Tarihi Fimler

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Tarihi Fimler

Tarih Öğretmenleri olarak Derslerimizde zaman zaman Filmlere başvurduğumuz oluyordur. Bu sayfa sabit bir sayfa olacak ve sürekli olarak tavsiye yapacağımız filmler olacaktır. Bu sebeple bu sayfayı takip etmenizi öneririm. Şimdilik yapım aşamasında olan sayfamızda sürekli güncellemeer olacaktır. Aşağıdaki makalede '' TARİH DERSLERİNDE TARİHİ FİLM VE DİZİLERİN
KULLANIMINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN VE ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİ: TRABZON ÖRNEĞİ'' adlı çalışmayı sizlere faydası olması açısından sunuyorum. 

Tarihi Filmlere örnekler sunucağımız bu sayfada Makaleyi okumanızı ve varsa film tavsiyelerinizi bizlere yazmanızı rica ediyoruz.

1- Fetih 1453 Filmi hakkında Bilgi>>>>

2- 120 Filmi Hakkında Bilgi>>>>

Tarih Derslerinde Film Kullanımı ve Tarihi Filmlere Örnekler

Ülkemizde son yıllarda ilk ve ortaöğretim programlarında çeşitli değişiklikler yapılmış ve birçok dersin işlenişinde yeni yöntem ve yaklaşımlar uygulanmaya başlanmıştır. Tarih dersleri de yeni yaklaşımlar ışığında yeniden değerlendirilmiş ve bu derslerde farklı yöntem ve araçların kullanımıyla ilgili çeşitli çalışmalar yürütülmüştür. Çağdaş ülkelerde tarih öğretimi, problem çözme becerisinin geliştirilmesi, yaratıcı düşünme, empati gibi kavramlarla birlikte anılmakta ve tarih ezberlenecek bir konu alanı olmaktan çok, bir araştırma ve soruşturma yöntemi olarak sunulmaktadır.1 Türkiye’de de tarih derslerinde öğrencilerin sadece dersi dinleyen, sorgulamayan, ezberci anlayışa sahip bireyler olarak değil tarih konularını ders dışında da merak eden, eleştirel düşünmeyi seven, tarihle ilgili sorgulayıcı bireyler olarak yetiştirmeyi amaçlayan birçok öneride bulunulmuştur.2 Yeni öğretim yaklaşımlarında öğrencilerin tarih derslerinde öğrenmesini destekleyici araçlar ve özellikle de görsel araçlar oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Bu bağlamda tarihi film ve diziler tarih derslerinde kullanılabilecek önemli materyaller arasında yer almaktadır. Filmler, tarihi anlamamızda ve algılamamızda, geçmişi yorumlamada ve somut hale getirmede, tarihsel gerçekliği farklı yönleriyle kavramada önemli kaynaklardır. Türkiye’de son yıllarda tarihi olay ve kişileri ele alan film ve TV dizilerinde sayı ve nitelikçe artış gözlenmekte ve bu dizi ve filmler gittikçe toplumun ve öğrencilerin tarih öğrenmesinde daha etkili hale gelmektedirler. Bu yüzden tarihi filmlerin ve TV dizilerinin öğrenciler üzerinde yaratacağı etkiyi anlamanın, öğrencilerin yanı sıra öğretmenlerin de konuya ilişkin görüşlerini öğrenmenin yapılandırmacı tarih öğretimi anlayışının yaygınlaşmasına katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

Tarih Öğretiminde Görsel Materyal Kullanımı ve Filmler

Etkili tarih öğretimde en önemli faktörlerin başında birden çok duyu organına hitap eden farklı materyallerin kullanımı gelmektedir. Öğrencilerin aktif şekilde tarih öğrenmelerini sağlamak için mektuplar, belgeler, raporlar, fermanlar, posterler resmi yazışmalar, haritalar, gazeteler, fotoğraflar, kitaplar, yıllıklar vb. dokümanların yanı sıra3 birden çok duyu organına hitap eden filmler de önemli materyallerin başında gelmektedir.4 Kullanılacak görsel materyaller öğrenciyi derse çekeceği gibi daha çok şey hatırlamasını da sağlayacaktır. Tarih, kanıtlar ve belgeler vasıtasıyla geçmişi keşfetme çabasıdır ancak kanıtlar ve belgeler her zaman konuyla ilgili her şeyi söylemezler. Bu sebeple geçmişi zihnimizde yapılandırmak için tarihsel düş gücümüzü veya imgelem yeteneğimizi kullanırız.5 Görsel materyal kullanımı aktif ve katılımcı eğitimi artıracağı gibi, tarihsel düş gücünü kullanmada ve yaratıcı düşünme biçimini geliştirmede önemli bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır.

Tarih öğretiminin içerisine görsel materyal kullanımının girmesi tarih dersini soyutluktan kurtarmakta ve ona somut bir anlam kazandırmaktadır.Tosh’a  göre yazılı ve sözlü dil, coğrafi yüzey şekillerinin durumu ve insan yapımı maddi kalıntılar, güzel sanatlar ile fotoğraf ve film gibi tarihsel kaynaklar, insanların geçmişteki faaliyetlerinden geriye kalan her türlü bulguyu içerir. Hem görsel hem de işitsel bir materyal olarak kullanılacak filmler, belgeseller ve TV dizileri görsel materyal olmasının yanı sıra işitsel olarak da kulağa hitap ettiği için bilgilerin daha kalıcı hale gelmesine olanak sağlayan ve tarih öğretiminde de kullanılabilecek önemli materyallerdendir.

Tarihi film, tarihi bir olayı konu alan, bu olayın geçtiği çağı, çevreyi, kişileri yansıtan film türüdür. Dorsay’a göre sinemanın tarihe eğilmesinin ayrı bir önemi ve anlamı vardır. Sanat ya da daha özel olarak sinema, ilk başından beri içinde oluştuğu tarihsel ve toplumsal dönemin koşullarını bize yansıtmış ve tarihe tanıklık yapmıştır. Sinema çok geniş yığınlarca birden izlenme ve onları etkileme potansiyeli dolayısıyla ortak ve toplumsal bilinci oluşturmada oldukça önem arz eder. Özön’e10 göre tarihi film dünün gerçeğini yansıtmak amacı ile yapılır. Sinema ya da filmler kimi zaman gerçek olayları konu edindiği gibi kimi zaman da kurgusal olaylara yer verirler. Ancak her iki durumda da gerçeklik algısını vermek için çaba sarf ederler. Tarihi filmler için de durum böyledir. Olayın geçtiği zamana gitmek ve o zaman içerisinde varmış gibi kendini hissetmek ve o karakterlerin yerine kendini koymak bireyleri o dönemi anlamaya daha fazla itmekte, izleyici o dönemde geçen olayları daha iyi anlamlandırabilmektedir.

Filmler, çekildikleri toplumun ve dönemin ekonomik, siyasi ve kültürel yapısı, insanların yaşam biçimi, sanata olan ilgisi, adet ve geleneklerine ilişkin oldukça fazla bilgiler içerir. Bu bağlamda tarihi film, dizi ve belgeseller bireylerin değişen tutumlarını, değişen sosyal meseleleri ve kaygıları anlamaya katkıları açısından öğrenciler için önemli yararlar sağlar.11 Ders kitapları kimi zaman tarihi anlamada ve algılamada yetersiz kalabilir. Filmler bu anlamda hem öğretici hem de eğlendirici bir rol üstlenir. Bu kapsamda daha akıcı bir anlatım ve daha da büyük bir gerçeklik etkisi ya da yanılsaması için sinemanın taşıdığı potansiyel çok uzun süre önce fark edilmiş bulunmaktadır. Geçmişte yaşanmış olayların, kurgusal bir şekilde ekrana aktarılması tarih öğretiminde yarar sağlayabileceği gibi, öğrencilerde de geçmiş algısı yaratmada önemli yere sahiptir. Öğrenciler bu sayede geçmiş olayları daha iyi canlandırabilmekte ve tarihe karşı ilgileri artmaktadır.

Filmler geçmişi bugüne getirerek yeni kuşakların da yaşanmış olaylara dair bir fikir edinmesine yardımcı olur ve öğrencilerde tarihe karşı merak uyandırır.14 Ders kitapları ile tarih dersini  işlerken öğrencinin sadece bilişsel alanı çalışmakta iken film kullanımı ile beraber öğrencinin duyuşsal alanı da harekete geçirilebilir.15 Tarihi filmler, öğrencilere tarihsel empati yeteneği kazandırabilir. Bu durumda öğrencilerden istenen şey, başka bir dönemde ve başka bir yerde yaşamış başka kişilerin zihinlerine girmeleri, onların karşılaştığı sorunlara, zorluklara ve tercihlere gerçekçi bir yaklaşımla tepki vermeleridir.16 Tarih derslerinde öğrencilere yaşadıkları dönemden çok uzak zaman dilimleriyle ilgili konular hakkında, genelde sözlü anlatıma dayalı olarak verilen soyut bilgilerin  somutlaştırılmasında diğer görsel materyaller kadar filmler de oldukça önemlidir.17 Sinema ve filmler sayesinde öğrenciler tarihte yaşanmış olaylarla ve yaşayan kişilerle birebir ilişki kurar. Gerçekliği tamamıyla hisseder ve tarihi olayların analizini kendisi yapar.18 Tarih eğitiminde kullanılacak filmler, sinema ya da TV dizileri tıpkı resimler gibi geçmişi öğrencilerin gözünde basit ve anlaşılır bir hale getirmede, tarih öğretmenlerine yardımcı olacak unsurlardandır.19 Özetle sinema ya da filmlerin giderek de tarihsel dizilerin artmasıyla dizilerin tarih derslerinde kullanımını artırmak hem öğrenci açısından hem de eğitim açısından büyük değer taşımaktadır.

Yeni Tarih Dersi Öğretim Programlarında Filmlerin Yeri

Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından 2007 yılından itibaren yenilenen Tarih dersi öğretim programlarının açıklamalar kısmında ‘öğrencinin aktif katılımını sağlamak, dersi daha etkili ve zevkli hale getirebilmek için farklı yöntem ve teknikleri içeren etkinlikler planlanması’ gerektiğinden bahsedilmektedir.20 Programlarda yer alan film kullanımıyla ilgili açıklamalar şunlardır:

1. Tarih derslerinde görsel iletişim araçlarına yer verilmeli; tepegöz, slayt, bilgisayar, televizyon vs. etkin olarak derste kullanılmalıdır. Kazanımlarla ilgili belgesellerden, filmlerden vb.  ararlanılmalıdır.

2. Film etkinliklerinde; ders saatleri göz önünde bulundurulmalı, kazanımın içeriğine uygun filmin belli bölümleri etkinliklerde kullanılmalıdır.

3. Etkinliklerde kullanılacak metin ve görsel malzemeler (resim, fotoğraf, karikatür, afiş, gazete, dergi, film, belgesel vb.) öğrenci seviyesine uygun ve pedagojik olmalıdır.22

4. Kütüphane ve müze koleksiyonları, tarihi mekânlar, tarihi fotoğraflar, gazeteler, günlükler, dergiler, belgesel filmler, tanık anlatıları, nüfus sayım sonuçları, vergi kayıtları, istatistiksel derlemeler ve ekonomik göstergeler gibi çok değişik kaynaklardan tarihsel veri elde eder.23

Programdaki kazanımlara yönelik olarak hangi filmlerin hangi ünitelerde kullanılabileceğine dair tarih programlarında çeşitli öneriler de yer almaktadır: 9. sınıf Tarih dersi programındaki Uygarlığın Doğuşu ve İlk Uygarlıklar ünitesinde Hititleri anlatan bir belgesel; Türk İslam Devletleri (10- 13.Yüzyıllar) ünitesinde TRT yapımı “Asya’nın Kandilleri” belgeseli; Türkiye Tarihi (11-13. Yüzyıl) ünitesinde“Cengizhan” filmi önerilmektedir. 10.sınıf programında yer alan Beylikten Devlete (1300-1453) ünitesinde Osmanlı Devleti’nin kuruluşu ile ilgili belgesel veya filmler; Dünya Gücü: Osmanlı Devleti (1453-1600) ünitesinde XV ve XVI. yüzyıllarda Osmanlı Devleti ile ilgili film, belgesel, tiyatro oyunu vb. etkinlikler; Arayış Yılları (XVII. Yüzyıl) ünitesinde TRT yapımı olan IV. Murat filmi; En Uzun YüzYıl (1800-1922) ünitesinde Sarıkamış Harekatı ve Sarı Gelin belgesel filmleri tavsiye edilmiştir.

11.sınıf programında Türklerde Sanat ünitesinde “Kalem İşi Osmanlı klasik süsleme sanatları ile ilgili belgeseller; 12.sınıf T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretim programında Milli Mücadelede Türk Telgrafçıları adlı film; Atatürk’ün Ölümü ünitesinde Atatürk ile ilgili belgeseller önerilmiştir.

12. sınıf Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Dersi Öğretim Programında Yumuşama Dönemi ve Sonrası ünitesinde Yuri Gagarin ve Neil Armstrong’un uzay çalışmalarıyla ilgili belgesel ve filmlerini izletme tavsiye edilmektedir.

Son olarak da Küreselleşen Dünya ünitesinde “Dünyadaki bilim, kültür, sanat ve spor alanındaki gelişmelere örnek verir” kazanımı için sinema ödülleri, film festivalleri ve gösterilen filmleri araştırma bir etkinlik örneği olarak programda yer almaktadır.

Görüldüğü gibi yeni Tarih programları okullarda film ve belgesel kullanımını teşvik etmekte ve değişik kazanımlar için çeşitli film ve belgesellerin izletilmesini tavsiye etmektedir. Ancak uygulamada durumun ne olduğu ve öğretmenlerin bu tavsiyeleri ne oranda uyguladıkları yapılacak araştırmalarla ortaya çıkarılabilir. Bu çalışma da okullardaki film ve belgesel kullanımıyla ilgili mevcut durumu tespit etmeyi amaçlamıştır.

Sonuç ve Öneriler

Öğretmen ve öğrenci görüşlerinin alındığı bu araştırmada tarih öğretiminde tarihi film ve TV dizilerinin kullanımına ilişkin verilerden ortaya şu sonuçlar çıkmıştır:

Filmler ve diziler tarih derslerini monotonluktan kurtarmada, geçmişi aydınlatmada ve geleceğe yön vermede, geçmiş ve gelecek arasında bağ kurmada oldukça yararlı materyallerdir. Okullarda tarihi film ve TV dizilerini kullanmak etkili öğrenmeyi gerçekleştireceği gibi öğrenci başarısına da katkıda bulunacaktır. Tarih dersi sıkıcı ve monoton ders olmaktan çıkacak öğrencilerin dikkatini daha fazla çekecektir. Böylece tarih dersleri de tarih öğretimi de zevkli hale gelecektir. Tarihi filmler ve TV dizileri öğrencilerin tarih dersine olan ilgisini artırmakta, öğrencilerin geçmiş ve gelecek arasında bağlantı kurmasına yardımcı olmaktadır. Öğrenciler tarihe dair bilinmeyenleri öğrenmede filmlerin faydalı bir materyal olduğunu düşünmektedirler.

Bu araştırma kapsamında ortaya çıkan bir diğer sonuç, tarihi filmlerin faydalı olduğuna inanılsa da tarih derslerinde kullanılma oranının düşük olduğudur. Öğrencilere uygulanan anketlerin sonuçlarına bakıldığında görülmektedir ki düzenli olarak, Çanakkale gibi belgesel filmlerin dışında izletilen herhangi bir film yoktur. Gerek öğrenci gerek öğretmen cevaplarından genellikle “Çanakkale” konulu belgesellerin izletildiği görülmüştür. Öğrencilerin okul dışında en çok izledikleri tarihi film ise “120” dir. Bu film öğrenciler tarafından oldukça etkileyici bulunmuştur. Her ne kadar tarihi film izleme ve izletme oranı düşük olsa da izlenenler ışığında öğrenciler ve öğretmenler tarihi filmlerin ve TV dizilerinin öğrencilerin tarih dersine olan ilgisini artırdığını ifade etmişlerdir.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ