Beyin göçü nedir? - Ders Kitabı Cevapları

Yeni Yayınlar

Nisan 02, 2017

Beyin göçü nedir?

Edit
 DERS KİTABI CEVAPLARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ! 
Beyin göçü nedir?
Beyin göçü nedir, neden olur? İç ve dış beyin göçü ne anlama gelmektedir? Beyin göçünün nedenleri ve sonuçları nelerdir?  Beyin göçü iyi eğitim görmüş, kalifiye ve yetenekli işgücünün yetiştiği az gelişmiş/gelişmekte olan bir ülkeden gelişmiş bir ülkeye göçü olarak tanımlanabilir. Beyin göçü, yetiştirilmesi için büyük kaynak gerektiren veya yetiştiği halde ilgisizlik ve olanaksızlık nedeniyle bilim insanı, hekim, mühendis vb. gibi vasıflı insan gücünün daha gelişmiş bir ülkeye gitmesi olarak da tanımlanabilir. Beyin göçünden bahsedilebilmesi için terk edilen ülke ile göç edilen ülke arasında gelişmişlik ve olanak açısından bir fark bulunmalıdır. Göç edilen ülke, daha gelişmiş olmalıdır.

Kıt ve sınırlı kaynakları ile yetiştirdiği değerli beyinleri kaybeden az gelişmiş/gelişmekte olan ülkelerin beyin göçü yüzünden gelişmeleri daha da yavaşlar. Gelişmiş ülkelerin ise yetişmiş beyinlere daha yüksek ücret ve daha iyi olanaklar sağlaması ile gelişmeleri daha da hızlanır. Yani beyin göçü ülkeler arasındaki gelişmişlik farkının daha da artmasına neden olmaktadır.

Beyin göçünün tarihçesi
Yetişmiş insan gücü hareketi olarak değerlendirilen beyin göçünün geçmişi çok eski devirlere dayanır. Çeşitli dini, siyasi, bilimsel nedenlere dayanan beyin göçü ilk ve ortaçağlarda da vardı. II. Dünya Savaşı’ndan önce çok sayıda bilim insanı Almanya’da Hitler’den kaçıp ABD’ye yerleştiler. Bu gelişmelerde Amerika’nın gelişmesinde büyük ölçüde rol oynadı. Albert Einstein da Almanya’dan ABD’ye göç eden bilim insanlarından biridir.

beyin göçüBeyin göçü önce doktorlar, mühendisler ve sonra bilim adamları arasında yaygınlaşmıştır. Beyin göçü iç ve dış beyin göçü olarak ikiye ayrılabilir. Ülke içindeki beyin göçüne iç beyin göçü ve ülke dışına olan beyin göçüne ise dış beyin göçü adı verilir. Ülkemizde iç beyin göçü çoğunlukla devlet sektöründen özel sektöre olmaktadır. Örnek vermek gerekirse, devlet üniversitesinden, vakıf üniversitesine geçen öğretim üyeleri veya devlet dairesi çalışanlarının özel sektöre geçişi iç beyin göçüdür. Dış beyin göçü ise iyi yetişmiş yetenekli işgücünün gelişmiş ülkelere akışı şeklinde algılanabilir.

Türkiye’de de beyin göçü oldukça fazladır. Türkiye’den yurt dışına okumaya giden öğrenci sayısı oldukça fazladır. Bunun dışında son yıllarda yurt dışından, özellikle Türki Cumhuriyetlerden çok sayıda öğrenci Türkiye’ye gelmektedir. Türkiye’den yurt dışına giden öğrencilerden birçoğu geri dönse de iş bulamadığı için tekrar yurt dışına giderken, bazısı da ülkede kalmayı tercih etmektedir. Beyin göçü dünyada da önemli bir sorundur. Beyin göçünün fazla verildiği ülkeler arasında Hindistan, Pakistan, Birleşik Devletler Topluluğu, Çin, Filipinler, Cezayir, Fas, Tunus, İran, Nijerya, Türki Cumhuriyetler vs. de vardır. Önemli ölçüde beyin göçü alan ülkeler arasında ABD, Kanada, Avusturalya, G. Afrika, Almanya, Fransa vs gibi ülkeler yer alır.


Gelişmiş ülkeler arasında da beyin göçü söz konusudur. Örneğin Kanada’dan ABD’ye beyin göçü söz konusudur. Kanadalılar daha yüksek ücret ve daha düşük vergi nedeniyle ABD’de çalışmayı tercih etmektedirler. Kanada’dan dışarıya olan beyin göçü kadar da Kanada kendisi dışarıdan beyin göçü aldığından gidenler ve gelenler birbirini dengeler. Çoğunlukla gelenler daha fazla olmaktadır. Böylece beyin göçü, Kanada’da önemli bir sorun oluşturmaz.

Beyin göçünün nedenleri nelerdir?

1) Ekonomik nedenler: Düşük üçret politikası varlığı, vergi oranlarının yüksek olması, ekonomik istikrarsızlık varlığı, gelecek endişesi olması.

2) Politik/Siyasal nedenler: Etnik köken farklılığı/ayrılığı oluşumu, siyasal istikrarsızlık oluşumu, siyasetin iş hayatına girip, onu kontrol etmesi.

3) Bilim ve teknoloji politikalarındaki yanlışlıklar: Bilim ve teknolojiye değer vermeme, fikir üretiminin ve buluşun para etmemesi ve desteklenmemesi, Ar-Ge alt yapı eksikliği, Ar-Ge yatırım teşvik azlığı, Ar-Ge yatırım yardımı azlığı, Ar-Ge vergi indirimlerinin yetersizliği.

4) Eğitim sistemindeki çarpıklıklar: Eğitime az kaynak ayrılması, kalıcı milli eğitim politikası yokluğu, eğitimde fırsat eşitsizliği oluşu.

5) İşsizlik: Üniversite mezunlarının meslekleriyle ilgisiz işlerde çalışması, en fazla işsizliğin üniversite mezunları arasında olması, iş bulamama.

6) Yabancı dilde eğitim: Yabancı dilde eğitim yetersizliği.

Beyin göçünün sonuçları nelerdir?
Eğitilmiş insan sermayesinin fakir ülkelerden akışı/kaçışı batı dünyasının bilim ve ekonomisini artırırken, göç veren ülkelerin gelişmelerini yavaşlatmaktadır. Bu da beyin göçünün az gelişmişlikle özdeşleşmesi anlamına gelmektedir. Beyin göçünü engellemek sadece gelişmekte olan ülkenin elinde değildir. Gelişmiş ülkelerdeki iş ve fırsat olanakları olduğu ve daha iyi bir gelecek sunulduğu sürece beyin göçü kaçınılmaz olarak devam edecektir. Yapılacak en iyi iş bunu minimuma indirmektir.

Ülkedeki insanlarının refah düzeyini artırmak ve yaşam kalitesini yükseltmek bilim, teknoloji ve buluş yeteneğimizin yükselmesine bağlıdır. Bu da ancak yetişmiş beyinlerle sağlanabilir. Eğitilmiş insanlara daha fazla yatırım yapılmalıdır. Bilime ve teknolojiye daha fazla önem verilmeli ve daha fazla kaynak ayrılmalıdır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder