DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ!
Oldurgan Fiil Nedir? Örnekler
Nesnelerine göre fiillerden oldurgan fiil nedir, örnekleri. Oldurgan fiilin örneklerle açıklaması, konu anlatımı.
Oldurgan Fiiller:
Geçişsiz fiillerin “-r, -t, -dır, -tır” yapım ekleriyle geçişli hâle getirilmesine oldurgan fiil denir. Oldurgan fiil özel olarak sorulmadığı zaman bu fiilleri geçişli fiil kabul etmek gerekir.
> Çocuklar erkenden uyudu, cümlesinde “uyudu” fiili nesne almadığı için geçişsiz fiildir. Aynı cümleyi,
“Çocukları erkenden uyu-t-tu” şeklinde fiile “-t” ekini getirerek söylediğimizde bu fiilin nesneyi bulmak için sorduğumuz sorulara cevap verdiğini görmekteyiz, işte “uyudu” fiili geçişsizken “-t” ekiyle geçişli hâle gelmiştir. Buna oldurgan fiil diyoruz. Yine aynı şekilde :
> Anlattığı fıkrayla bizi güldürdü.
> Ablam, yemeği pişirdi.
> Öğretmen, arkadaşımı sınıftan çıkardı.
cümlelerindeki altı çizili “gülmek, pişmek, çıkmak” fiilleri geçişsizken “-r, -dır” ekleriyle geçişli hâle gelmiş ve oldurgan fiil olmuştur.
Örnek Soru :
Nice sultanları tahttan indirdi
Nicesinin gül benzini soldurdu
Nicelerini gelmez yola gönderdi
Bir ayrılık bir yoksulluk bir ölüm
Karacaoğlan
Yukarıdaki dizelerin hangi ikisinin yüklemi oldurgan fiildir?
A) 1 – 2
B) 2 – 3
C) 1 – 4
D) 2 – 4
Çözüm :
Geçişsiz fiillerin “-r, -t, -dır, -tır” ekleriyle geçişli hâle getirilmesine oldurgan fiil denir. Buna göre dizeleri incelediğimizde 1. ve 2. dizelerdeki “inmek” ve “sol- ~ mak” fiilleri geçişsiz fiil iken “-dır” ekini alarak geçişli fiil 2 olmuştur.
Cevap A
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder