DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
Tarihteki içki yasakları
Osmanlılar, çeşitli dönemlerde içki yasakları koymuş...
Bu yasaklara gerek görüldüğüne göre içki içiliyordu, yalnız sarayda değil meyhanelerde evlerde hem de galonlarla...
AtalarımızOsmanlılar müslümandı değil mi ? Bundan kimsenin kuşkusu yokherhalde.İçtiklerinden de kimsenin kuşkusu olmasın. Ahmet Refik Bey inTarih kitabına aldığı fermanları okuyalım. Padişah II. Selim yani Sarı Selim Kanuni Sultan Süleyman ın Hürrem Sultan dan olan oğlu 11. OsmanlıPadişahı...Saltanat dönemi 1566-1574 Sakız adası onun zamanındafethedilmiş. Bu ada yani sakız rakıya çağrışım yaptırıyor mu ?...Ferman tarihi : 26 Zilkade 975 - 23 Mayıs 1568 İstanbul ve GalataKadısı na hüküm ki bundan akdem nice defa ahkam gönderip bu cihetlerdevar olan eğer meyhane ve kahvehane.........Hasılı diyor ki : Kahvelerive meyhaneleri kapatmıştık. Duyduk ki gene açılmışlar. Kötü işyapıyorlar.Kafamı kızdırmayın. Dikkatli olun. Bunları kapatın. Şarabatuz basıp sirke edin. Buyruğuma aykırı işyapmayın. Bunu söyleyen çokiçtiği için hamamda ayağı kayıp düşerek ölen ayyaş II.Selim. Saltanatıboyunca harem ve saraydan dışarı çıkmayan. Sokollu Mehmet Paşa devri..İkinci Ferman Tarihi : 19 Sefer 991 - 14 Mart 1583 Padişah III.MuratII.Selim ile Nurbanu Sultan ın oğlu Fermanında sözü edilen bir içki varARAK. Yaptığım radyo programlarında rakının tarihi çok gerilere giderdediğimde kimse inanmak istememişti. Buyurun işte.. Yıl 1583 İstanbulkadısına hüküm ki makam-ı saltanat ve makarr-ı hilafetim iken hilaf-ışer-i şerif ve mugayır-i emr-i münif aşıkare HAMR ve ARAK bey ve şiraolunurmuş.. Türkçesi benim saltanat başkentim ve hilafet yerim olanİstanbul da din hükümlerine aykırı olmasına rağmen açıkça şarap ve rakısatılır (bey) alınırmış (şira) Ferman çok uzun bunları analarını hangimilletten olduklarını ve daha nice nice olaylarını radyolarda oldukçauzun anlattım burada da anlatacağım ama sitedeki başka yerlerde çünküşimdi konumuz bunlar değil. Kanuni Süleyman zamanından beri yasaklıolmasına rağmen gene birileri şarap ve rakı satıyorlarmış Bunlaryakalansın. Küreğe mahkum edilsin. Dakika sektirmeden bu emrimi yerinegetir. III.Murat ın büyükbabası Kanuni de rakı ve şarabı yasak etmişbabası II.Selim de. Ama hala alınıp satılıyor Rakının önlenemeyensatışı...Murat çıldıracak. Delirtmek mi istiyorlar koca padişahı.Halife o halife İslam dünyasının lideri dinen izin verilmeyen içkilerlebaşa çıkamıyor. Aynı III.Murat 1581de Avusturya imparatorunu İstanbul adavet ediyor. Oğlunun sünnet düğünü için.. O zamanlar bu tür davetleriçin heyet gönderiyor. Sünnet düğününe de çağıran imparator. Heyetekoca bir Elçi başkanlık ediyor. Namı neymiş bu kişinin sıkı durunşimdi...
Şarabdar Ali Çavuş...
Nasıl kızmasın III.Murat .. Şarapiliklerine işlemiş milletin. Rakı da.. Köpürür tabii. Çok haklı Bir de Padişahım çok yaşa Nasıl kızmasın ? Dayanır mı buna yürek ? İştehazır forsa kürek...
Şair Nevinin bu feryadı boşuna değildir.
Yasaktançok içkinin olmayışıdır, şairi çıldırtan, içkinin yokluğu ilemeyhanenin viran,şarabın gözlerden canan gibi nihan olduğunu haykıranNevi gibi, Bakide bağıranlardandır. Kanuni Sultan Süleymandönemindeki şiddetli içki yasağı Bakiye de söyletmiştir. Yıl 1571 butarihten 8 yıl önceki tüm meyhanelerin kapatılma kararının neden rafakaldırıldığını yazılanlar hatırlatıyor. Tavsamanın ana nedeniekonomikDevlet içkiden ağır vergi alıyordu. İçki ithal edilmesineyönelik olarak kurulan fonun getirdiği gelir de hayli yüksekti. NaimaYeniçeri Ağası Kenan Paşa(aslen gürcüydü) için iyi şeyler yazmaz .KenanPaşanın içki yasağından yararlanarak meyhaneleri aylık haracabağladığından söz eder. Silahdar Fındıklı Mehmet Ağa, 1681 vakalarıarasında bir başka rüşvet olayına değinir, sadrazam Merzifonlu KaraMustafa Paşa nın meyhanelerden 400 kese akçe aldığını belirtir. On birseneden beri şarap emaneti kaldırılmış, meyhaneler yıktırılmıştı.Paşaise 400 kese akçe alıp meyhane Açmalarına göz yummuştu. Padişah osırada Çatalca daki Yapağacı Çiftiğindeydi. Olayı haber alınca ağırbir ferman göndermiş, fakat uyanık sadrazam, hiç birşeyden haberiolmayan kethüda Hasan Ağayı boğdurmuştu. Padişaha söylediği şuydusadrazamın. Kethüda izin vermiş. Benim haberim yeni oldu ve hainihümayununuz gelmeden boğdurdum.Silahdar Mehmet Ağa 1687de içkiyasağının kaldırılmasına neden olarak hazinedeki sıkıntıyı gösterir.Cabi Said Efendi, Üçüncü Selim dönemine ait vakayinamesinde derki.Sultan Selim ne kadar meyhane var ise hepsini şiddetle yasak etti.Yasağa rağmen içki kullanan birkaç kişi idam olundu.Rum ve Ermenilerepatrikleri, Yahudilere de Hahambaşı, Müslümanlara içki içirmemeleri vesatmamaları için tembih ettiler. Aksi takdirde idam olunacaklarınıbildirdiler. Ayyaşların hali kötüleşti ,el altından gizli içki satanlarda peyda oldu. Yasak da koyulsa, sonunda ölüm de olsa durdurmak mümkündeğil onları, ama denizde kum,içkicide çare çok. Mesela diyelim Adamınbiri eline bülbül kafesini almış, kırlara gidiyor.Sanırlar ki kuşunubülbül deresinde gezdirecek. Ama kafesin içinde rakı dolu bağırsakvar.Bülbül değil içince o şakıyacakBazıları işçi yada kefere kadınlartutmuş.Bekar çamaşırları getirip götürmek bahanesi ile yatak yorgançarşafları içinde rakı ve şarap taşınıyor.Servis hem mükemmel hem deibadullahBu işlev içinde bir de lehimci Yahudiler var. Teneke borusatıp, leğimleyen Yahudiler, bunların içine bir güzel rakı ve şarapyerleştiriyor. Müptelalar bahçelerine imbikler kurup, içkilerinikendileri yapmaya başlamışlardır.Eh iş başa düşmüştügayri.Meyhanelerdeki dura dura yıllanan eski imbikler birden ortadanyok oluvermişti. İmbikler içki imalathaneleri için toplanıyordu.Yasağın Osmanlısı, Cumhuriyeti yok. Yasak her zaman geçerli. MilliMücadelede Türkiye Büyük Millet Meclisi de Anadolu da içki yasağıkoymuş ve bu durum zaferin sonuna dek sürmüştü. Çare her yerde aynı.Yine bahçelerde imbikler kurulacak, yine satıcılarla alıcılar çeşitliyöntemlerle buluşacak. İstanbul un alınıp millici olmasından sonra içkiyasağı tüm kente yayılmıştı. Kesriyeli Sıdkı hem şair hem deakşamcıdır.Bu yasaklara bir türlü akıl erdiremez. İçki yasağının enamansız dönemi Dördüncü Murad dönemidir.Bir garip tesadüf, içkicilerinpiri, üstad-I azamı Bekri Mustafa başını Murad tan kurtarmıştır.
Bekri ye mal edilen öyküyü anımsayalım.
MustafaÜsküdar iskelesinde kayıkçıdır. Birgün Sultan Murad ile Sadrazam BayramPaşa tebdil gelirler ve bilerek Bekri nin kayığına binerler. Sahildenaçıldıktan sonra Bekri rakı testisini dikip lıkır lıkır içer. MuratBaba şu testiyi uzat, bir yudum su da ben içeyim, boğazım kurudu der.Mustafa açıklıkla yanıt verir. Sen içemezsin oğul İçindeki su değilrakıdır. Sonra hem kendini, hem beni yakarsın Fazla ısrar üzerine Bekritestiyi onlara uzatır. Padişah hem yudumlar hem de sorar: Baba senPadişah yasağından korkmaz mısın? Korkarım ama Padişah beni buradanasıl görecek? diyen Bekri ye Murad ya ben haber verirsem yanıtınıveriri. Bekri hazır cevaptır. Haber veremezsin, çünkü sen de benimleiçtin. Düşerse ikimizin de kellesi düşer. Padişah iyice çakırkeyif olupson sözünü eder: Peki ama ya ben padişah, bu da sadrazam Bayram Paşaise; Bekri nin yanıtı enfestir. Seni köftehor seni Şunun şurasında ikiyudum içtiniz, biriniz padişah, diğeriniz de sadrazam olmayakalktınız... Biraz daha içseniz biriniz Allah diğerinizde Peygamberolacaktı herhalde..
Tarihteki içki yasakları
Osmanlılar, çeşitli dönemlerde içki yasakları koymuş...
Bu yasaklara gerek görüldüğüne göre içki içiliyordu, yalnız sarayda değil meyhanelerde evlerde hem de galonlarla...
AtalarımızOsmanlılar müslümandı değil mi ? Bundan kimsenin kuşkusu yokherhalde.İçtiklerinden de kimsenin kuşkusu olmasın. Ahmet Refik Bey inTarih kitabına aldığı fermanları okuyalım. Padişah II. Selim yani Sarı Selim Kanuni Sultan Süleyman ın Hürrem Sultan dan olan oğlu 11. OsmanlıPadişahı...Saltanat dönemi 1566-1574 Sakız adası onun zamanındafethedilmiş. Bu ada yani sakız rakıya çağrışım yaptırıyor mu ?...Ferman tarihi : 26 Zilkade 975 - 23 Mayıs 1568 İstanbul ve GalataKadısı na hüküm ki bundan akdem nice defa ahkam gönderip bu cihetlerdevar olan eğer meyhane ve kahvehane.........Hasılı diyor ki : Kahvelerive meyhaneleri kapatmıştık. Duyduk ki gene açılmışlar. Kötü işyapıyorlar.Kafamı kızdırmayın. Dikkatli olun. Bunları kapatın. Şarabatuz basıp sirke edin. Buyruğuma aykırı işyapmayın. Bunu söyleyen çokiçtiği için hamamda ayağı kayıp düşerek ölen ayyaş II.Selim. Saltanatıboyunca harem ve saraydan dışarı çıkmayan. Sokollu Mehmet Paşa devri..İkinci Ferman Tarihi : 19 Sefer 991 - 14 Mart 1583 Padişah III.MuratII.Selim ile Nurbanu Sultan ın oğlu Fermanında sözü edilen bir içki varARAK. Yaptığım radyo programlarında rakının tarihi çok gerilere giderdediğimde kimse inanmak istememişti. Buyurun işte.. Yıl 1583 İstanbulkadısına hüküm ki makam-ı saltanat ve makarr-ı hilafetim iken hilaf-ışer-i şerif ve mugayır-i emr-i münif aşıkare HAMR ve ARAK bey ve şiraolunurmuş.. Türkçesi benim saltanat başkentim ve hilafet yerim olanİstanbul da din hükümlerine aykırı olmasına rağmen açıkça şarap ve rakısatılır (bey) alınırmış (şira) Ferman çok uzun bunları analarını hangimilletten olduklarını ve daha nice nice olaylarını radyolarda oldukçauzun anlattım burada da anlatacağım ama sitedeki başka yerlerde çünküşimdi konumuz bunlar değil. Kanuni Süleyman zamanından beri yasaklıolmasına rağmen gene birileri şarap ve rakı satıyorlarmış Bunlaryakalansın. Küreğe mahkum edilsin. Dakika sektirmeden bu emrimi yerinegetir. III.Murat ın büyükbabası Kanuni de rakı ve şarabı yasak etmişbabası II.Selim de. Ama hala alınıp satılıyor Rakının önlenemeyensatışı...Murat çıldıracak. Delirtmek mi istiyorlar koca padişahı.Halife o halife İslam dünyasının lideri dinen izin verilmeyen içkilerlebaşa çıkamıyor. Aynı III.Murat 1581de Avusturya imparatorunu İstanbul adavet ediyor. Oğlunun sünnet düğünü için.. O zamanlar bu tür davetleriçin heyet gönderiyor. Sünnet düğününe de çağıran imparator. Heyetekoca bir Elçi başkanlık ediyor. Namı neymiş bu kişinin sıkı durunşimdi...
Şarabdar Ali Çavuş...
Nasıl kızmasın III.Murat .. Şarapiliklerine işlemiş milletin. Rakı da.. Köpürür tabii. Çok haklı Bir de Padişahım çok yaşa Nasıl kızmasın ? Dayanır mı buna yürek ? İştehazır forsa kürek...
Şair Nevinin bu feryadı boşuna değildir.
Yasaktançok içkinin olmayışıdır, şairi çıldırtan, içkinin yokluğu ilemeyhanenin viran,şarabın gözlerden canan gibi nihan olduğunu haykıranNevi gibi, Bakide bağıranlardandır. Kanuni Sultan Süleymandönemindeki şiddetli içki yasağı Bakiye de söyletmiştir. Yıl 1571 butarihten 8 yıl önceki tüm meyhanelerin kapatılma kararının neden rafakaldırıldığını yazılanlar hatırlatıyor. Tavsamanın ana nedeniekonomikDevlet içkiden ağır vergi alıyordu. İçki ithal edilmesineyönelik olarak kurulan fonun getirdiği gelir de hayli yüksekti. NaimaYeniçeri Ağası Kenan Paşa(aslen gürcüydü) için iyi şeyler yazmaz .KenanPaşanın içki yasağından yararlanarak meyhaneleri aylık haracabağladığından söz eder. Silahdar Fındıklı Mehmet Ağa, 1681 vakalarıarasında bir başka rüşvet olayına değinir, sadrazam Merzifonlu KaraMustafa Paşa nın meyhanelerden 400 kese akçe aldığını belirtir. On birseneden beri şarap emaneti kaldırılmış, meyhaneler yıktırılmıştı.Paşaise 400 kese akçe alıp meyhane Açmalarına göz yummuştu. Padişah osırada Çatalca daki Yapağacı Çiftiğindeydi. Olayı haber alınca ağırbir ferman göndermiş, fakat uyanık sadrazam, hiç birşeyden haberiolmayan kethüda Hasan Ağayı boğdurmuştu. Padişaha söylediği şuydusadrazamın. Kethüda izin vermiş. Benim haberim yeni oldu ve hainihümayununuz gelmeden boğdurdum.Silahdar Mehmet Ağa 1687de içkiyasağının kaldırılmasına neden olarak hazinedeki sıkıntıyı gösterir.Cabi Said Efendi, Üçüncü Selim dönemine ait vakayinamesinde derki.Sultan Selim ne kadar meyhane var ise hepsini şiddetle yasak etti.Yasağa rağmen içki kullanan birkaç kişi idam olundu.Rum ve Ermenilerepatrikleri, Yahudilere de Hahambaşı, Müslümanlara içki içirmemeleri vesatmamaları için tembih ettiler. Aksi takdirde idam olunacaklarınıbildirdiler. Ayyaşların hali kötüleşti ,el altından gizli içki satanlarda peyda oldu. Yasak da koyulsa, sonunda ölüm de olsa durdurmak mümkündeğil onları, ama denizde kum,içkicide çare çok. Mesela diyelim Adamınbiri eline bülbül kafesini almış, kırlara gidiyor.Sanırlar ki kuşunubülbül deresinde gezdirecek. Ama kafesin içinde rakı dolu bağırsakvar.Bülbül değil içince o şakıyacakBazıları işçi yada kefere kadınlartutmuş.Bekar çamaşırları getirip götürmek bahanesi ile yatak yorgançarşafları içinde rakı ve şarap taşınıyor.Servis hem mükemmel hem deibadullahBu işlev içinde bir de lehimci Yahudiler var. Teneke borusatıp, leğimleyen Yahudiler, bunların içine bir güzel rakı ve şarapyerleştiriyor. Müptelalar bahçelerine imbikler kurup, içkilerinikendileri yapmaya başlamışlardır.Eh iş başa düşmüştügayri.Meyhanelerdeki dura dura yıllanan eski imbikler birden ortadanyok oluvermişti. İmbikler içki imalathaneleri için toplanıyordu.Yasağın Osmanlısı, Cumhuriyeti yok. Yasak her zaman geçerli. MilliMücadelede Türkiye Büyük Millet Meclisi de Anadolu da içki yasağıkoymuş ve bu durum zaferin sonuna dek sürmüştü. Çare her yerde aynı.Yine bahçelerde imbikler kurulacak, yine satıcılarla alıcılar çeşitliyöntemlerle buluşacak. İstanbul un alınıp millici olmasından sonra içkiyasağı tüm kente yayılmıştı. Kesriyeli Sıdkı hem şair hem deakşamcıdır.Bu yasaklara bir türlü akıl erdiremez. İçki yasağının enamansız dönemi Dördüncü Murad dönemidir.Bir garip tesadüf, içkicilerinpiri, üstad-I azamı Bekri Mustafa başını Murad tan kurtarmıştır.
Bekri ye mal edilen öyküyü anımsayalım.
MustafaÜsküdar iskelesinde kayıkçıdır. Birgün Sultan Murad ile Sadrazam BayramPaşa tebdil gelirler ve bilerek Bekri nin kayığına binerler. Sahildenaçıldıktan sonra Bekri rakı testisini dikip lıkır lıkır içer. MuratBaba şu testiyi uzat, bir yudum su da ben içeyim, boğazım kurudu der.Mustafa açıklıkla yanıt verir. Sen içemezsin oğul İçindeki su değilrakıdır. Sonra hem kendini, hem beni yakarsın Fazla ısrar üzerine Bekritestiyi onlara uzatır. Padişah hem yudumlar hem de sorar: Baba senPadişah yasağından korkmaz mısın? Korkarım ama Padişah beni buradanasıl görecek? diyen Bekri ye Murad ya ben haber verirsem yanıtınıveriri. Bekri hazır cevaptır. Haber veremezsin, çünkü sen de benimleiçtin. Düşerse ikimizin de kellesi düşer. Padişah iyice çakırkeyif olupson sözünü eder: Peki ama ya ben padişah, bu da sadrazam Bayram Paşaise; Bekri nin yanıtı enfestir. Seni köftehor seni Şunun şurasında ikiyudum içtiniz, biriniz padişah, diğeriniz de sadrazam olmayakalktınız... Biraz daha içseniz biriniz Allah diğerinizde Peygamberolacaktı herhalde..
Ziyaretçi sayısı gün geçtikçe artan Sınıf Evrakları Com; kullanıcıların bilgisayar, tablet, veya telefon üzerinden ders ve ödevlerle ilgili yaşadıkları sorunlara kolayca çözüm bulmalarına yardımcı olmayı amaç etmiş ve bu sorunları en açıklayıcı ve anlaşılır bir dille takipçilerine sunan bir sitedir. Kullanıcılar sitemizdeki yararlı bilgilerden yararlandıkça tekrardan sitemizi ziyaret etmektedirler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder