Tanrıbilim Nedir? Hakkında Bilgi

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Tanrıbilim Nedir? Hakkında Bilgi

Tanrıbilim nedir, neyi inceler? Tanrıbilimin içeriği, türleri, tarihçesi, özellikleri, İslam tanrıbilimi hakkında bilgi.

Tanrıbilim

Tanrıbilim Nedir? Hakkında Bilgi

Tanrıbilim; Tanrı’yı ve Tanrı’nın niteliklerini, onun dünya ve insan ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalı (ilahiyat ve teoloji de denir).

Tanrıbilim ayrıca Tanrı konusunda ortaya konan öğretilerin, düşünce sistemlerinin tümü olarak da tanımlanmaktadır.

TANRIBİLİMİN İÇERİĞİ VE TÜRLERİ

Tanrıbilim çalışmalarında en önemli kaynaklar tektanrıcı dinlerin kutsal kitapları ile felsefecilerin, özellikle de Eskiçağ felsefecilerinin (Eflatun, Aristoteles, Plotinos) yapıtlarıdır. Batı Ortaçağı’nda son derece yoğun bir biçimde bu tür çalışmalar yapılmış ve Tanrı’ya üişkin bütün sorunlar, felsefeyle temellendirilmeye çalışılmıştır. Böylece Batı Ortaçağı’nda skolastik tanrıbilim denen ve çoğu zaman felsefeyle de iç içe giren bir araştırma alanı ortaya çıkmıştır. Bu araştırmaların üstünde durduğu en önemli sorunlar da Tanrı’nın varlığının kanıtlanması, onun en yetkin, en iyi, en gerçek varlık olduğunun gösterilmesidir. Bu nedenle, bu dönemde tanrıbilim, teodise, varlıkbilim, metafizik, bilgi ve ahlak ile ilgili çalışmalarla büyük ölçüde iç içelik gösterir. İnsanın bir ahlak varlığı olması, mutluluk, ölümsüzlük gibi doğrudan ahlakla ilgili olan sorunlar hep tanrıbilimle açıklanmaya çalışılmıştır. Böylece çeşitli tanrıbilim anlayışları ya da türleri ortaya çıkmıştır:

1. Açınlamalı (vahye dayanan) tanrıbilim. Kutsal kitaplarda yer alan Tanrı anlayışına dayanan tanrıbilimdir. Burada açınlamayla temellenen ve aydınlatılan tektanrıcı dinlere ilişkin doğrular yorumlanır, değerlendirilir; kutsal kitapların açıklamalı yorumları yapılır. Sözgelimi, dogmatik Hıristiyan tanrıbilimi bu türdendir. Hıristiyan açınlamasıyla oluşturulan ve her şeyi inançla açıklamaya çalışan tanrıbilimdir. Böyle bir tanrıbilim anlayışı Augustinus ile Aziz Anselmo’ nun bazı ilkelerinde temelini bulur. Burada ele alman en önemli sorun da Tanrı’nın varlığının kanıtlanmasıdır. Sözgelimi, Aziz Anselmo salt inanç sınırları içinde kalarak ve “Tanrı’nın en doğru varlık” olduğu tanımından yola çıkarak, kavramsal yapı içerisinde dış dünyaya, gerçeklik alanına hiç bakmadan Tanrı’nın varlığım kanıtlamaya çalışmıştır. Bu ünlü kanıtlamanın adı “varlıkbilimsel (ontolojik) Tanrı kanıtlamaları”dır ve XVII. yy. felsefecilerinden Descartes üstünde de çok etkili olmuştur.

2. Doğal tanrıbilim. Bu tanrıbilime Varro (İ.Ö. 116-27), fiziksel tanrıbilim de der ve onu mitlere dayanan tanrı-bilimden ayırır. Ayrıca doğal tanrıbilime felsefi ya da metafiziksel tanrıbilim de denmektedir. Bu tanrıbilime göre akıl, Tanrı’nın niteliklerini inceler, inançtan değil, akıldan yola çıkar. Bir önceki tanrıbilim anlayışının tersine burada akıl, inancı araştırır.

Tanrı’nın varlığı dış dünyaya, gerçekliğe bakılarak, neden-etki ilişkisi içerisinde gösterilmeye çalışılır. Aquinolu Tommaso’nun, Tanrı’nın varlığını kanıtlamadan neden-etki ilişkisini temel aldığı ve “her şeyin bir nedeni olduğu” önermesinden yola çıkarak Tanrı’nın bir ilk neden olduğunu ileri sürdüğü görülür. Bu tanrıbilim aynı zamanda felsefi tanrıbilim ‘dir, çünkü dinsel inanca ilişkin felsefi akıl-yürütmeler burada değerlendirilir ve açıklanır. Kalkış noktası inanç değil, akıldır.

Gene bu tanrıbilim anlayışının kimi temsilcilerine göre Tanrı, bu dünyanın dışında, her şeyi yoktan var eden bir varlık değil, bu dünyaya içkindir; dolayısıyla Tanrı’nın varlığı kabul edilir ama o, doğanın dışında yer almaz, doğanın bir mimarı, yazarı, düzenleyicisi gibidir.

3. Ahlaksal tanrıbilim. Burada Tanrı’ nın varlığı ile, insanın bir ahlak varlığı oluşu arasında bir bağ kurulur.

Tanrı en yüce iyi olarak insana mutluluğu ve ölümsüzlüğü vaat eder. İnsan günah işlemediği zaman, en yüce iyiden, mutlak iyiden pay alacak. mutlu ve ölümsüz bir varlık olacaktır. Bu anlamda Kant da fiziksel tanrıbilim ile etik tanrıbilimi birbirine karşıt olarak görür.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ