Edirne Tarihi

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Edirne Tarihi 

Bir dönem dünyanın en büyük ve kalabalık şehirlerinden birisi olmuş olan ve Osmanlıyada başkentlik yapmış Edirne’nin tarihi hakkında bilgi.

Eski çağlarda Traklar tarafından kurulan Edirne sonradan Makedonyalılara, Romalılar’a, Bizans’a geçti. İmparator II. Hadrianus tarafından yeniden kurulurcasına genişletildiği için «Hadrianopolis» adını aldı. 586’da Avar Türkleri şehri kuşattılarsa da, alamadılar. Bulgar Türkleri 914’te şehri almayı başardılar. Yeniden Bizans’a geçen Edirne’yi 1050 ve 1078 yıllarında da Peçenek Türkleri kuşattılar.

Edirne Tarihi 

Edirne, Osmanlılar tarafından, I. Murat’ ın tahta geçmesinin ilk aylarında, 1362 temmuzunda Bizans’tan alındı. Bundan sonra şehir, Osmanlı devleti’ne, Bursa ile beraber, çifte başkent ödevini gördü, İstanbul alınıncaya kadar (1453) 91 yıl bu mevkiini korudu. Fetret Devri’nde (1402-1413) Süleyman ve Musa Çelebiler’in merkezi oldu. II. Murat devrinde olağanüstü gelişen Edirne, Fatih’in İstanbul’u almak için son hazırlıklarını yaptığı yerdir.

Avrupa seferlerinde padişah ve serdarlara İstanbul’dan sonraki en önemli üs olan Edirne, Türk hükümdarlarının İstanbul kadar hoşlandıkları bir şehirdi, hattâ bazıları İstanbul’a tercih ettiler. IV. Mehmet, kardeşleri II. Süleyman’la II. Ahmet ve oğlu II. Mustafa, yıllarca Edirne’de oturdular. İstanbul bir «kaymakam» (başbakan vekili) tarafından idare ediliyor, devlet, Edirne’den yönetiliyordu. Bu hal birçok menfaatlere dokunduğu için, huzursuzluğa yol açtı. «Edirne Vak’ası» denilen olayla II. Mustafa devrilip yerine kardeşi III. Ahmet padişah oldu. Artık padişahlar Edirne’de oturmaz olmuşlardı (1703). II. Süleyman’la II. Ahmet, 1691 ve 1695’te Edirne’de öldüler, iç organları oraya gömüldü.

Edirne, «Paşa Sancağı» adı ile Rumeli Beylerbeyliği’ne bağlıydı. Yalnız, buraya atanan kadı, İstanbul Kadısı’ndan sonra, imparatorluğun en yüksek kadısı sayılırdı. Tanzimat’ tan sonra kurulan eyalete merkez olan Edirne, 1700 yıllarında 350.000 kadar nüfusu ile İstanbul, Paris ve Londra’dan sonra Avrupa’nın 4. büyük şehriydi; 1750 yıllarında aynı durumu muhafaza ediyordu. 1800’de 300.000 tahmin edilen nüfusu ile İstanbul, Londra, Paris ve Napoli’den sonra 5. Avrupa şehriydi. 1825’te aynı nüfusla dünyanın 17. şehriyken, 1850’de 200.000 nüfusla dünyada 44., 1875’te 180.000 ile 84., 1900′ deyse 100.000 île 271. olmuştur. 1908’de 140.000’e yükselmiş, 1927’de 35.000’e kadar düşmüş, 1935’te 36.000, 1940’ta 46.000, 1945’te 29.000, 1950’de 31.000, 1955’te 34.000, 1960’ta 32.000 nüfus sayılmıştır. Tarihî coğrafya biliminde, bu derece geriliyen bir şehir göstermek pek güçtür.

Edirne Vilâyeti (eyaleti) nin ise 1908’de yüzölçümü 46.400 kilometrekare, nüfusu 1.524.000’di.

XVII. yüzyılda yeryüzünün en büyük birkaç şehrinden biri haline gelen Edirne; XVIII. yüzyılda gerilemeye yüz tuttu, XIX. yüzyıl başlarınclaysa önemini büsbütün kaybetti.

1745 yangını 60 mahalleyi kül ettiği gibi, 6 yıl sonraki 1751 yangını da hemen hemen aynı şiddette oldu.

22 ağustos 1829’da Ruslar’ın şehre girip birkaç ay kalmaları, Edirne’nin ilk büyük felâketi olmuştur. Halkın maneviyatını düzeltmek için derhal şehre gelen II. Mahmut 10 gün kalarak, istilânın tahriplerinin giderilmesi için emirler verdi. Uzun zaman sakin yaşıyan şehrin 25 ocak 1878’de Ruslar tarafından tekrar işgali ve bu defakinin 13 aydan fazla sürmesi şehir için pek felaketli oldu.

26 mart 1913’te Şükrü Paşa’nın pek kahramanca savunmasına rağmen açlıktan Bulgarlara teslim olan Edirne Kalesi, 22 Temmuz 1913’te Türkler tarafından geri alındıysa da, artık bu felâketten kalkınamadı, esasen merkezi olduğu geniş eyaletten bazı sancakların Bulgaristan’a bırakılması ile de, bir sınır şehri durumuna düştü. 1920 temmuzundan 25 kasım 1922’ye kadar 2 yıldan fazla da Yunan işgalinde kalmıştır. 25 Kasım 1922 tarihinde Mudanya Ateşkes Antlaşması uyarınca TBMM tarafından teslim alınmıştır.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ