Osteoartrit Belirtileri ve Tedavisi

 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 

Osteoartrit Belirtileri ve Tedavisi

Osteoartrit (kireçlenme) genellikle diz, kalça, el ve omurga eklemlerini etkileyen bir hastalıktır. Parasetamol başta olmak üzere bazı ilaçlarla kontrol altında tutulması mümkündür. Cerrahi müdahale nadiren gerekli olur.

 Osteoartrit Belirtileri

Osteoartritin temel belirtileri, eklem ağrısı ve katılığıdır. Bu durum osteoartriti olan eklemde hareket zorluğuna ve çorap giyme, merdiven çıkma, yazı yazma gibi bazı aktivitelerin yapılamamasına yol açabilir. Olası diğer belirtiler şunlardır:

Osteoartrit Belirtileri ve Tedavisi

Eklemlerde aşırı hassasiyet

Eklemlerin biraz daha büyük görünmesi veya eklem yumrusunun belirginleşmesi

Eklemlerde çıtlama sesi, eklem gıcırdaması

Hareket açıklığının daralması

Parmak sırtlarında oluşan ağrılı kistler

Kas kütlesinde azalma, güçsüzlük

Bu belirtiler aktivite yoğunluğuna ve hatta hava koşullarına bağlı olarak zaman zaman kaybolup tekrar ortaya çıkabilir. Osteoartrit vücuttaki herhangi bir eklemi etkileyebilir ancak en fazla kalça, diz ve parmaklarda görülmektedir.

Osteoartrit Neden Olur?

1) Mekanik Aşınma

Osteoartritin en sık karşılaşılan nedeni, eklemlerin kendini yenilemesine fırsat vermeyen mekanik stres ve aşınmalardır. Buna yol açan etkenlerin bazılarını sıralıyoruz:

Kemiklerin hizasındaki sorunlar (doğuştan gelebilir veya bazı hastalıklardan kaynaklanabilir)

Yaralanmalar

Aşırı kilo

Eklem çevresindeki kasların yitimi

Periferal sinir bozukluklarından kaynaklanan hareket koordinasyonu yitimi

Parmak çıtlatmanın böyle bir etkiye neden olarak osteoartrite (kireçlenmeye) yol açmadığını vurgulamak gerekiyor.

2) Menopoz

Östrojen ve progesteron gibi kadın hormonlarının osteoartrite karşı koruyucu olduğu düşünülüyor. Menopozla birlikte bu hormon seviyelerinde yaşanan düşüş, osteoartriti tetikleyebiliyor.

3) Fazla Yağ Oranı

Obezitenin getirdiği mekanik stresten farklı olarak; vücuttaki yağ oranının fazla olması da osteoartrite zemin hazırlayabiliyor.

4) Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de doğrudan olmasa da dolaylı olarak osteoartrite yakalanma riskini artırabiliyor:

Doğuştan gelen bazı diğer eklem hastalıkları

Şeker hastalığı

Hemokromatoz: Vücutta aşırı demir birikmesi

Wilson hastalığı: Vücutta aşırı bakır birikmesi

Alkaptonüri: Enzim eksikliğinden kaynaklanan bir hastalık

Perthes hastalığı

Lyme hastalığı

Kronik romatoid artrit

Gut hastalığı

Marfan sendromu

Ehlers-Danlos sendromu

Septik artrit

Osteoartrit Tedavisi

1) Egzersiz Yapın

Egzersiz sayesinde osteoartriti olan eklem civarındaki kaslar güçlenir, zinde kalır, ağrı azalır ve hareket esnekliği kaybolmamış olur. Çoğu eklem için en ideali yüzmedir. Egzersiz, osteoartritin daha kötüye gitmesine neden olmaz.

Kilonuzu Kontrol Altında Tutun: Bu sayede sırt, kalça ve diz üzerindeki baskı azalır; osteoartrit belirtileri şiddetlenmemiş olur. Az miktarda verilen kilo bile büyük fark yaratabilir.

Medikal Kıyafetler Kullanın: Aşağıdaki ürünler osteoartriti olan dizdeki ağrı ve diğer belirtileri azaltabilir:

Dizlik

Kinesio ağrı bandı: Diz kapağını içeri çeken özel bir bant

Ayakkabı astarları

2) İlaç Tedavisi

Parasetamol: Osteoartrit tedavisinde sık kullanılan bir ilaçtır. Ağrı giderici özelliktedir. Ağrı ortaya çıktıktan sonra almaktansa, düzenli olarak kullanılması daha iyidir.

Normal bir yetişkin birey için önerilen miktar günde dört kez, her seferinde iki adet 500 mg tablettir.

Yan etki göstermesi riski düşüktür.

Uzun vadede etkisini kaybetmez.

İltihap Giderici Ağrı Kesiciler: Daha çok krem formunda kullanılırlar. Bilinen örnekleri ibuprofen jel ve diclofenac’tır. Özellikle dizdeki osteoartrit için önerilmektedir.

Yan etki gösterme riski daha çok olduğu için hap versiyonları önerilmez.

Kremlerin kan dolaşımında bıraktıkları toksin miktarı çok daha azdır.

Parasetamol’ün yetersiz kaldığı durumlarda hap versiyonları da önerilebilir.

Kodein: Ağrı kesici olarak önerilebilir. Kabızlığa neden olma riski yüksek olduğu için bol su ve lifli gıda tüketimine dikkat edilmelidir. Tramadol veya dihidrokodein gibi başka opioid ilaçlar da önerilebilir. Hap veya şırınga formunda kullanılabilirler.

Steroid Şırıngalar: İltihap ve şişkinlik giderici etkisi için önerilebilir. Bir yıl içinde 3 kereden fazla alınmamalıdır.

Viskosuplementasyon Şırıngaları: Eklem kayganlaştırıcı sıvı olarak şırınga edilebilirler. Sık kullanılan örneği hiyaluronik asittir. Ancak bu tedavinin, getirebileceği risklere değmeyeceğini iddia eden uzmanlar da vardır. Cerrahi müdahaleden önceki son çare olarak düşünülmelidir.

3) Gıda Takviyeleri

Glukozamin ve kondroitin takviyelerinin osteoartrite iyi geldiği düşünülüyor. Bu bileşenler kıkırdak doku inşasında kullanıldığı için, aşınan eklemlerin kendini yenilemesine yardımcı olduğuna inanılıyor. Ancak olumlu etkilerinin istenen düzeyde olmadığını iddia eden birkaç bilimsel çalışma da var.

Aşağıdaki bitkisel krem ve jeller de osteoartrite iyi gelebilir:

Arnica jeli, steroid içermeyen iltihap giderici etkisi sayesinde belirtileri yatıştırabilir.

Karakafes (eşekkulağı) özünden üretilen jeller ağrıyı dindirir.

Kapsikum (kırmızıbiber özü) jeli etkili olabilir, ancak delilleri güçlü değildir.

4) Cerrahi Müdahale

Çoğu osteoartrit vakası, cerrahi müdahale ihtiyacı doğuracak kadar ilerlemez. Ancak bazı nadir vakalarda eklem replasman ameliyatları ile yapay eklemler yerleştirilmesi gerekebilir. Bu ameliyatların başarı oranları yüksektir.

Eklem kilitlenmesi gibi sorunlar olmadığı sürece, kıkırdak debridmanı (temizlenmesi) yapılmamalıdır.

 DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ