arkasından ışık verilerek beyaz bir perde üzerine yansıtılması ile sahne oluşur.
Herhangi bir sahne olmadan seyirci karşısında oynanır. Kahvehane veya benzeri yerlerde oynanır.
Etrafı seyircilerle çevrilmiş, üstü açık, palanga ya da meydan denen bir alanda oynanır.
Müzik
Konuya uygun her çeşit müzik kullanılabilir. Müziğin zamanlamasında bir sınır yoktur.
Def ve nareke denilen düdük kullanılır. Müzik eşliğinde ve ahenkli bir şekilde semai okunur.
Müzik yoktur. Ancak meddah, herhangi bir müzik aletinin sesini taklit edebilir.
Daha çok zurnanın kullanıldığı müzik vardır. Pişekar’ın elinde tuttuğu iki dilimli, birbirine çarpıp ses çıkaran pastav(şakşak) kullanılır. “Zurna” ve “çiftenara” gibi nefesli ve vurmalı çalgılarla söylenen şarkı ve türküler vardır.
Tipler
Oynanan eserin içeriğine göre değişir.
Belli özellikleri olan tipler vardır. Bu tipler hiç değişmez.
Meddah’ın anlattığı hikayedeki tipler onun taklidiyle canlandırılır. Bu tipler her hikayede değişir, ama tipleri taklit eden meddah değişmez.
Kalıplaşmış özellikleri olan tipler vardır. Bunlar hiçbir zaman değişmez.
Dekor
Sahnelenen oyunun içeriğine göre değişebilen profesyonelce hazırlanmış dekor kullanılır. (renk, ışık, eşya, araç, gereç…)
Oyundan önce perdeye “göstermelik” adı verilen çiçek, ağaç, fıskiyeli havuz, kalyon, Zümrüdüanka, gemi, denizkızı gibi figürler konur.
Dekor yoktur.
Basit de olsa dekor vardır.
Yeni Dünya: Paravandan yapılan evdir. Bazen hamam olarak kullanılır.
Dükkan: İki katlı bir kafesten oluşur ve Kavuklu’nun işyeridir.
Kapı: Oyuncuların meydana girip çıktığı bölümdür.