Atom Altı Tanecikler

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Atom Altı Tanecikler

Bu konu anlatımında, atomu oluşturan alt parçacıklar olan proton, nötron ve elektronlar anlatılmaktadır. Atom altı parçacıkların atomda nerede bulundukları ve özellikleri Güneş sistemine benzetilerek anlatılmaktadır.

Bir araya gelerek maddeleri oluşturan atomların alt parçacıkları vardır. Bu parçacıklardan nötron ve proton adı verilenler çekirdekte yer alırken elektron adı verilenler çekirdek çevresinde hareket halindedir.

Nötron proton ve elektron atom altı taneciklerdir. Nötron yüksüzdür ve çekirdekte bulunur.

proton + yüklüdür ve çekirdekte bulunur.

elektron - yüklüdür ve çekirdeğin etrafındaki yörüngelerde belirli bir düzen halinde bulunur.

( + \- yükler birbirini çeker ) 

Nötron + proton = kütle numarası - atomun sol üst köşesine yazılır.

Proton sayısı = atom numarası = çekirdek yükü - atomun sol alt köşesine yazılır. 

Atomu kararlı hale getirebilmek için elektron alış verişi yapılır. Yani Atomda sadece elektronlar değişimi yapılabilir. elektron sayısı atomun sağ alt köşesine yazılır.

Atom Altı Parçacıklar Nelerdir?

Madde uzayda yer kaplayan, hacmi ve kütlesi olan tanecikli yapıdır. Bu yapı, hadron ve leptonlardan oluşmuştur. Hadronlar çekirdek kuvvetinden etkilenen kuarklardan oluşan atom altı parçacıklardır. Hadron’u oluşturan kuarklar; baryonlar ve mezonlardır. Leptonlar ise maddenin temel parçacıklarından biridir. Madde, atomlarında bulunan leptonların kimyasal özelliklerine göre etkileşimler göstermektedir. Daha basit şekilde anlatılacak olursa madde parçacıklardan oluşmuştur ve uzun zaman boyunca atomun maddenin yapıtaşı olduğunu biliniyordu. Yapılan araştırmalar sonucunda atomların da atom altı maddelerden meydana geldiğini öğrenildi. Bu atom altı maddelerin ise yüklü leptonlara tutunan atom altı parçacıklar olduğu ortaya çıkmıştır.

atomaltı parçacıklar

Leptonlar; elektronik leptonlar, münoik leptonlar ve tauonic leptonlar olmak üzere üç nesildirler. Elektronik leptonlar, elektron ve elektron nötrinosunu, münoik leptonlar müon ve müon nötrinosunu, tauonic leptonlar, tau ve taun nötrinosunu içerir. Tauonic leptonlar yüklü leptonların içersindeki en küçük kütleli leptonlardır. Leptonlar elektrik yükü, spin ve kütleyi içeren özellikleri taşırlar.

Hadronlar ve leptonlar birleşerek fermiyonları (parçacıkları) oluştururlar. Fermiyonlar için atomda meydana gelen kuantum değişiklerine karşı oluşturulmuş parçacık tanımını kullanabiliriz. Bu tür parçacıklar yalnız kalma eğilimindedirler ve bu nedenle iki fermiyon aynı yerde, aynı halde, aynı zamanda bir arada bulunamaz. Bu durum Pauli dışarlama ilkesi ile açıklanabilir.

Atomaltı parçacıklardan en çok bilinenleri; proton, elektron ve nötronlardır. Genel anlamıyla protonları pozitif yüklü parçacık, elektronları negatif yüklü parçacık ve nötronları yüksüz parçacık olarak adlandırabiliriz. Proton ve nötronlar kuark adı verilen parçalanmayan maddelerden meydana gelirler. Diğer bir deyişle proton ve nötronlar parçalanmayan temel parçacıklardır. Elektron ise kuarklardan meydana gelen ‘‘en parçalanmayan’’ temel parçacıktır.

Proton, elektron ve nötronların kütleleri ve bulundukları alanlar farklıdır. Elektronlar çekirdek etrafında dönerken, proton ve nötronlar çekirdek içinde bulunmaktadır. Elektronlar, proton ve nötronlara göre çok hafif tanecikler olduğu için atom kütlesi hesaplanırken kullanılmaz. Bu nedenle bir elementin atom numarası hesaplanırken proton sayısı, kütle numarası hesaplanırken ise proton ve nötron sayılarının toplamı göz önünde bulundurulur.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ